Azië trendsetter met mobiele tv

Gebruikers kunnen tijdens een rechtstreeks uitgezonden voetbalwedstrijd een telefoongesprek aannemen zonder iets van de uitzending te missen. Het tv-mobieltje, uitgerust met 80 Mb flashgeheugen, neemt de uitzending op terwijl de gebruiker telefoneert. Na het gesprek wordt de uitzending vanaf de onderbreking hervat.
Analisten geloven dat Korea de voorhoede vormt van een mondiale ontwikkeling. Onderzoeksbureau Infonetics Research verwacht dat mobiele tv in 2009 een waarde zal hebben van 5,9 miljard dollar. Dit is een groei van tienduizend procent in vijf jaar. Juniper Research voorspelt een markt van 11,7 miljard dollar in 2010. Japan zou met een marktaandeel van bijna 3 miljard dollar de grootste speler worden. Het Amerikaanse blad Business Week heeft 2007 het jaar van de mobiele tv genoemd. Anderen verwachten de grote doorbraak in 2008, tijdens de Olympische Spelen in Beijing.
Zuid-Korea, de huidige marktleider, lanceerde mobiele tv in 2005. Ruim een miljoen consumenten maken nu gebruik van S-DMB (Satellite Digital Multimedia Broadcasting), de satellietzender van SK Telecom-dochter TU Media en het Japanse Toshiba. De satelliet, Araeahanbyul genaamd, werd in 2004 vanaf het Kennedy Space Center in Florida gelanceerd. Abonnees van de satellietzender betalen ongeveer 10 euro per maand voor vijftien tv-zenders en negentien radiozenders. Abonnees kijken gemiddeld 62 minuten per dag. TU Media biedt soaps, films, sport en nieuws. Vorige maand tekende het bedrijf een overeenkomst met de BBC voor uitzendingen van onder meer World Business Report en het internetprogramma Click.
TU Media verwacht aan het eind van dit jaar 2,2 miljoen abonnees te hebben en in 2010 ruim 6 miljoen. Het succes van het satellietplatform wordt mede toegeschreven aan de landelijke dekking, de hoge beeldkwaliteit (30 frames per seconde) en een heldere verdeelsleutel. De telecomaanbieder incasseert het abonnementsgeld en draagt 75 procent af aan TU Media. De satellietzender deelt de inkomsten met de programma-aanbieders.
Kort na de lancering van TU Media’s satellietzender had Korea een tweede primeur: drie grote televisiezenders (MBC, KBS en SBS) introduceerden ‘s werelds eerste Terrestrial Digital Multimedia Broadcasting. T-DMB verstuurt tv-programma’s met grondstations door de ether. Het platform biedt momenteel zeven tv-zenders en twaalf radiozenders, en heeft ongeveer 2,3 miljoen gebruikers. T-DMB is voor inkomsten afhankelijk van adverteerders. De opbrengst van reclame is tot dusver achtergebleven bij de verwachtingen, vooral omdat de overheid eist dat reclame alleen aan het einde van programma’s getoond mag worden.
S-DMB is van hogere kwaliteit dan T-DMB (30 frames per seconden versus 15 fps voor T-DMB), maar de Koreaanse regering voorspelde vorige maand dat T-DMB de markt in 2010 zal domineren.
Opvallend is dat mobiele tv in Korea niet via 3G-netwerken wordt aangeboden. SK Telecom bood vier jaar geleden al videoclips aan via haar snelle CDMA-netwerk. Maar na zes maanden dreigde het netwerk verstopt te raken, reden waarom het bedrijf besloot om voor mobiele tv een satellietzender te lanceren. Mobiele tv via het mobiele telefoonnet vereist de snelheid en capaciteit van Super 3G of 4G. Korea en Japan verwachten dergelijke snelle netwerken over drie tot vier jaar te introduceren. De nieuwe netwerken bieden snelheden van 100 megabit tot 1 gigabit per seconde.

Japan
Japan introduceerde mobiele tv in april vorig jaar. De signalen worden uitgezonden via oude (analoge) tv-masten die omgebouwd zijn om digitale signalen te verwerken. Het platform kreeg de naam ‘OneSeg’, een verwijzing naar ‘1 segment’ in het integrated services digital broadcasting-terrestrial (ISDB-T) dat uit veertien segmenten bestaat. De andere segmenten worden voor high definition televisie gebruikt. ‘OneSeg’-uitzendingen kunnen behalve door tv-mobieltjes ook ontvangen worden door draagbare tv en andere tv-ontvangers. Elektronicafabrikant Sharp heeft zelfs een OneSeg digital tv-ontvanger in een elektronisch woordenboek ingebouwd.
OneSeg wordt momenteel gebruikt om normale tv-uitzendingen door te geven, maar telecombedrijven en tv-zenders hebben grote plannen voor programma’s die speciaal voor mobiele tv worden geproduceerd. De Japanse telecomreus NTT Docomo betaalde begin deze maand 112 miljoen dollar voor een minderheidsbelang in Nippon Television Network. De twee bedrijven hebben een bedrijf opgezet dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van programma’s voor mobiele tv. Vorig jaar investeerde Docomo 176 miljoen dollar in Fuji Television Network, de grootste tv-zender in Japan. Fuji gaat binnenkort een tv-uitzending voor mobiele ontvangers verzorgen via ISDB-T. De kosten zijn laag omdat de uitzendingen gebruik maken van dezelfde infrastructuur die voor digitale televisie wordt gebruikt.
Onduidelijk is of mobiele tv een belangrijke inkomstenbron voor de telecomaanbieders wordt. Japanse analisten voorspellen dat consumenten minder gebruik maken van bestaande mobiele diensten (spelletjes, chat, muziekdownloads et cetera) als mobiele tv aan populariteit wint. Anderzijds kan een populaire serie voor mobiele tv (‘mobisodes’) miljoenen al dan niet betalende kijkers trekken of voor klantenbinding zorgen, (Japan introduceerde onlangs nummerportabiliteit). Masayuki Ishikawa, senior manager voor multimediaservices van Docomo, voorspelde onlangs dat mobiele tv populair wordt bij oudere consumenten omdat deze groep meer vertrouwd is met tv dan met e-mail, chat en andere internetactiviteiten.
Mobiele tv kan zich volgens analisten als belangrijk nieuw reclamemedium ontwikkelen, mede omdat direct contact met klanten mogelijk is. Korea’s satelliet-tv-aanbieder TU Media gaat dit jaar een datakanaal aan het tv-signaal toevoegen. Met deze zogenaamde ‘data-casting’ kunnen realtime bijvoorbeeld statistieken bij voetbalwedstrijden worden doorgegeven. Een datakanaal voegt ook een interactief element aan mobiele tv toe, en biedt de mogelijkheid voor de ontwikkeling van innovatieve vormen van reclame, en dus inkomsten. Telecomaanbieders in Japan en Korea zien hun inkomsten per abonnee dalen, en werken al geruime tijd aan een non-traffic-businessmodel (een model dat niet op belminuten is gebaseerd). Dit verklaart de ontwikkeling van het portemonneemobieltje en nu mobiele tv. SK Telecom heeft al geïnvesteerd in een filmstudio.
Koreaanse fabrikanten van tv-mobieltjes hebben een voorsprong genomen op concurrenten Nokia en Motorola. Samsung en LG produceren als enige bedrijven tv-mobieltjes in de drie belangrijkste standaarden: T-DMB, MediaFLO en DVB-H. De Koreaanse toestellen werden gebruikt voor de lancering van mobiele tv in Europa door Hutchison Italia en in de VS door Verizon. Een consortium van Koreaanse bedrijven installeert T-DMB-technologie in verschillende steden in India en China. Volgens persberichten heeft Samsung al 500.000 tv-mobieltjes met T-DMB-ontvangers aan China geleverd.

Krikke is publicist en AG-correspondent in Azië.