Boekenrubriek

Het was een bijdrage een hoofdredacteur waardig; inmiddels immers geldt TLT als de meest geciteerde publicatie uit de geschiedenis van het blad. Twee jaar later is TLT in boekvorm goed op weg om één van de meest invloedrijke boektitels te worden in de vooralsnog jonge geschiedenis van de 21e eeuwse technoliteratuur. De jury van de Financial Times & Goldman Sachs Business Book of the Year Award meende dat TLT in aanmerking kwam voor een nominatie voor deze belangrijke non-fictieprijs. Inmiddels mag dan weliswaar bekend zijn dat James Kynge, auteur van ‘China shakes the world’, met de eer en het prijzengeld à raison van 30.000 Britse ponden aan de haal ging. Voor Chris Anderson mag dat de pret niet drukken. Zijn huidige status als internationaal bestsellerauteur brengt hem niet alleen de nodige revenuen uit honoraria, Anderson is ook een veelgevraagd ‘Keynote Address’ spreker die goud geld verdient met zijn PowerPoint dia’s. Kortom, The Long Tail is uitgegroeid tot het soort van boek dat je gelezen moet hebben als je wil kunnen meepraten.

Top Tien
Waarover gaat TLT? Anderson heeft de geschiedenis van contemporain commercieel succes tegen het licht gehouden van het internet als handelskanaal en is tot de conclusie gekomen dat het tijdperk van de onmetelijke kassuccessen die enkele spaarzame hits veroorzaken geleidelijk aan vervangen is door het tijdperk van de kleine verkopen voor heel veel relatief weinig succesvolle producten. Hits maken niet langer de dienst uit, zoals ze dat ooit deden. Enkele cijfers staven dit: ‘De best verkochte platen uit de top vijftig aller tijden zijn in de jaren zeventig en tachtig gemaakt. Geen enkele dateert uit de afgelopen vijf jaar. In 2005 duikelden de opbrengsten van Hollywoods kassuccessen naar beneden en reflecteerden ze de werkelijkheid van het dalende aantal bioscoopbezoekers, zelfs bij een groeiende bevolking. Elk jaar verliezen televisiemaatschappijen publiek aan honderden gespecialiseerde kabelzenders. Al decennialang dalen de kijkcijfers van de populaire televisieprogramma’s en de nummer één zou in de jaren zeventig nog niet eens de top tien hebben gehaald.’ Einde citaat!

Was dat schrikken?
Niet echt, natuurlijk. Het mag voor iedereen inmiddels duidelijk geworden zijn dat de aandacht verschoven is van de overzichtelijke mainstream naar de kakelbonte niches in de staart van de markt. Wat die staart precies inhoudt? Chris Anderson bedacht die metafoor nadat hij de verkoopcijfers onder ogen had gekregen van online muziekhandel Rhapsody: ‘Het leek eerst op een gewone vraagcurve, geordend naar populariteit. Een paar hits werden heel vaak gedownload en vormden de top van de curve. Die daalde daarna steil door de minder populaire nummers. Maar het interessante was dat de curve nooit nul werd. Ik zoomde in op het honderdduizendste nummer en de downloads per maand liepen nog steeds in de duizenden.’ Het bracht Anderson tot drie belangrijke conclusies die elk afzonderlijk een bijzonder licht werpen op onze zo drastisch veranderde cultuur en economie: ‘Ten eerste: de staart van het beschikbare assortiment is veel langer dan gedacht, ten tweede: die staart is nu economisch haalbaar en ten derde: alle niches bij elkaar opgeteld vormen een belangrijke markt.’ Anderson kan wel enkele duizenden voorbeelden noemen van zijn langestaarteconomie. Zo mag Google wat hem betreft doorgaan voor de Long Tail van adverteren; terwijl iTunes staat voor de Long Tail van muziek.

Van begin tot einde
De lange staart van de interneteconomie is mede mogelijk geworden doordat de opslag van fysieke goederen niet langer noodzakelijk is. Amazom.com mag in dit opzicht beschouwd worden als één van de wegbereiders. De catalogus van Amazon.com bevat om en nabij één miljoen muziektitels. Die catalogus wordt door de internetretailer vooralsnog goeddeels fysiek opgeslagen. Met andere woorden: Amazon.com gaat een heel eind mee, ‘maar niet helemaal tot het einde’. Anderson vult aan: ‘SNOCAP beheert digitale licenties en copyright en registreert bestandsuitwisselingen op ‘peer-to-peer’-netwerken. Volgens deze dienst circuleren er minimaal twaalf miljoen nummers online. De enige manier om de Tail helemaal af te gaan – van de grootste hits tot alle garagebands uit heden en verleden – is door atomen vaarwel te zeggen en alle transacties te baseren op de wereld van de bit, van begin tot eind. De puur digitale winkel, heeft deze structuur.’ En dat is precies TLT.

Chris Anderson, The Long Tail, Waarom we in de toekomst minder verkopen van meer, 256 pagina’s, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 90 468 0182 9, € 22,50

Chris Anderson, The Long Tail, Why the Future of Business is Selling Less of More, 256 pagina’s, Uitgeverij Hyperion, ISBN 1 40130237 8, $ 24,95


En ook nog...