ITO is nog niet voldoende gerijpt

Het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK), waaronder de ITO ressorteert, haalt de teugels strakker aan door een projectdirectie voor C2000 (het communicatienetwerk voor politie, brandweer en hulpdiensten en het belangrijkste project van ITO) in het leven te roepen. Ook houdt BZK de ITO financieel kort door per kwartaal middelen voor C2000 te fourneren en door agentschappen als ITO met een zogeheten nulbegroting te laten werken. Winst moet in zo’n begroting worden afgedragen aan het ministerie. "Een tegenvaller zoals we die vorig jaar hadden, valt dan gelijk op", zegt Ed Heijnen, directeur staf en organisatie bij ITO. Volgens Heijnen had ITO zonder nulbegroting uit ­ in voorgaande jaren opgebouwde ­ reserves kunnen putten en was er niet zoveel commotie ontstaan. Heijnen geeft toe dat er ook fouten zijn gemaakt op het financiële vlak. In november vorig jaar werd volgens plan een grote lening voor een investering in C2000 afgesloten bij het ministerie van Financiën. De investering werd uitgesteld, maar de 22,7 miljoen euro werd niet teruggestort en dat kostte het agentschap onnodig een paar ton rente. "We hadden te weinig inzicht in onze liquiditeit", geeft Heijnen toe. Een contract met Oracle ter waarde van 2 miljoen euro werd ­ door een naar later bleek verkeerde interpretatie van de regels ­ ten onrechte niet Europees aanbesteed. In 1998 werd ITO een agentschap van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarvoor was zij een divisie van het korps landelijke politiediensten (KLPD). De personele bezetting groeide van 491 man medio 1999 tot bijna achthonderd nu. Naast de organisatorische veranderingen die dat met zich meebracht, kampte de dienst met veranderingen in het productassortiment. De ‘extra’ taak om de invoering van een landelijk dekkend communicatienetwerk voor hulpdiensten te realiseren zorgde voor meer druk op de ketel. ITO is nu al vijf jaar bezig om haar zaken op orde te krijgen. Kritiek van hulpdiensten op de wijze van communiceren, getouwtrek met C2000­aannemer TetraNed, het inschakelen van hulptroepen van IT­dienstverlener CSC en de recent door BZK aangekondigde projectdirectie C2000 voor extra sturing wijzen erop dat ITO de afgelopen jaren onvoldoende gerijpt is om C2000 naar behoren in te voeren. Naast dit reusachtige project, thans begroot op ruim 700 miljoen euro, beheert ITO nog een aantal kleinere contracten als de Wan’s en applicaties voor onder ander de Marechaussee en Justitie. Overwoekerd ITO wordt volgens D66­Kamerlid Boris van der Ham ‘overwoekerd’ door ICT­dienstverlener CSC, die sinds 1 september 1999 als ‘strategische partner’ van ITO voor C2000 fungeert. Dat zei Van der Ham vorige week tijdens een algemeen overleg met minister Remkes. "CSC levert de capaciteit in het C2000­project, maar de eindverantwoordelijkheid voor de technische uitvoering ligt bij ITO en heeft daar altijd gelegen", zegt algemeen directeur Wim Papperse van ITO. Van overwoekeren is dus wat hem betreft geen sprake. "Alleen in aantallen medewerkers wellicht, niet in bevoegdheden. CSC is niet aanwezig in de rest van de organisatie", zegt Papperse. De inzet van de externen van CSC wordt volgens plan de komende twaalf maanden tot nul afgebouwd. ITO is thans ­ onder toezicht van de Algemene Rekenkamer ­ druk in de weer met een acht projecten tellend verbeterprogramma. Vooral aan de projectbeheersing valt veel te verbeteren. "De overheid stelt vergaande eisen", zegt Ed Heijnen. "Het duurt even voor een jonge organisatie als ITO haar processen op orde heeft." Een uitdaging daarbij is volgens hem de sterke groei die de IT­organisatie sinds 1998 doormaakte. Eind 2003 heeft ITO haar zaakjes op orde, zo beloven de directeuren. Ed Heijnen verwacht in mei volgend jaar, bij het volgende jaarverslag van Binnenlandse Zaken, een pluim van de Algemene Rekenkamer. "Als ze die al uitdelen." Wim Papperse is tevreden over de rugdekking die ITO van het departement en minister Remkes krijgt in de storm van kritiek over haar functioneren. "ITO moet aantonen dat zij beter functioneert en dat kost tijd." De instelling van een projectdirectie C2000 juicht Papperse toe: "Het is goed als er meer sturing komt." In de projectdirectie wordt een managementteam gevormd van functionarissen van ITO (opdrachtnemer) en BZK (opdrachtgever). Hoewel de taken van de projectdirectie pas in augustus worden ingevuld, ziet het ernaaruit dat de projectdirectie de contacten met ‘het veld’ en de beleidsmakers in de regio gaat onderhouden. ITO concentreert zich op haar faciliterende taak. De landelijke organisatie ITO moet in 2005 samensmelten met de opvolger van een twee jaar geleden opgerichte uitvoeringsorganisatie voor regionale ICT bij de politie: ISC. De uitvoeringsorganisatie die ontstaat, zal rond de 1300 medewerkers tellen. De nieuwe organisatie wordt verantwoordelijk voor de uiteindelijk in zes verzorgingsgebieden ondergebrachte ICT van de 25 regionale politiekorpsen.