Voor welke uitdagingen staat CTO Lucas Jellema?

Hoe ziet in een paar woorden jouw dag als CTO bij een technologiebedrijf eruit?

Als CTO richt ik me dagelijks op het bij elkaar brengen van expertise en innovatie binnen het Conclusion ecosysteem en het toepassen daarvan voor klanten. Binnen Conclusion adviseer ik de directie en buig me over de technologische strategie en algemene richting van Conclusion. Datzelfde doe ik voor klanten. Organisaties worden vandaag de dag geconfronteerd met een grote variatie aan oplossingsrichtingen en technologiekeuzes. Een goede technologiekeuze maken is daarom niet makkelijk. Het gaat meestal om flinke investeringen en alles moet samenkomen. Als CTO speel je een sleutelrol om de klant te begeleiden naar een technology roadmap en strategisch mee te nemen in de keuzes die gemaakt moeten worden. Ik ben voor hen een aanspreekpunt voor oplossingen, kennis, technische keuzes en de strategische richting bekeken vanuit de architectuur.

Hoe ben je ooit in de IT terecht gekomen?

Mijn eerste stappen in de IT zette ik op elfjarige leeftijd op een ZX-81 home computer. Ik schreef hierop in 1982 een programma in BASIC voor de uitslagen, de standen en het programma van het WK voetbal in Spanje. Later toen ik technische natuurkunde studeerde aan de Universiteit Twente, programmeerde ik als onderdeel van mijn afstudeerstage in het begin van de jaren ’90 een simulator van mijn afstudeerexperimenten in Turbo Pascal. Een simulatie die het veel beter deed dan mijn daadwerkelijke experimenten. Toch was het best verrassend dat ik uiteindelijk in 1994 in de IT belandde als consultant bij Oracle. Ik wist vooraf niet dat ik in de IT mijn plek zou vinden.

Wat maakt deze rol uitdagend / tegen welke uitdagingen loop je aan?

De verantwoordelijkheid die we als CTO’s hebben maakt het uitdagend. IT kan zoveel om ons heen maken, maar ook breken. Miljoenenprojecten die mislukken, systemen die maanden of jaren te laat worden opgeleverd, omgevingen met bugs of securityproblemen. Met IT kunnen we een maatschappelijk belang dienen en oplossingen genereren voor grote vraagstukken. Maar dat is niet makkelijk. Controle krijgen in een wereld waarin zoveel verandert en op een verantwoorde en lang houdbare manier tot oplossingen komen – ondanks de onvolwassenheid van onze bedrijfstak – is een grote uitdaging.

Binnen het Conclusion ecosysteem is het bundelen van de grote betrokkenheid, het enthousiasme en vakmanschap van mijn collega’s om samen passende oplossingen te creëren voor klanten leuk, nodig én knap uitdagend. Het elkaar laten vinden van mensen is een uitdaging waar ik al mijn hele carrière mee bezig ben. Zorgen dat mensen samenkomen, kennis maken (letterlijk en figuurlijk) en elkaar verder versterken. Dat is niet ontzettend complex, maar vraagt veel aandacht.

Heb je ook overwogen om bij een eindgebruiker te gaan werken?

In zekere zin werk ik nu (ook) bij eindgebruikers. Meestal bij twee of drie tegelijk. En ook de afgelopen 25 jaar heb ik bij en met meer dan dertig bedrijven zowel voor korte als langere tijd gewerkt. Dit brengt afwisseling in je werk en veel kruisbestuiving. Ik kan hierdoor overal leren en mijn kennis en ervaring teruggeven. Ik vind het ontzettend leuk om nieuwe organisaties, mensen, bedrijfsprocessen en ambities te leren kennen en begrijpen. En daar vervolgens mijn kennis en ervaring op toe te passen. Maar voor een langere tijd bij een eindgebruiker werken en daarmee deze interactie moeten opgeven, dat zou ik niet willen.

Hoe is het om dicht bij het vuur te zitten en altijd up-to-date te moeten zijn over ontwikkelingen in de IT?

Dat is ontzettend leuk. Er zijn steeds weer nieuwe kansen om onze manier van werken en onze oplossingen te verbeteren, om nieuwe dingen te leren. Dat maakt dat ik mijn kennis en ervaring continu moet gebruiken om nieuwe ontwikkelingen te begrijpen en voor mezelf en anderen te duiden. Ik zeg altijd: als ik het aan mijn moeder kan uitleggen, dan begrijp ik het zelf pas echt goed. Een belangrijk onderdeel van hypes en trends is herkennen wat deels oude wijn in nieuwe zakken is en zwaar overtrokken wordt in de beeldvorming, dan wel wat echt betekenisvol is voor de IT-sector. Dat vergt een afweging tussen concreet en zinvol enerzijds en hol en (nog) niet praktisch relevant anderzijds.

Welke technologische ontwikkeling heeft grote invloed gehad op je loopbaan?

Ik denk dan met name aan de open standaarden. Van een wereld met veel gesloten technologie, proprietary software en machtige leveranciers (waar ik bij werkte), is de situatie in enkele decennia totaal veranderd. Alles praat met alles, en iedereen kan met alles uit de voeten. Van SQL, HTTP en HTML tot XML- en webservicestandaarden en later REST API’s en JSON. Er is een golf van open interoperabiliteit over ons heen gekomen waar open source-projecten in veel gevallen gevestigde leveranciers hebben verdrongen. En ook de weg op de server naar Linux en daar bovenop containers (Docker) en nu Kubernetes en de projecten onder de Cloud Native Compute Foundation (CNCF), zijn voorbeelden van standaardisatie die ons allemaal beïnvloeden. En uiteraard was ook de ontwikkeling van de smartphone met internetbrowser en applicaties van niet te overschatten belang.

Wat wil je meegeven aan andere CTO’s?

Het gaat in IT allereerst om mensen. We doen dingen voor mensen en om iets voor elkaar te krijgen hebben we mensen nodig. Mensen die willen, kunnen en durven. Onze belangrijkste taak als CTO is om mensen te faciliteren, te enthousiasmeren en vertrouwen te geven. Een belangrijk onderdeel daarvan is om doelen klein te maken of in elk geval in kleine stappen te realiseren. En deel wat je weet! Want van delen komt vermenigvuldigen, in ieder geval als het om kennis gaat.