Ofshoring verplaatst geen banen, maar vacatures

Verplaatsing van arbeid raakt een gevoelige nationale snaar. In de Verenigde Staten schreeuwt men moord en brand, ondanks het feit dat Amerikanen er al dertig jaar gebruik maken van ICT-dienstverleners in lageloonlanden. Nederlanders gaan er in regel minder emotioneel mee om, maar mogelijk staat verandering op til nu tenminste één entrepreneur in de ICT-sector zich zorgen maakt over uitbesteding van zijn werk; een onderwerp waar inmiddels iedereen een mening over heeft, welke vaak gekoppeld aan is eigen belang.
Een parallel met open source software dringt op. Wanneer je als softwareproducent geen eigen besturingssysteem of database in je portfolio hebt, roep je tegenwoordig al gauw dat Linux respectievelijk MySQL de beste oplossing is. Wanneer je als Nederlandse softwaredienstverlener een ontwikkelfabriek in Oost-Europa hebt, vindt je nearshoring de juiste weg om de thuismarkt goed en concurrerend te bedienen. Staat de software factory in India dan ligt daar het farshoring-walhalla.
Ordina ontpopte zich twee weken geleden als uitgesproken tegenstander van uitbesteding van softwareontwikkeling naar een lageloonland. De oorzaak van de hoge kosten van ´Nedersoftware´ is gelegen in het feit dat werknemers allemaal in een leaseauto rijden, zo luidt de verrassende hypothese. En thuiswerken vormt de competitieve oplossing. Overigens geen origineel idee, want de Engelsman Jack Niles bedacht al in de zeventiger jaren dat programmeurs – en dat konden nadrukkelijk ook (huis)vrouwen zijn – best vanuit huis kunnen werken. Hij gaf aan plaatsonafhankelijk werk in relatie tot automatisering van de gegevensverweking de naam ´telecommuting´.
Ten principale snijdt Ordina´s stelling geen hout en tenminste om twee redenen. India mag dan steeds duurder worden, een Chinese programmeur kost gemiddeld slechts 350 dollar per maand en wil je er één werven van een topinstelling, zoals de Beijing University, dan stijgt het loon met 50 dollar. Het is ronduit onwaarschijnlijk dat Nederlandse ontwikkelaars voor dit salaris aan de slag gaan.
De grootste bottleneck waar wij – en dus ook Ordina - mee te maken krijgen is de vrijwel zeker structurele schaarste aan personeel, mede door de gevolgen van de vergrijzing. IDC becijferde onlangs dat West-Europa de komende vier jaar (2006-2010) ongeveer 1.5 miljoen banen in de ICT-sector schept; 900 duizend daarvan zijn jobs in de software-industrie. Wie vult deze vacatures in?
Eerder dit jaar bleek uit een onderzoek van opnieuw IDC dat Europa op dit moment 160 duizend netwerkspecialisten tekort komt; een aantal dat over twee jaar oploopt tot half miljoen.
Het aantal informatici dat jaarlijks na een studie informatica de Nederlandse universiteiten en hogescholen verlaat, voldoet echter bij lange na niet aan de vraag, terwijl de belangstelling voor technische studierichtingen niet toeneemt. Automatiseerders en gebruikersorganisaties hebben dus grote moeite om gekwalificeerde mankracht te vinden. Iedereen vist in dezelfde vijver. Om deze reden worden projecten duurder – en niet door de auto van de zaak – en staan de mogelijkheden om in eigen land te groeien fors onder druk. En misschien ook wel onze zo geprezen innovatie.
Internationaal ´sourcen´ ten behoeve van de binnenlandse markt is een duurzame oplossing. In feite worden geen banen maar vacatures naar elders verplaatst, omdat ze domweg niet in eigen land opgevuld kunnen worden. Ter vergelijking: Nederland is ook niet langer in staat voldoende voedsel voor haar inwoners te produceren.
In Amerika probreert nu de politiek door middel van het recht, zoals The Defending American Jobs Act of 2004, uitbesteding te bestrijden. En de Buy American Act dateert al van 1933. Verplaatsing van hoogwaardig werk is daar de druppel waardoor de emmer overloopt.
Handelsprotecctionistische wet- en regelgeving staan echter haaks op het uitgangspunt van vrije wereldhandel. Gelukkig is Nederland een open economie en wordt ons economisch recht hiervoor niet misbruikt.