‘Allochtone IT-studenten minder snel aan de bak’

Verschillende opleidingsdirecteuren, docenten en studenten gaven aan dat niet-Nederlandse ICT-studenten momenteel relatief minder snel een stage of baan vinden dan hun Nederlandse klasgenoten. Een Turkse Informatica-docente aan de Haagse Hogeschool: "Veel ICT-bedrijven plaatsen studenten met een andere etnische achtergrond achterin de rij." Een docent van de Hogeschool van Amsterdam valt haar bij: "Onze ervaring is dat allochtone studenten die een stageplaats zoeken veel moeilijker aan de bak komen dan autochtonen. Ik denk dat veel ICT-bedrijven discrimineren uit onwetendheid. De voorkeur gaat nog altijd uit naar de blonde jongeman. Het is nog te veel: wat de boer niet kent dat lust hij niet." Welk kleurtje De ervaringen van de studenten zelf lopen ver uiteen. Zo klaagt een derdejaars student van Turkse komaf dat hij twintig stagebrieven heeft geschreven en nul reacties kreeg. "Dat kan natuurlijk, gezien de malaise in de sector. Maar opmerkelijk is wel dat ik daarna drie brieven heb geschreven naar Turkse bedrijven hier in Den Haag en dat ik bij alledrie op gesprek mocht komen." Een Marokkaanse jongen herkent zichzelf niet in dit verhaal. "Als je goed bent in je vak plukken bedrijven je nog steeds weg. Dan maakt het echt niet uit welk kleurtje je hebt." Bij de start van het project in het najaar van 2000 was de primaire doelstelling de instroom van allochtone studenten in ICT-opleidingen te bevorderen, ingegeven door de krapte op de ICT-arbeidsmarkt. Pim Breebaart, collegevoorzitter van de Haagse Hogeschool: "Doorstuderen in het hoger onderwijs is voor veel allochtone gezinnen in Nederland nog steeds geen vanzelfsprekendheid. Dit wordt mede veroorzaakt doordat ouders vaak niet goed op de hoogte zijn van hoe ons onderwijssysteem in elkaar zit, wat de mogelijkheden zijn van het hoger onderwijs en hoe zij hun kinderen kunnen ondersteunen." Daarom organiseerde de hogeschool voorlichtingsbijeenkomsten voor Marokkaanse, Turkse en West-Afrikaanse jongeren en hun ouders. Ook is gebruik gemaakt van doelgroepgerichte reclamecampagnes en was Color IT aanwezig op multiculturele festivals. Uit de instroomcijfers van Informatica aan de Haagse Hogeschool blijkt dat het aantal allochtone studenten procentueel blijft stijgen, terwijl het aantal autochtone studenten daalt. De absolute aantallen laten echter een daling zien in de instroom van zowel allochtone als autochtone studenten. Als belangrijkste oorzaak hiervoor wordt de verslechterde arbeidsmarkt genoemd. Draaideurstudenten Die kentering heeft geleid tot aanpassing van de doelstelling van Color IT. "Het accent is verschoven van het bevorderen van de instroom naar het bevorderen van de doorstroom. Aan draaideur-studenten heb je niets", aldus Breebaart. Om doorstroom van allochtone studenten te verbeteren en uitval te voorkomen is er binnen Color IT een mentorprogramma opgezet voor de eerstejaars studenten van de Informatica-opleidingen van de Hogeschool van Amsterdam en de Haagse Hogeschool. "De gedachte hierachter is dat allochtone studenten vaker alleen staan in hun studie. Vaak zijn zij een van de eersten uit de familie of het gezin die gaat studeren", vertelt projectleider Leo Pekelsma. Omdat uit evaluatie blijkt dat veel studenten behoefte hebben aan vakinhoudelijke ondersteuning, zijn de scholen ook begonnen met een tutoringproject. Bovendien is er inmiddels gestart met een verdere uitwerking van het plan ‘mentoraat voor de poort’, waarbij scholieren begeleid worden bij het maken van een studiekeus. Kennisallochtoon Frans Nauta, voorzitter van Nederland Kennisland en lid van het onlangs geïnstalleerde Innovatie- platform stelt dat de doelstellingen van het platform niet verwezenlijkt kunnen worden ‘als het een wit feestje blijft’. "Silicon Valley drijft op de instroom van buitenlands talent. Dus waar blijven die ondernemende kennisallochtonen?", vraagt hij zich af. Overigens zit ook in het Innovatie-platform geen enkele allochtoon. Projectleider Pekelsma vindt dat, nu het project officieel is afgerond en het er niet naar uit ziet dat de overheid met extra geld over de brug komt, de scholen ‘de kar verder zelf moeten trekken’. "Het is belangrijk dat diversiteit een ‘hot issue blijft’." Volgens Breebaart wordt de waarde van een goed diversiteitsbeleid nog vaak onderschat, ook op de Haagse Hogeschool. "Momenteel wordt er bij de sector Informatica, mede door de teruglopende instroom, gesaneerd. Omdat het last-in-first-out-principe wordt gehanteerd, dreigen veel jonge, allochtone docenten hun baan te verliezen. Dat is frustrerend en ik zal dan ook alles proberen om hen te behouden."