Innovatieplatform moet spirit van begin vasthouden

In de eerste maanden van haar bestaan leek het inderdaad om een vernieuwend initiatief te gaan dat prima aansloot bij onze vraaggestuurde economie en interactieve maatschappij: door de leden van het Innovatieplatform werd opgeroepen om toch vooral met input voor dit platform te komen. Wie echter de brief aan de Tweede Kamer leest, ziet dat het Innovatieplatform over de eerste maanden van haar bestaan weinig autonome wapenfeiten te melden heeft. De brief staat vol met ‘bereikte resultaten’ waarvan het op zijn minst twijfelachtig is of deze niet zonder het Innovatieplatform evengoed van de grond zouden zijn gekomen. Aan de kwaliteit van de bij het Innovatieplatform ingediende innovatievoorstellen ligt het niet. Ik heb tientallen goed uitgewerkte projecten voorbij zien komen, zoals een visiedocument over ‘Trans-sectorale innovatie’ (prof. dr. ir. Nico Baken, hoogleraar TU Delft en drs. Peter Koudstaal, landelijk projectmanager ‘Nederland gaat digitaal’ / Syntens); ‘Impuls Kenniscirculatie / Innovatieacademie’ (Syntens, TNO, Telematica Instituut, MKB Nederland en de HBO-raad) en ‘Winnovation, creatie van nieuwe waarden op basis van innovatie’ (ing. Boudewijn Klaverstijn, WinWays Innovation en EIM). Dit zijn projecten waarbij men niet in eerste instantie heeft ingestoken op het verkrijgen van financiering, maar op landelijke afstemming via het Innovatieplatform. In de brief staat voorts dat ‘leden van het platform en medewerkers van het projectbureau het komende jaar nadrukkelijk hun oor te luister zullen leggen bij en in discussie gaan met uiteenlopende groepen in de samenleving.’ Klink goed. De vraag rijst natuurlijk waarom men hier destijds niet direct mee begonnen is? In het bedrijfsleven is een korte ‘time-to-market’ heilig. Bij het Innovatieplatform lijkt dit van ondergeschikt belang te zijn. Dat staat echter haaks op het voornemen om ‘alles op alles te zetten om in Europees verband te voldoen aan de zogeheten Lissabon-doelstelling om de Europese Unie in 2010 de meest dynamische en concurrerende kenniseconomie van de wereld te doen zijn’. Gezien de mondiale veranderingen en de opkomst van kenniseconomieën in landen als India en China is dit niet echt een realistische doelstelling voor ons land. We zullen een andere, meer pragmatische, koers moeten gaan varen waarbij de kennis en innovatie bijvoorbeeld ingezet worden om onze handelsgeest te ondersteunen en de ketenregie in vele sectoren naar ons land toe te trekken. Nieuwe ontwikkelingen zoals breedband bieden hiervoor een goed uitgangspunt. Ik stel voor dat we eerst eens een heldere integrale toekomstvisie voor innovatie en kennisdeling formuleren. Veel tijd hoeft dit niet te kosten. De praktijk leert dat men met één dag brainstormen met de juiste partijen al tot een heldere consistente toekomstvisie op hoofdlijnen kan komen waarmee men voorlopig vooruit kan. Daarna begint het echte werk: draagvlak creëren om innovatie en kennisdeling te stimuleren. Het platform wekt nu onbedoeld de indruk dat zij een sleutelrol spelen bij het stimuleren van innovatie. Dat is een onjuist uitgangspunt. Innovatie kan alleen breed opgepakt worden door decentrale samenwerking van brancheorganisaties, bedrijven, kennisinstellingen en de overheid. Het Innovatieplatform moet voorkomen dat zij door haar eigen werkzaamheden de markt verleidt tot ‘achterover leunen en commentaar leveren’, zoals nu gebeurt. De pragmatische definitie van innovatie die ik zelf hanteer, luidt: ‘De succesvolle invoering van een nieuwe werkwijze in vorm van nieuwe producten, diensten en processen’. Daartoe heeft men een heldere integrale toekomstvisie en vooral daadkracht nodig. Hier liggen grote kansen voor zowel het Innovatieplatform als brancheorganisaties, het bedrijfsleven, kennisinstellingen en (semi)overheidsorganisaties. Drs. ing. Richard Lamb is managing partner bij Trendwatcher.com.Bijdragen in de rubriek Opinie staan los van de redactionele opvattingen van AG. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te redigeren en in te korten. Bijdragen voor de rubriek kunnen worden gestuurd aan: ag@wkths.nl onder vermelding van ‘opinie’.