ING consolideert opslag met ‘de hand op de knip’
Wie een voorbeeld wilde zien van eilandautomatisering kon een paar jaar geleden heel goed terecht bij de diverse labels van ING. Dat zijn de merknamen zoals Nationale Nederlanden, RVS Verzekeringen en de Postbank. Elk van die labels had een eigen strategie om de klant tegemoet te treden. Lemmens: "Dat zou op zich nog niet zo erg zijn, als het aanbod van de partijen elkaar niet zou overlappen. Dat was echter wel zo en het kon best gebeuren dat iemand die een hypotheek wilde hebben daarvoor vier verschillende offertes kon aanvragen. Binnen een concern gaat zoiets natuurlijk niet, dus werden er plannen gesmeed om de zaken op één lijn te brengen." Ombuiging Bij de ombuigingsoperatie is gesleuteld aan zowel de rekencentra als aan de opslagsystemen. In het laatste geval is gekozen voor een beperkt aantal plaatsen voor het opslaan van gegevens, waarbij de vestigingen voor elkaars backup zorgen. "We hebben niet alleen ‘ijzer verschoven’, zoals dat zo mooi heet, maar tevens de apparatuur beter gegroepeerd. Waar mogelijk zijn spullen hergebruikt in de nieuwe opzet. De ING Group mag dan ongeveer 4,25 miljard euro per jaar winst maken, dat wil nog niet zeggen dat er zomaar geld over de balk gegooid wordt", aldus Lemmens. Tijdens zo’n consolidatie blijft er iedere keer apparatuur over op een locatie. Lemmens: "Het is dan zaak om te bekijken wat je weg kunt gooien en wat elders nog heel goed gebruikt kan worden. In veel gevallen hebben we tapelibrarysystemen zo een nieuw plekje kunnen geven." In de oude situatie werd er vaak verkwistend omgesprongen met de magneetbanden. Bijvoorbeeld een tape met een intrinsieke capaciteit van 2,5 gigabyte, waar slechts 200 MB aan gegevens op werd opgeslagen. Door de consolidatie nam het aantal tapes af van tienduizenden exemplaren tot enkele duizenden. "Zulke tapes gooien we niet zomaar weg, ze moesten eerst geheel van informatie worden ontdaan. Daarvoor werd een zogeheten degaussapparaat gebruikt, dat met een zeer sterk magneetveld alle gegevens van de band verwijderde. Pas als zo’n tape helemaal gewist was, kon er aan verdere verwerking worden gedacht. Het leegvegen van de tapes kostte twee mensen overigens een paar weken werk", zegt Lemmens. De losse tapes werden vervangen door een virtueel tapesysteem, een apparaat dat is ontwikkeld door IBM en dat is voorzien van een aantal harde schijven. Deze disks fungeren als buffergeheugen voor data die naar schijf wordt geschreven. "De opzet van dit systeem is zodanig, dat het zich naar de computers presenteert als een reeks tapedrives. De gegevens die binnenkomen, worden verzameld op de harde schijven, waarna ze op een rustig moment worden overgespeeld op een magneetband. Deze laatste is van het type 3590 en het systeem is in staat om die tape helemaal vol te schrijven. Wij zijn daardoor verlost van de onrendabele bezetting van onze tapes, het scheelt een hoop ruimte en aan de kant van de applicaties hoefde niets te worden veranderd. Ideaal", meent Lemmens. Machinepark Het machinepark binnen ING Group kan worden verdeeld in ruwweg twee groepen. Aan de ene kant de mainframes, aan de andere kant de zogeheten midframes. Lemmens: "Dat is een verzamelnaam voor allerhande servers, bijvoorbeeld systemen werkend onder AIX, apparatuur van Sun onder Solaris, Novellsystemen en servers met NT. En natuurlijk nog de zeer specifieke apparatuur van Tandem en de AS/400 van IBM. Een bont gezelschap bij elkaar. De situatie werd nog ingewikkelder doordat de systemen niet centraal werden beheerd, maar onder de verantwoordelijkheid van een lokale manager vielen. Zij geloofden de verhalen van de ‘winkel om de hoek’ dat je met hardware van 20.000 gulden en een pakketje van 10.000 gulden heel goed uit de voeten kon. Toen wij een centraal geleid beheer wilden invoeren werd duidelijk dat dat zeer veel werk zou kosten. Uiteindelijk hebben we het toch voor elkaar gekregen, door gebruik te maken van de Tivoli Storage Manager." Met de nieuwe systemen kan een centrale backup/restore worden gerealiseerd, wat wil zeggen dat de gegevens op een centrale plaats in kopie worden opgeslagen. Eind van dit jaar moet die mogelijkheid voor alle systemen binnen ING zijn gerealiseerd. Verhouding Door de hele consolidatie is er, verrassend genoeg, nauwelijks verandering gekomen in de verhouding tape/disk bij de opslag. Lemmens: "Beide opslagmedia zijn een stuk kleiner in omvang geworden, maar wel in dezelfde mate. Door het geringere aantal informatiedragers is het veel eenvoudiger geworden om een herstel te doen na een crash. Als we vroeger duizend tapes opnieuw moesten inlezen, dat kostte dat echt veel zweetdruppels. Soms zelfs een heel etmaal lang. Het kost nu een stuk minder moeite en tijd. We kunnen zelfs een SLA afgeven die garandeert dat een gebruiker binnen drie uur weer ‘in de lucht’ is." Het gebruik van tapes die voor bijna honderd procent worden volgeschreven leidde in het begin wel tot wat problemen. "We gebruiken tapes van Imation en volgens de leverancier van de drives, IBM, was dat het probleem. Er werd geen hard kwaliteitsoordeel over die tapes geveld, maar ze zouden wel de oorzaak zijn van gegevensverlies. Wij hebben dat toen laten uitzoeken in het lab van Imation en daar werd keihard aangetoond dat de drives de oorzaak zouden moeten zijn. Bepaalde minuscule beschadigingen van de magneetband wezen daarop. Inderdaad bleek dat in de drives nieuwe microcode werd gebruikt voor de besturing, die de band via de vacuümrem te zwaar belastte", aldus Lemmens. Wat het beheer betreft heeft Lemmens nog één grote wens: een tool waarmee alle hardware en software vanuit een punt in de gaten kunnen worden gehouden. "Een beheerpakket om onze platforms van HP, EMC en IBM inclusief de daarop draaiende applicaties in het gareel te houden, dat zoeken we. Er zijn wel deeloplossingen voor ieder van de systeemtypen apart, maar een totaaltool, dat heb ik nog niet zien langskomen", verzucht Lemmens. ING maakt met een consolidatie van al zijn systemen een einde aan de eilandautomatisering bij de verschillende werkmaatschappijen. foto: anp/rick nederstigt