Doorstroming MBO naar HBO lijkt op gang te komen
De Fontys Hogeschool in Eindhoven biedt MBO-leerlingen van zes regionale opleidingscentra rond Eindhoven al anderhalf jaar de mogelijkheid om een stage te lopen bij de studierichting informatica. Ruim honderdvijftig MBO-leerlingen deden deze stage al, waarin ze werken aan een IT-project, samen met leerlingen van andere ROC’s. De Fontys hogeschool coördineert het project en docenten van de hogeschool begeleiden de leerlingen. Op deze manier maken de MBO’ers kennis met de manier van leren op de hogeschool, waardoor ze een beter beeld krijgen van het HBO. En de hogeschool kan dankzij deze stage beter inschatten wat de toekomstige HBO’ers kunnen: als zij de stage hebben afgerond, dan krijgen ze een doorstroomadvies op maat. De Hanzehogeschool en het Alfa College in Groningen hebben een andere aanpak gekozen: leerlingen van het MBO ICT niveau 4 kunnen in hun laatste jaar gedurende vier maanden tijd één dag in de week lessen volgen op de Hanzehogeschool. Hiervoor ondertekenden beide onderwijsinstellingen deze zomer een convenant. De MBO-studenten kunnen niet alleen inhoudelijke vakken volgen aan de hogeschool, ze krijgen ook een inleiding in de manier van leren en de onderwijsmethode op de hogeschool. De lessen worden door zowel MBO- als HBO-docenten gegeven. Meer MBO’ers op HBO Leerlingen die op deze manier doorstromen van het MBO naar het HBO, kunnen dankzij deze voorbereidende lesprogramma’s ook vrijstellingen krijgen. Omdat ze een bepaald vak al in de ‘kennismakingstijd’ volgden, en omdat de hogeschool beter kan inschatten welke capaciteiten de toekomstige leerling heeft. Dat is onder meer het geval voor de laatstejaars van het ROC West-Brabant, die voor deze zomervakantie bij wijze van proef een half jaar lang lessen bij de Avans Hogeschool in Breda konden volgen. Zestien ICT-leerlingen gingen één dag in de week naar de hogeschool, waar ze net als de HBO-studenten samenwerkten aan projecten. Ook volgden ze lessen systeemontwikkeling, programmeren, informatieanalyse en systeembeheer. In september zullen de hogeschool en het ROC evalueren of dit kennismakingstraject regulier wordt en toegankelijk voor alle MBO ICT leerlingen van niveau 4. Als de leerlingen de vakken en het project met goed resultaat hebben afgerond, dan krijgen zij een vrijstelling voor de vakken die zij al aan het MBO volgden en kunnen zij het HBO dus sneller doorlopen. In sommige regio’s werken MBO en HBO al enkele jaren samen. Zoals in Enschede, waar de Saxion Hogescholen, het ROC Twente en ROC Aventus (Apeldoorn) vijf jaar geleden starten met een zogenaamd MHBO-traject, waarbij ROC-leerlingen vrijstellingen konden krijgen door alvast aan de hogeschool vakken te volgen. De scholen willen in september een aantal pilot-opleidingen starten waarbij MBO en HBO nog vollediger zijn geïntegreerd tot een zevenjarige opleiding. De innige samenwerking tussen MBO en HBO werpt zijn vruchten af, zo ondervinden ze in Twente: het aantal MBO’ers dat begint aan de hogeschool Saxion ligt dertig procent hoger dan in de rest van Nederland. Ook de Hogeschool van Utrecht biedt voor informatica een dergelijk MHBO traject aan in de vorm van een ‘combiklas’. Onder één dak Is deze samenwerking tussen MBO en HBO een trend? Uit de vele initiatieven mag blijken dat het in ieder geval volop in de belangstelling staat. Dat was ook te horen op de werkconferentie over flexibele doorstroming MBO-HBO, die het Platform Beroepsonderwijs deze zomer organiseerde en waar onder meer de Fontys hogeschool de samenwerking met de ROC’s toelichtte. Overigens zal een belangrijk struikelblok bij de overstap tussen MBO en HBO, de verschillende onderwijsmethoden, over een paar jaar zijn verdwenen. Dan zal het hele MBO, net als het HBO, zijn overgegaan op een onderwijsmethode die de nadruk legt op zelfstandig werken. Sommige instellingen gaan heel ver in het bevorderen van de doorstroming: zo huizen zowel de MBO als de HBO informatica in Zoetermeer vanaf september in hetzelfde gebouw. De Haagse Hogeschool en het ID-College gaan daar vergaand samenwerken om de aansluiting op elkaar en op de arbeidsmarkt te verbeteren. MBO en HBO zullen in deze nieuwe opzet vaker samen projecten uitvoeren. En het feit dat beide opleidingen in hetzelfde gebouw zitten, moet het voor studenten makkelijker maken om de overstap te wagen, zo denkt men in Zoetermeer.