DataLand wil snel meer grote gemeenten in zijn bestand
Naast identificerende en lokaliserende gegevens (adres en coördinaten) zijn dat enkele bouwkundige kenmerken (bouwjaar, inhoud, vloeroppervlakte, aantal woonlagen), gebruikskenmerken (actuele bestemming, soort woonobject) en juridische kenmerken (monumentaanduiding, huur/eigendomstatus). Wie voor meer dan één gemeente belangstelling heeft, hoeft deze dan niet meer langs, maar kan bij DataLand de gegevens in één keer krijgen. De organisatie streeft geen commerciële doelen na, wat gezien de scheiding tussen markt en overheid ook niet zou mogen, maar ziet zichzelf als instrument om de toegankelijkheid van overheidsinformatie te realiseren. Tot nu toe doen 63 gemeenten aan DataLand mee. Dat dit maar 13 procent van het totaal is, lijkt pover, maar daar bevinden zich wel 2,2 miljoen van de 7 miljoen vastgoedobjecten, die Nederland telt. Dat staat voor 30 procent. Niettemin kan het beter. Een jaar terug zei directeur Michiel Jellema dat de dekking snel naar 75 gemeenten en 2,5 miljoen objecten moest, wilde DataLand voor afnemers echt interessant worden. Toen waren er twee: iCasa, dat de data aanwendt in het eigen bedrijfsproces (woningtaxaties voor hypotheekbanken en verzekeraars), en Bridgis, dat ze combineert met andere data tot nieuwe geoinformatieproducten (zoals de webapplicatie ‘Landinkaart’). Ondanks de achterblijvende gemeentelijke belangstelling kon Jellema vorige week tijdens beurs/congres ICT Overheid een afnemersgroei van 100 procent presenteren. Inmiddels kopen ook GISleverancier Esri en NBWO (Nederlands Bureau Waardebepaling Onroerende zaken) DataLandgegevens. En met nog twee afnemers lopen gesprekken. Maar nog altijd kan het beter. Enthousiasme Dat de helft van de grote gemeenten zich nog afzijdig houdt, strookt niet met het enthousiasme dat ze toonden in het aan DataLand voorafgaande project Gemeentelijk Informatieverstrekking Vastgoed. Ruim twintig tekenden toen een intentieverklaring en legden projectgeld op tafel. En van de vier grote steden, die het initiatief namen, ontbreken Den Haag en Utrecht nog altijd. Jellema noemt dat jammer, maar het is een kwestie van prioriteit en timing. Gemeenten willen wel, maar zijn er niet altijd al aan toe. Ook speelt mee dat de besluitvorming in het college van B en W lang duurt. Jellema wil een ‘bestuurlijk contract, om te borgen dat DataLand van de gemeenten is en blijft’. Om alle 100.000+gemeenten spoedig tot participatie te bewegen, gaat DataLand met de VNG de werving intensiveren. Gemeenten betalen per vastgoedobject 10 eurocent en worden daarmee aandeelhouder. Van de omzet is 80 procent bestemd om DataLand draaiende te houden, 20 procent vloeit terug naar de gemeente. Volgens Jellema, die stelt dat gemeenten er twee maal per jaar twee uur aan kwijt zijn om gegevens via een standaarduitwisselingsformaat (Stuf DataLand) aan te leveren, moet dat hun kosten dekken. Behalve dividend ontvangen gemeenten een toets op hun gegevenskwaliteit. Vorig najaar hield DataLand zijn eerste kwaliteitsmonitor, dit najaar volgt de tweede. Gemeenten die op de uitkomst van de eerste een verbeterplan hebben gebaseerd, weten dan hoe effectief dat is geweest. De eerste monitor leerde dat gemeenten gemiddeld zeven van de tien gegevens leverden. Dikwijls registreren ze vloeroppervlakte of inhoud, niet beide. Ook woonlagen en x,ycoördinaten ontbreken nogal eens. Volgens Jellema ("We maken toegankelijk wat beschikbaar is") kunnen afnemers, die het veelal om de bulk gaat, ermee uit de voeten. Niettemin is ook duidelijk geworden dat gegevens missen, die gemeenten wel in huis hebben. "Dan gaan we erheen en helpen we om ook die data beschikbaar te krijgen." Gezien het beperkte aantal terugmeldingen (vorig jaar twee, zegt Jellema) moet het met de juistheid en betrouwbaarheid goed zitten. In de monitor is ook gekeken naar gehanteerde classificatiemethoden. Die lopen nogal uiteen, aanleiding om hier enige standaardisatie te stimuleren. Pilots Standaardisatie is ook van belang voor Datalands aspiraties om een rol te spelen in de ontsluiting van de Basis Gebouwen Registratie (BGR), een van de zes wettelijk te regelen basisregistraties, waartoe het kabinet heeft besloten. DataLand is betrokken bij enkele pilots, die momenteel lopen. Jellema: "De precieze inhoud van het BGR is nog niet bekend. Wij hebben tien gegevens. Als het ministerie van VROM straks zegt dat het er twaalf moeten zijn, willen we ons daarop richten. Wij zijn klaar voor een rol in de distributie." Bij de start stelde de organisatie in 2006 landsdekkend te willen zijn. Volgens Jellema, die zichzelf een marge van 5 procent gunt, wordt dat gehaald. Ook het aantal afnemers zal groeien. Tot nu zitten ze in de particuliere sector, maar hij mikt ook op overheidsafnemers. Rond Rotterdam loopt een proef om de veiligheidssector (brandweer, politie, ambulancedienst) via een webtoepassing te voorzien van gebouwgegevens. "Die krijgen ze dan op een scherm in de meldkamer of zelfs in de auto. De tien DataLandgegevens zorgen kunnen zo substantieel bijdragen aan verhoging van de veiligheid."