Concurrenten Interpay storten zich in hachelijk avontuur

Om Pin-transacties te mogen autoriseren is een zogeheten settlement-vergunning van De Nederlandse Bank nodig. Tot dusverre is Interpay, als gezamenlijke dochteronderneming van de banken in Nederland, de enige niet-bank die zo’n vergunning heeft. Maar al jaren gaan er stemmen op om een eind te maken aan dat monopolie door ook andere bedrijven toe te staan als ‘clearinghouse’ tussen winkeliers en banken op te laten treden. In maart van dit jaar bracht de werkgroep ‘Tariefstructuur en Infrastructuur in het Betalingsverkeer’ onder leiding van bankpresident Nout Wellink een advies van die strekking uit aan minister Zalm. Ton van der Bruggen, directeur van CCV, zegt in gesprek te zijn met ‘diverse Nederlandse banken’, waar over het algemeen positief wordt gereageerd op zijn plannen. Volgens Van der Bruggen is dat willige oor bij de eigenaren van Interpay minder vreemd dan het in eerste instantie lijkt: “De banken zijn behalve aandeelhouder van Interpay ook klant en in die hoedanigheid hebben ze belang bij concurrentiedruk op de tarieven. Ze willen hun klanten een goed dienstenpakket aanbieden tegen aanvaardbare kosten.” Behalve met de banken heeft Van der Bruggen ook contact met De Nederlandse Bank over de settlement-vergunning: “We spreken daar over en we komen er, als we de banken achter ons hebben, wel uit.” Van der Bruggen rekent erop de zaak op korte termijn rond te krijgen. Hij streeft naar een eerste proefproject nog in de loop van dit jaar. Consumptieve kredieten CVV lijkt een goede uitgangspositie te hebben om een greep te doen naar een substantieel deel van de open te breken markt. Aan de winkelierszijde heeft het bedrijf een forse voet tussen de deur in de vorm van 100.000, rechtstreeks of op OEM-basis, geleverde Pin-automaten. Dat komt neer op tweederde van de totale ‘installed base’. Maar minstens zo belangrijk is dat CVV voor een aantal banken al jaren het landelijk autorisatiepunt is voor consumptieve kredieten, zoals ComfortCard, Finata en PrimeLine. De informatieprocessen achter deze autorisatie zijn in essentie dezelfde als die voor Pin-transacties: er wordt vastgesteld of Pin-code en kaartnummer met elkaar corresponderen en of er bestedingsruimte is. Nu controleert CVV dat op basis een schaduwdatabase die dagelijks wordt geactualiseerd aan de hand van mutaties die de banken aan CCV doorgeven. Bij Pin- en creditcard-transacties zal CCV de voor de autorisatie benodigde gegevens rechtstreeks moeten opzoeken in de databases van de banken. Eventuele online autorisatie van Pin- en creditcard-transacties zal wel een aanzienlijk grotere omvang hebben dan de verzorging van de afwikkeling van de consumptieve kredieten. Om de transactievolumina met een bevredigende response-tijd te kunnen afhandelen, zal CCV dan ook miljoenen moeten investeren in geavanceerde computers. Vreemd vermogen Financiële details van het bedrijf, dat volledig in handen is van de familie Van de Velden, worden niet gepubliceerd, maar Van der Bruggen wil wel kwijt dat de omzet ligt ‘in de ordegrootte van 50 miljoen euro’ op jaarbasis. De kasstroom die daarmee wordt gegenereerd, zal dus niet voldoende zijn om de voor de greep naar de markt voor Pin- en creditcard-transacties benodigde investering aan te onttrekken. Financiering door middel van een beursgang wordt volgens Van der Bruggen niet overwogen. Kennelijk wordt gedacht aan het aantrekken van vreemd vermogen. “Voor een goede business case is altijd wel geld te vinden”, meent Van der Bruggen. De vraag is natuurlijk in hoeverre CCV er in slaagt financiers van de kwali-teit van zijn business case te overtuigen. Het bedrijf is ongetwijfeld niet de enige die naar de haalbaarheid van een tweede of misschien zelfs derde Pin-clearinghouse heeft gekeken, maar, voor zowel na te gaan, wel de enige die onderaan de streep op een interessante nettomarge uitkomt. Want be- halve CVV dienen zich vooralsnog althans geen andere gegadigden aan als concurrent van Interpay. Schaalgrootte De Nederlandse Bank zegt desgevraagd naast CVV ook wel van andere bedrijven verzoeken om nadere informatie inzake settlement voor Pin-betaling te hebben ontvangen, maar tekent daarbij aan dat de verzoeken alle ‘oriënterend’ van aard waren. Ook een rondvraag onder potentiële gegadigden levert weinig op. EDS, dat over de vereiste infrastructuur beschikt, en in de Verenigde Staten goed is voor naar schatting 40 procent van Pin-verkeer, toont in Nederland geen belangstelling om de strijd met Interpay aan te binden. Getronics, dat het technisch en qua kennis en investering eveneens aan moet kunnen, heeft Interpay als klant en houdt zich dus ook gedeisd. Het enige bedrijf dat toegeeft er serieus over te hebben nagedacht is de Nederlandse dochter van het Ierse Alphyra. Deze voormalige betalingssystemen-dochter van Getronics is na ampele overweging echter tot de conclusie gekomen dat de huidige marges op Pin-betalingen te krap zijn om op prijs te kunnen concurreren met Interpay. Directeur Han Brussel: “Nederland is te klein om in Pin-betalingen een interessante schaalgrootte te behalen. Als het goedkoper moet, zal dat ten koste gaan van de kwaliteit en daarop zit niemand te wachten. Als de tarieven omlaag moeten, kan men het beter zoeken in meer chip-betalingen.” Natuurlijk monopolie Bevestiging van de diagnose van Alphyra valt te krijgen uit een wel heel verrassende hoek, namelijk MKB-Nederland. Deze organisatie ageert al jaren tegen het Pin-monopolie van Interpay. Technolgie- secretaris Ton Ravensloot geeft dan ook aan blij te zijn met concurrentie voor Interpay. “Het was een dossier waar al jaren weinig beweging in zat.” Maar hij denkt niet dat de stroomversnelling die zich nu aandient geheel en al het gevolg is van bancair geloof in de marktwerking. “Ik denk dat het ministerie ook flink druk heeft uit- geoefend. De banken hebben in de afgelopen kabinetsperiode bij de politiek krediet verspeeld door zich bij de invoering van de euro nogal inflexibel op te stellen. Ik denk dat dat bij het ministerie heeft bijgedragen aan de stemming om nu daadwerkelijk iets tegen het Pin-monopolie van Interpay te ondernemen.” Maar politieke wil en economische realiteit zijn twee verschillende zaken. Dat weet men bij het MKB als geen ander. Ravensloot: “Ik denk dat veel bedrijven kopschuw zijn om de strijd met Interpay aan te binden. Om het financieel interessant te maken, zijn behoorlijke volumes nodig en het is maar de vraag of die in Nederland op dit moment te behalen zijn. De positie van Interpay heeft in die zin elementen in zich van een natuurlijk monopolie.” EMV-standaard Van der Bruggen is echter vol vertrouwen. Hij denkt vanaf volgend jaar met Interpay te concurreren op zowel prijs als kwaliteit. “We hebben de zaak grondig onderzocht en zijn tot de conclusie gekomen dat het kan. De markt groeit nog steeds. Er zijn nu zo’n 160.000 winkeliers met een Pin-mogelijkheid en daar zullen er de komende jaren nog zo’n 50.000 tot 100.000 bij komen. Bovendien kijken we verder dan Nederland alleen. Door de invoering van de EMV-standaard, die vanaf 2005 in heel Europa moet gelden, wordt het een stuk makkelijker om de vereiste schaalgrootte over de landsgrenzen heen te realiseren. We hebben met Pin-terminals al een marktaandeel in België, Duitsland en Zwitserland en willen zodra het mogelijk is ook daar Pin-transactieverwerking aanbieden.”