Rechter geeft zakendoen met hyperlinking de ruimte
De headlines op kranten.com zijn dankzij (deep)linking virtueel verbonden met het betreffende nieuwsartikel op de site van de betreffende krant en de lezer gaat bij aanklikken van die links dus voorbij aan de homepage van de site. En dat was tegen het zere been van uitgever PCM van NRC Handelsblad, Het Parool, Trouw en De Volkskrant, die op deze wijze inkomsten uit online-reclames misloopt. Meer traffic Volgens de Rotterdamse rechter mag deep linking want, zo luidt de redenering, de uitgever kan ook bij de artikelen advertenties plaatsen terwijl bovendien deep linking tot meer traffic op de website van de individuele krant leidt. De zaak deed destijds denken aan The Shetland Times v. Zetnews, waarin een weggelopen krantenjournalist zijn eigen elektronische uitgeverij was begonnen en hyperlinkte, onder andere naar de site van zijn voormalige werkgever. De Court of Session in Edinburgh wees in oktober 1995 als voorlopige maatregel de eis toe dat The Shetland News hyperlinking moest staken op grond van auteursrechtinbreuk. Anders oordeelde de Amerikaanse rechter in de zaak Ticketmaster Online-CitySearch v. Tickets.com vijf jaar later. Volgens de U.S. District Court moet de zaak zo worden gezien dat "deep linking by itself does not necessarily involve unfair competition". Geen onrechtmatige daad dus. Zorgvuldig In het Nederlandse vonnis stelde de president: "Resumerend kan worden gezegd dat de wijze waarop op de website van kranten.com een overzicht wordt gegeven van de berichten en artikelen op de websites van diverse media zorgvuldig gebeurt en niet in strijd is met in het maatschappelijk verkeer geldende regels. Op grond van de Auteurswet is het toegestaan om op deze wijze een overzicht van de berichten en artikelen in diverse media te geven. Van strijd met de Databankenwet is evenmin sprake omdat de Dagbladen niet substantieel investeren in het maken van de lijsten met titels van hun berichten en artikelen. Niet is gebleken dat deep linking vanaf kranten.com naar de websites van de kranten schade berokkent aan de Dagbladen. De gevraagde voorzieningen zullen daarom worden geweigerd." Huizen De nieuwe economie won dus, en dat was ook het geval in het recente conflict over Zoekallehuizen.nl. waarover de rechtbank Arnhem op 16 maart jongstleden oordeelde. ZAH is een zoekmachine naar het op internet geplaatste aanbod van te koop staande woningen. De machine doorzoekt internet en neemt van de websites van allerlei makelaars een foto, de adresgegevens, de vraagprijs en één à anderhalve regel tekst van de woningomschrijving over en plaatst deze op haar eigen website. Door middel van deep links wordt een bezoeker die belangstelling voor zo’n woning heeft, geleid naar de desbetreffende pagina’s van de makelaars. Volgens de rechter zijn gegevensverzamelingen bij de NVM-makelaars geen beschermde databank in de zin van de Databankenwet, omdat niet vast is komen te staan dat de aanleg van deze gegevensverzamelingen kwalitatief of kwantitatief een substantiële investering van de NVM-makelaars vergt. Foto’s Ten aanzien van het overnemen van de foto’s zegt de rechter dat het verkleind formaat geen inbreuk op dat auteursrecht vormt, maar is te beschouwen als een citaat, zoals genoemd in de Auteurswet. Ook het plaatsen van deeplinks of hyperlinks naar de websites van de makelaars is geen verveelvoudiging of openbaarmaking en vormt daarom geen auteursrechtinbreuk. Immers niet ZAH, maar de bezoeker die op de deep link of hyperlink klikt, roept de webpagina van de makelaar op. Verder bepaalde de rechter dat de verbodsverklaring op de websites van makelaars om het materiaal te hergebruiken ZAH niet bindt, omdat de informatie rechtmatig in het verkeer is gebracht. En ook op grond van het mededingingsrecht handelt ZAH niet onrechtmatig tegenover de makelaars, omdat ZAH een zoekmachine is en daarom geen concurrent van de makelaars.