Microsoft kan niet om ODF heen

Niet dat Office 2007 opeens een ingebouwde ‘bewaar als ODF’-functie krijgt ingebouwd, maar het bedrijf gaat wel zo ver de ontwikkeling te financieren van een stel plugins voor Office 2007, waarmee gebruikers van Word 2007 en later ook van Excel en Powerpoint hun documenten vanuit het Open XML Formaat van Microsoft kunnen converteren naar ODF. De gratis plugins worden in het project Open XML Translator ontwikkeld onder de hoede van SourceForge, waar de meeste belangrijke open-sourceprojecten onderdak hebben gevonden. Ook voor oudere Office-versies komt een vertaaloptie beschikbaar.
Het eigen Open XML-formaat blijft vooralsnog maatgevend voor Microsoft. Tom Robertson (General Manager Standards) en Jason Matusow (Director Corporate Standards) van Microsoft reizen zelfs de wereld rond om uit te leggen waarom dat zo is.

Performance
“Wij denken dat Office 2007 een sterk product is en het formaat moet die geavanceerde mogelijkheden weerspiegelen”, zegt Jason Matusow. Microsoft stelt ook dat Open XML sneller werkt dan ODF – XML levert nu eenmaal overhead-informatie op – en dat het beter beveiligd is en geschikter voor mensen met een handicap. “Maar het moet ook nog volledig compatibel zijn met wat mensen in het verleden hebben gebruikt. Sommige grote bedrijven creëren wel 20.000 documenten per dag, van Powerpoint tot Excel. Er zijn veel gevallen bekend waarin verschillende technologieën bestaan met verschillende standaarden, maar die vergelijkbare dingen doen. Nu is er een discussie tussen HD dvd en BluRay. Dit is gewoon een scenario waarin Open XML Office vertegenwoordigt en ODF het OpenOffice-kamp. Maar wat belangrijk is dat in het standaardisatieproces klanten, partners en concurrenten zijn betrokken.” Robertson constateert misverstanden over de ECMA, waar Microsoft Open XML als standaard erkend probeert te krijgen. “Dat is een groot deel van de issue. Dus we vertellen veel daarover en over wie er allemaal deelnemen in het standaardisatieproces.”
Jan Willem Broekema, manager van het cluster Open Standaarden van GBO.Overheid, heeft ook met de Microsoft-mannen gesproken, maar blijft vrij resoluut. “Op dit moment is Open XML geen open standaard; niet voor Oasis en niet voor ons. De Archiefwet geeft aan dat XML een van de mogelijke varianten is. Dan kwalificeren ODF en Open XML zich beide. Maar als je het hebt over ‘open standaarden’, dan wordt dat verhaal wel even anders. Op Open XML heb je niet echt invloed, op ODF wel. Het is niet opgehangen aan een product, zoals Office.”
Matusow en Robertson ontkennen dat stellig en presenteren ODF en Open XML als twee standaarden die ieder hun eigen publiek verdienen. Matusow: “Er zijn vele voorbeelden van situaties waarin twee standaarden naast elkaar bestaan. Het is niet zo dat je letterlijk de een niet kunt implementeren als je de andere implementeert. Wat voor bureausoftware dan ook kun je bewaren in een eigen formaat, in HTML, RTF, oudere versies et cetera. En in de XML-wereld zijn er vele verticale XML-schema’s die elkaar niet dwars zitten, ook al omdat je technologische bruggen kunt bouwen. Dus dat is geen issue.” Robertson: “Het kan niet zo zijn dat degene die het eerst met een dergelijke standaard komt, voor de rest bepaalt hoe die standaard er uitziet. Het gaat om de producten die aan de eisen van gebruikers voldoen. Mensen hebben nu een keus.”

Splitsing
Broekema ziet het echter niet als een keus. “Als je zegt ‘Open XML is rijker’, dan ben je natuurlijk ook vrij om een betere versie van ODF te maken. Maar nu creëren ze een splitsing. Ik vermoed dat op strategisch niveau hard wordt nagedacht.” Daarin heeft Broekema dus inmiddels gelijk gekregen.
De Belgische overheid heeft onderwijl het OpenDocument Format als toekomstig standaard bestandsformaat aangewezen. Broekema verwacht in de loop van het jaar meer duidelijkheid over een Nederlandse stellingname. “Het onderwerp staat op de agenda, maar er zijn nog wat andere standaardisatievragen die zeker zo prangend zijn.”