ICT-recht 2006: tailor-made
Later ontstond de mogelijkheid om naast de informatieverwerking zelf andere ICT-diensten door derden te laten uitvoeren. Vindt een of ander in een lageloonland plaats, dan is er sprake van offshoring. Zo heeft ABN-AMRO Holding N.V. vorig jaar voor bij twee miljard euro uitbesteed aan verschillende buitenlandse dienstverleners, waaronder het Indiase Infosys Technologies. Inmiddels worden er in perspectief van outsourcing nog grotere stappen gezet. Zo is uitbesteding niet langer beperkt tot de IT als zodanig; complete bedrijfsprocessen, waaronder inkoop, personeelszaken, logistiek, financiële administratie, worden aan professionele dienstverleners overgedragen. Anders gezegd, het gaat om de outsourcing van integrale back-office faciliteiten en dus van primaire bedrijfsprocessen. Wie in een concrete situatie voor business process outsourcing kiest mag niet voorbijgaan aan de kwetsbaarheid van zijn organisatie, die uit de afhankelijk van een goede en ongestoorde werking van digitale technologie - producten, diensten en infrastructuur - voortvloeit. Interessant in het kader van openbare infrastructuur is de vraag wat wij van de Staat der Nederlanden mogen verwachten. Voor de consument luidt het antwoord waarschijnlijk: een klein beetje, terwijl gebruikersorganisaties hun zaken zelf moeten regelen. Stel dat KPN failliet gaat. Kleinverbruikers kunnen in die ongelukkige situatie gebruik blijven maken van het vaste telefoonnet omdat de overheid tijdelijk financieel zal bijspringen, aldus besloot de regering in maart 2004. So far, so good. Echter, het vaste net heeft uitsluitend betrekking op de voorziening van telefoondiensten (spraak dus) en data via telefonische inbelpunten. Breedbanddiensten en mobiele telefonie vallen dus buiten de toegezegde garantieregeling. Volgens de minister van Economische Zaken moeten grootverbruikers, zoals bedrijven (en dus goed beschouwd ook overheidsorganisaties) zelf maatregelen treffen. Gemakkelijker gezegd, dan gedaan. Wel ziet EZ het als overheidstaak het.nl domein in Nederlandse handen te houden en onder alle omstandigheden bereikbaar op internet te houden. Een uitstekend initiatief. Want, zoals de minister terecht zegt, is.nl domein een kritisch infrastructureel ‘control point’ geworden. Maar hoe voert de overheid deze verplichting uit wanneer gebruikersorganisaties zelf voor hun - toegang tot - ‘openbare’ netwerken moeten zorgen? Inmiddels staat vast dat EZ de beoogde continuïteit, bereikbaarheid en soevereiniteit terzake wil bewerkstelligen door samen met de Stichting Internet Domeinregistratie middel van een publiek-private samenwerkingsconstructie op te zetten. Wij zijn benieuwd. Op organisatieniveau vertaalt de aandacht voor terugdringen van de digitale kwetsbaarheid in een veelheid van concrete maatregelen op technisch, organisatorisch en juridisch terrein; deels afhankelijk van de vorm van sourcing. Neem business proces outsourcing, dat zich onderscheidt van andere vormen omdat de uitbestedingsingsrelatie verandert in een strategisch partnerschap. Hierdoor neemt de afhankelijkheid van de uitbesteder ten opzichte van zijn externe dienstverleners (nog) sterker toe. Zorgvuldig opgestelde, flexibele en langlopende service-level agreements zijn natuurlijk sine quo non voor een goede relatie, maar de essentie voor succes ligt bij specifieke waarborgen en zekerheden die betrekking hebben de continuïteit; ook in die situatie dat partijen uit elkaar gaan en overdracht van de werkzaamheden noodzakelijk is. Een op maat toegesneden combinatie van depot (escrow) van softwaretechnologie, gegevensbestanden en van technische informatie over infrastuctuur en uitwijkconfiguraties is bij business process outsourcing van essentieel belang om de continuïteit van de uitbestede zakelijke processen mede te borgen.