Afsplitsing software-tak Palm is vooral korte termijnoplossing
Het verlies van Palm was lager dan analisten hadden verwacht. Daarmee volgt Palm een patroon dat bij veel ICT-leveranciers te zien is: de schattingen voor de financiële resultaten blijken tegenwoordig vaak slechter te zijn dan de cijfers die uiteindelijk uit de bus komen. De daling van het verlies bij Palm lijkt wel trendmatig, want ook in het laatste kwartaal van het vorige boekjaar waren de resultaten van het bedrijf minder negatief dan een jaar daarvoor. Toenemende concurrentie Minder voorspoedig gaat het met de omzet van Palm. Die werd door analisten op 185 miljoen dollar geschat, terwijl de fabrikant niet verder kwam dan 177,4 miljoen dollar, een stijging van 3 procent. De directie schrijft de tegenvallende groei toe aan een stijging van de gemiddelde verkoopprijs van zijn producten en aan aanloopproblemen bij de introductie van nieuwe handcomputers van de lijnen Zire en Tungsten. Maar dat is niet het hele verhaal. Wat Palm vooral parten begint te spelen is de toenemende concurrentie. Het marktaandeel van Palm staat onder druk, omdat het bedrijf zware rivaliteit ondervindt van grotere ICT-leveranciers. Terwijl de zakcomputers van Palm zijn gebaseerd op een microprocessor ARM, maken leveranciers als Hewlett-Packard en Dell gebruik van Intel-processoren die in grotere aantallen worden gemaakt. Hewlett-Packard is er alvast in geslaagd Palm buiten de Verenigde Staten naar de kroon te steken. Zo verscheepte HP volgens cijfers van de Britse marktonderzoeker Canalys in het derde kwartaal van dit jaar 201 duizend handcomputers voor het EMEA-gebied (Europa, het Midden-Oosten en Afrika). In dezelfde regio kwam Palm niet verder dan 186 duizend stuks. Een andere bedreiging voor Palm wordt gevormd door een wijziging van de marktomstandigheden. Terwijl voorheen het grootste deel van de afnemers van handcomputers uit particulieren bestond, geven bedrijven deze apparaten tegenwoordig steeds vaker aan hun werknemers mee. Ze kiezen daarbij in de regel voor apparatuur van bekende merken. Naast de keuze voor bekende namen, speelt ook een rol dat de ‘samenwerking’ tussen pda’s en pc’s een steeds belangrijker verkoopargument vormt. Het door veel concurrenten gebruikte besturingssysteem Windows CE van Microsoft wordt door klanten opgevat als garantie voor een en goede aansluiting op de pc-software van hetzelfde merk. De uitdaging voor Palm bestaat uit de vraag: hoe met deze bedreigingen om te gaan? Palm lijkt te hebben gekozen voor specialisatie in hardware. Zo rondde Palm eind oktober de verzelfstandiging af van zijn softwaretak PalmSource, die onder meer het besturingssysteem Palm OS verkoopt. Dat was een radicale stap, omdat deze tak in tegenstelling tot de rest van het bedrijf vrijwel altijd winstgevend is geweest. Wat overblijft is de verkoop van de apparaten, hoewel die zijn uitgerust met ingebrande software. Om zijn positie te versterken is het bedrijf daarnaast bezig met de overname van branchegenoot Handspring, die zich volledig heeft geconcentreerd op de "intelligente" telefoon of smartphone Treo. Specialisatie Of deze strategie van specialisatie gaat lukken is nog maar zeer de vraag. Allereerst geldt dat hoewel verzelfstandigingen vaak prima uitpakken, overnames meestal niet succesvol zijn. Palm zal de activiteiten van Handspring zeer zorgvuldig moeten integreren om de gewenste synergie-effecten te bereiken. Daarnaast is specialisatie niet het antwoord op de concurrentie van grote rivalen die gebruik maken van schaalvoordelen bij zowel de besturingssoftware als microprocessoren. De handcomputers van Palm zullen toegevoegde waarde moeten blijven bieden ten opzichte van concurrerende merken, zoals de HP iPaq of de Sony Clié. De Treo kan op zijn beurt ernstige hinder ondervinden van andere smartphones, zoals de SPV van Orange. Op korte termijn hoeven deze kwesties niet levensbedreigend te zijn voor Palm. Topman Eric Benahamou zegt vele aanwijzingen te zien voor nieuwe groei op korte en middellange termijn in de verkoop van mobiele apparatuur. Daar kan hij best eens gelijk in hebben. De belangrijkste regio voor Palm is de Amerikaanse markt en juist daar trekt de economie flink aan. Volgens diverse marktonderzoeksbureaus zullen de investeringen in ICT-middelen ook groeien en, in tegenstelling tot enkele jaren geleden, lijken zij het dit keer bij het rechte eind te hebben. Maar overleven bij de gratie van een economische opleving is een zwaktebod dat voor de lange termijn geen perspectief biedt. Ooit behoorde Palm, naast Psion, tot een select aantal leveranciers van handcomputers die in een veilige niche van de ICT-markt opereerden. Door de integratie van handcomputers met internet en telefonie en door de komst van de smartphones is dat niet meer het geval. Op lange termijn zijn er eigenlijk maar twee oplossingen denkbaar: ofwel Palm introduceert een toepassing die alleen op zijn eigen handcomputers kan draaien ofwel het bedrijf laat zich zelf overnemen door een grotere concurrent. Want tegen de ‘rest van de wereld’ opboksen is op termijn een heilloze weg.