Leid iedereen op in ChatGPT

Met de komst van tekstgenerator ChatGPT en andere baanbrekende kunstmatige intelligentie gaat de inhoud van elke functie op de schop. Juist daar moet meer aandacht voor komen. Het onderwijs moet vernieuwen en werkgevers moeten hun medewerkers leren omgaan met de verslimming van de versnelling in digitalisering. Dat gaat pas echt helpen in de strijd tegen het structurele personeelstekort in alle sectoren van de samenleving.

Kantelpunt

Wie denkt dat ChatGPT slechts een nieuw stukje digitaal gereedschap is, onderschat de waarde van deze rekenmachine voor taal. Het is een kantelpunt voor kunstmatige intelligentie dat niet langer en alleen in de achtergrond werk verricht. In hun rapport ‘Opgave AI’ vergeleek de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) kunstmatige intelligentie in 2021 al met de opkomst van elektriciteit en de computer. ChatGPT luidt het begin van een tijdperk in waarin iedere professional gaat samenwerken met kunstmatige intelligentie. Zo heeft ChatGPT voor ieder beroep wel een zinvolle toepassing. De tekstgenerator produceert mediaplannen of content voor marketeers. De elektronicaproducent hoeft niet langer zelf handleidingen te schrijven. De kok krijgt recepten voorgeschoteld op basis van ingrediënten uit zijn koelkast. En ChatGPT genereert computercodes voor de programmeur. Kortom, horizontale innovatie die elk onderdeel van de economie voorgoed verandert.

In de alles-te-korten-economie moeten werkgevers aan de bak met ChatGPT opdat zij hun medewerkers niet verliezen. Beter perspectief betekent dat zij hun personeel moeten leren omgaan met de voor- en nadelen. Zo kan kunstmatige intelligentie veel routinematig werk automatiseren. Maar ook creativiteit democratiseren. Met de juiste woorden in de tekstbalk kan iedereen tekenaar, dichter of geluidstechnicus zijn. Email-concepten en kattenbelletjes in Word-documenten worden straks automatisch afgemaakt. ChatGPT maakt tevens na elke videovergadering notulen en powerpointpresentaties die direct met de overlegdeelnemers worden gedeeld.

Risico's

Tegelijkertijd ontstaan grote risico’s. Vraag een kunstmatig plaatjesmaker om een advocaat en de kenniscomputer geeft alleen witte mannen. Hoewel teksten vaak overtuigend overkomen, kan het soms ook nog klinkklare onzin zijn. Dus leren wanneer je wel en geen beroep doet op ChatGPT, Dall-E 2 of vergelijkbare tools is eveneens van belang om bijvoorbeeld narigheid zoals deepfake-phishing of fictie-feiten te voorkomen.

Ook het onderwijs moet zich aanpassen. Docenten stappen nu over op het afnemen van examens met pen en papier. Uit angst voor de kennis uit de computer. Waar leraren pleiten voor een ChatGPT-verbod of inzet van een betaalmuur, moeten zij hun leerlingen juist leren omgaan met het slimme gereedschap. Vergelijkbaar met hoe dat destijds gebeurde met het rekenmachientje. Laat eenvoudig stampwerk over aan de kenniscomputer en geef meer aandacht aan het samenspel tussen mens en kunstmatige intelligentie. Dat leidt tot beter onderwijs en meer nieuwe inzichten die hard nodig zijn in een maatschappij die steeds complexer wordt. Dat is ook wat werkgevers verwachten van de nieuwe generatie professionals die meer in minder tijd moet doen.

Werk leuker maken

Kunstmatige intelligentie wordt steeds meer een digitale assistent, een co-piloot of sparringpartner. Niet zozeer om mensen te automatiseren maar vooral om aan te moedigen, te inspireren en banen aantrekkelijker te maken. Dit kantelpunt in de kunstmatige intelligentie zorgt er wel voor, dat zowel onderwijzers, werkgevers èn werknemers nog sneller in actie moeten komen om de banen van morgen ingevuld te krijgen.