‘OR geen alternatief voor de vakbonden’

Hoewel de rol van ondernemingsraden bij CAO­overleg gestaag groeit, gaat dit niet ten koste van de aanwezigheid of de rol van de vakbonden. Er zijn volgens de onderzoekers verschillende redenen voor de blijvende betrokkenheid van de vakbonden. Zo vindt 64 procent van de ondervraagden dat de ondernemingsraad ‘onvoldoende ter zake deskundig is’. Iets minder dan de helft van de ondervraagden ­ 47 procent ­ denkt dat de OR tegenstrijdige belangen heeft. Verder denkt 42 procent dat OR­leden over minder onderhandelingsvaardigheden beschikken dan vakbondsbestuurders en stelt 27 procent dat de OR onvoldoende oog heeft voor maatschappelijke ontwikkelingen. De uitkomst staat haaks op recente uitspraken van Jacques Schraven, voorzitter van VNO­NCW, die zinspeelde op het buitenspel zetten van de bonden bij het CAO­overleg. Volgens hem zijn bonden niet meer representatief voor het personeel in bedrijven. Schraven ziet een belangrijkere taak weggelegd voor de ondernemingsraden bij het maken van afspraken over arbeidsvoorwaarden. Het onderzoek is niet per branche uitgesplitst, maar volgens Maarten van Kempen, advocaat bij Holland Van Gijzen, zijn de uitkomsten ook van toepassing op de ICT­branche. "Vakbonden hebben in de ICT­branche nooit een sterke positie gehad, waardoor bedrijven vaak aangewezen waren en nog steeds zijn op de OR als onderhandelingspartner. Sommige OR’en in de ICT zijn professioneel bezig, maar er zijn er ook een aantal die van toeten noch blazen weten. Ik heb cliënten die alleen met de ondernemingsraad onderhandelen, maar liever met een vakbond rond de tafel zouden willen zitten, omdat de OR in hun ogen geen professionele onderhandelingspartij is", aldus Van Kempen. In de ICT­sector gebeurt het regelmatig dat de vakbonden niet aan mogen schuiven aan de onderhandelingstafel. Zo hield Getronics de bonden deze zomer buiten de deur tijdens de loononderhandelingen en de firma is dat ook van plan bij de onlangs aangekondigde reorganisatie waarbij in ons land maximaal driehonderd banen verdwijnen. Ook CMG heeft geprobeerd de bonden te weren bij het collectief ontslagproces in Noord­Nederland. "Binnen de ICT leeft de grote angst dat de lonen explosief zullen stijgen als ze de bonden binnen laten", zegt Van Kempen. "Daarnaast staan ICT­bedrijven bekend om hun flexibiliteit. Ze zijn bang dat hier een einde aan komt zodra ze vakbondsbestuurders bij de onderhandelingen betrekken, want bonden worden toch vaak geassocieerd met starheid", vervolgt hij.