Krapte op ICT-personeelsmarkt jaagt gemeenten op kosten

De cijfers komen naar voren in de ICT Benchmark Gemeenten van M&I/Partners. ICT-personeelskosten zijn in 2022 met 7 euro gestegen naar 53 euro per inwoner. Dat is het gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt, waardoor gemeenten veel meer personeel extern hebben ingehuurd. In 2022 was dit 31%, waar dit in 2021 nog 18% was.

Daarnaast zijn de kosten per fte van het ingehuurde personeel fors gestegen. De omvang van het eigen personeel is daarentegen afgenomen en de kosten per fte van eigen personeel zijn amper gestegen.

Softwarekosten

M&I/Partners ziet dat de kosten voor automatiseringsfuncties voor het eerst afnemen en de kosten voor functioneel applicatiebeheer en informatiseringpersoneel stijgen. In 2022 zijn de softwarekosten met 3 euro per inwoner toegenomen naar 36 euro per inwoner.  Dit is voor veel gemeenten voornamelijk het gevolg van het overstappen naar of uitbreiden van Microsoft E5 licenties, de toename van kosten voor bedrijfsvoeringsoftware door de invoering van de Wet open overheid, een toename van de Enterprise Service Bus en de vergrootte inzet van de e-formulieren", aldus de onderzoekers in een persbericht.

Ook het percentage softwarekosten dat naar SaaS-applicaties gaat stijgt en is voor eerst hoger dan 50%. De komst van SaaS-applicaties biedt volgens M&I/Partners kansen voor nieuwe toetreders, met name op nieuwe toepassingen of ontwikkelingen. "De grotere primaire procesapplicaties zijn waarschijnlijk te complex voor nieuwe toetreders. We zien dan ook geen grote verschuivingen in de verdeling van de softwaremarkt, ondanks de toename van het aantal SaaS-applicaties."

ICT-infrastructuurkosten blijven gelijk

De ICT-infrastructuurkosten blijven gelijk op 17 euro per inwoner. De kosten voor hardware van mobiele telefonie nemen af door een langere afschrijvingstermijn. Deze afname wordt gecompenseerd door hogere uitgaven aan netwerkinfrastructuur vanwege hogere kwaliteitseisen. Hoewel gemeenten de ambitie hebben om infrastructuur in de toekomst vaker uit te besteden is dit nog niet zichtbaar in de benchmark.

Gemeenten hebben beperkte capaciteit 

Uit de benchmark blijkt dat gemeenten de meeste tijd investeren in ICT-projecten om aan nieuwe, omvangrijke wet- en regelgeving te voldoen, zoals de Omgevingswet en de Wet open overheid. Het effect hiervan is verdere digitalisering en professionalisering. Daarnaast besteden gemeenten veel tijd aan reguliere vervangingen en migraties. Daarmee is beperkte capaciteit beschikbaar voor verdere ontwikkeling en innovatie, meldt M&I/Partners.

Er zal iets moeten veranderen, aangezien er een tsunami aan nieuwe wet- en regelgeving uit Europa en Nederland op gemeenten afkomt. "Dit vraagt om veel verandervermogen, dat nu al schaars is. Sterker nog, de meeste verandercapaciteit is al vergeven. Het merendeel van de resterende capaciteit gaat naar reguliere vervangingen en vernieuwing. Dat betekent dat er beperkt tijd overblijft waarin gemeenten duidelijke keuzes moeten maken en prioriteiten moeten stellen rondom de ambities en visie."