Branche reageert kritisch op plan Nictiz
De ICT-industrie moet alle software voor de medische wereld aanpassen aan de komende Nictiz-standaarden. Over vijf jaar moet alle wet- en regelgeving aan de toekomstige infrastructuur zijn aangepast. Nictiz vervangt eerdere regisseurs zoals IPZorg, VIZI en CSIZ. Op de ZorgpasGroep is euthanasie gepleegd. Nictiz heeft het monopolie op de regie, al spelen ambtenaren van VWS een onderhuidse hoofdrol. “De ICT-industrie moet systemen bouwen op basis van onze standaarden”, zegt Nictiz-woordvoerder Frans van Drimmelen. “Men schreeuwt om onze richtlijnen.” Nictiz wil een ‘landelijke ICT- infrastructuur’ voor uitwisseling van medische gegevens, en minder administratieve overlast. Als focus wil Nictiz een landelijk medicatiedossier, waarbij elke zorgverlener per patiënt inzicht heeft in alle geneesmiddelgebruik. De noodzaak is duidelijk: verkeerde medicatie leidt jaarlijks tot 90 duizend ziekenhuisopnames. Nictiz streeft ernaar in 2004 een elektronische medicatiedossier operationeel te hebben, in minimaal één regio. Dat is mager vergeleken met de toezeggingen van ex-minister Borst, die wilde dat heel Nederland in 2004 een Elektronisch Patiëntendossier zou hebben, met 24 uur per dag online alle medische informatie van elke patiënt. Het Actieplan spreekt over ‘randvoorwaarden die sectorbreed ingevuld moeten worden’, en geeft tijdschema’s. Dat moet een commercieel uitbaatbare infrastructuur opleveren. Maar de financiering blijft onbesproken. Onwaarschijnlijk is dat de overheid grootschalig geld in zorg-ICT zal steken. Eerder uitgebrachte adviezen zijn onvindbaar in de Nictiz- plannen. Zo bepleitte een prijzig rapport van Cap Gemini Ernst & Young een toekomst op basis van web services. Het Actieplan gaat niet in op ICT-projecten die afgelopen jaren met tientallen miljoenen euro’s zijn gesubsidieerd. De vele fricties, tegenstellingen en pijnpunten blijven in het Actieplan onbesproken. Niettemin is van Nictiz veel positief PR-geweld te verwachten, met alleen al over 2002 een jaarbudget van 660.000 euro. Veel ontbreekt “Veel ontbreekt in het Actieplan”, zegt de Rotterdamse hoogleraar Marc Berg. “Na acht maanden had ik iets concreters verwacht.” Prima vindt hij de keuze om informatie over medicatie uit te wisselen. “Zorgverleners hebben bijna nooit inzage in de totale medicatie. Zo’n 10 procent van de recepten bevat fouten. Daarvan heeft zo’n 15 procent kwalijke gevolgen.” Hij betreurt dat Nictiz het medicatiedossier als een landelijk project wil runnen. “Je hoeft de industrie niet te begeleiden. Je moet regio’s faciliteren met patiëntenidentificatie en basale standaarden. Je hebt OZIS en de Z-Index, waarmee je informatie kunt rondpompen. Complexe standaarden en technische hoogstandjes zijn niet nodig. Het gaat om politieke wil en financiering. Nictiz heeft veel geld voor PR naar beneden toe. Druk naar boven zou beter zijn.” Berg stelt dat eenvoudige technologie als eerste stap de beste keuze is: “Op ICT-gebied wil men Bentleys bouwen voor transmurale modderwegen. Met een elektronische bakfiets kan het vaak beter, gewoon houtje-touwtje met bestaande technieken. Een multidisciplinair dossier is te hoog gegrepen.” De verzamelde ICT-industrie voor de zorgsector – verenigd in OIZ – vindt van de eigen ideeën weinig terug in het Actieplan. OIZ betreurt dat Nictiz veel taken op zich neemt. “Aanbesteding en selectie van (proef)projecten en regio’s zien we niet als taak van Nictiz”, schrijft OIZ in een brief aan Nictiz-voorzitter Ed d’Hondt. Ook vraagt men extra aandacht voor koppeling, integratie en migratie van de vele honderden systemen die de zorg nu telt. “Het accent ligt te veel bij de huisarts, en te weinig bij de grote groep van medisch specialisten”, zegt OIZ-voorzitter Marcel van Loosbroek. “Wij willen helderheid over selectie van projecten en leveranciers. Nictiz mag de concurrentie niet verstoren.” Basis Online-inzicht in medicatie vereist dat softwareleveranciers voor apotheken en ziekenhuisapotheken meedoen. Anders valt er weinig uit te wisselen. Twee belangrijke leveranciers – PharmaPartners en Microbais – zijn geen lid van OIZ. En de derde – Euroned – is al een jaar bezig om overgenomen te worden. Wel spraken PharmaPartners en Microbais inmiddels met Nictiz. “Als basis voor het regionale medicatiedossier adviseren wij de OZIS-standaard”, zegt PharmaPartners-directeur Nederlof. De OZIS-standaard gaat uit van Edifact-berichten, en wordt al gebruikt bij de dienstwaarneming van apotheken. “De OZIS-partners zijn de enigen die tot dusver informatie over geneesmiddelen uitwisselen”, zegt Nederlof. “Op termijn kun je zoiets naar nieuwe technologie laten migreren.” Hij hoopt dat Nictiz zich richt op unieke patiëntnummers en autorisatieprofielen. “De industrie loopt vast op dubbele patiënten. En per categorie zorgverlener wil je weten welke informatie opvraagbaar moet zijn. Dat soort vragen, dat kan de industrie niet oplossen Dat is werk voor een landelijke organisatie als Nictiz.”