Mac OS X ‘Leopard’: meer evolutie dan revolutie
De introductie liep onder meer vertraging op doordat Apple afgelopen voorjaar prioriteit gaf aan de iPhone. De vorige versie 10.4 (codenaam Tiger) van het besturingssysteem van de Macintosh-computers dateert van april 2005.
Helemaal probleemloos verliep de introductie van Leopard overigens niet: nogal wat gebruikers werden tijdens de installatie plotseling geconfronteerd met een blauw scherm, zoals Windows-gebruikers die in het verleden gewend waren te zien. Oorzaak bleek volgens Apple het programma Application Enhancer (APE) van softwareleverancier Unsanity, dat onder Mac OS X Tiger werd gebruikt. Apple adviseert dan ook om deze applicatie te verwijderen voor de upgrade naar OS X 10.5. Unsanity op zijn beurt acht het hoogst onwaarschijnlijk dat zijn software de blauwe schermen veroorzaakt, mits versie 2.0.3 of later van APE is geïnstalleerd.
Een ander probleem is dat de nieuwste Java-versie van Sun Microsystems, versie 1.6, niet overweg kan met Leopard. Java-ontwikkelaars zullen voorlopig met OS X 10.4 moeten blijven werken. Java 1.6 is inmiddels bijna een jaar beschikbaar en wordt door veel ontwikkelaars gebruikt om Java-applicaties te maken. De Mac-versie van de bijbehorende Java Virtual Machine wordt echter niet door Sun maar door Apple zelf gebouwd.
Ook Bluetooth zorgt nog voor de nodige problemen en in de Finder, de gebruikersomgeving van Mac OS X, worden de iconen van applicaties wat traag opgebouwd.
Op een testsysteem van de redactie van Automatisering Gids draaide Leopard echter vlekkeloos. Wat meteen opvalt is de sterk verbeterde stabiliteit. En het lijkt nota bene wel alsof op MacBooks met Intel-processor de batterij minder snel heet wordt.
Apple heeft Leopard in de markt gezet als een Vista-killer. Met de nieuwste Windows-versie heeft Leopard inderdaad enige overeenkomsten: veel veranderingen zijn van cosmetische aard. Het nieuwe bureaublad bevat bijvoorbeeld een semitransparante menubalk en een weerspiegelend Dock in 3D. Documenten of van internet opgehaalde bestanden worden automatisch gestapeld, en verschijnen in een waaiervormige boog of een raster op het bureaublad. Aardig, maar geen absolute must.
Al wat handiger is de snelle weergave, waarbij men de inhoud van een bestand kan bekijken zonder het te openen. Je kunt snel bladeren door honderden documenten, een video schermvullend bekijken of complete PowerPoint-presentaties doorlopen.
Veel gebruikers lijken gecharmeerd van Time Machine, een applicatie waarover Windows tot op zekere hoogte al jaren beschikt. Deze voorziening maakt automatisch een kopie van alle bestanden. Wie een oudere versie nodig heeft, kan teruggaan in de tijd en in principe alle bestanden terughalen. Nadeel is dat het systeem alleen is te gebruiken in combinatie met een externe harde schijf, wat het gebruik op een MacBook helaas erg beperkt.
Mail is uitgebreid met zowel RSS-kanalen als notities (inclusief bijlagen). Daardoor is het programma breder inzetbaar dan alleen voor elektronische post, zij het dat nieuwsgroepen (Usenet) nog steeds niet worden ondersteund. Apple heeft niet veel op met het ‘oude internet’.
Wellicht de beste toevoeging van Leopard is Spaces: hiermee kan men alle programmavensters in groepen rangschikken en zo orde in de chaos van geopende programma’s scheppen. Spaces is overigens niet echt nieuw: Linux- en Unix-gebruikers kennen het al veel langer. Maar bij Apple is het instellen van werkomgevingen in aparte vensters een stuk gebruikersvriendelijker. Al moet nog worden afgewacht of er echt veel gebruik van wordt gemaakt.
Apple noemt in totaal 300 vernieuwingen, die variëren van leuk tot handig, maar wie Mac OS X Tiger blijft gebruiken, mist eigenlijk geen van deze innovaties heel erg. In de pdf-bestandskijker Preview kun je met pagina’s schuiven zonder een programma als Acrobat te gebruiken. Dictionary is er in het Engels en het Japans, maar (nog) niet in het Nederlands, al zullen Deense en Russische gebruikers wel blij zijn met spellingcontrole in hun taal. Mac OS Leopard kent wel een groot aantal beveiligingsuitbreidingen. Zo ondersteunt het een groter aantal VPN-programma’s en standaarden als DHCP over PPP. Ook reuze handig is dat TextEdit – een tot op het bot uitgeklede tekstverwerker – Word 2007-documenten kan openen.
En eindelijk maakt het Airport Menu onderscheid tussen open en beveiligde WiFi-hotspots. Een welkome uitbreiding is ook dat wie zijn MacBook opstart op een andere plek dan thuis, krijgt automatisch een aantal draadloze aansluitpunten aangeboden.
Een opvolger van Leopard is nog niet aangekondigd, en naar alle waarschijnlijkheid blijft dit OS nog wel even bestaan. Eén uitdaging heeft Apple nog niet aangedurfd: een dag na de introductie waren hackers er al in geslaagd om met minimale aanpassingen Leopard te laten draaien op een reguliere Intel-pc. In forums wordt steeds vaker geopperd dat Apple zijn OS volledig geschikt zou moeten maken voor Intel pc’s. Maar die stap zal Apple niet zo snel zetten. Met het gebruikersvriendelijke Leopard hoopt Apple juist zelf meer hardware te verkopen.
Leopard kost in Nederland 129 euro voor een individuele gebruiker en 199 euro bij aanschaf van een licentie voor maximaal vijf machines. Op nieuw verkochte Macintoshes zal Leopard vanaf nu standaard in de fabriek worden geïnstalleerd.