De nieuwe werknemer: Kent haar rechten

Hiervoor werkte Van Santen bij de TU Delft. Bij het zoeken naar een nieuwe baan was de inhoud van het werk belangrijk voor haar, maar een centrale rol speelde ook de ‘combineerbaarheid’ met haar verantwoordelijkheden als alleenstaande moeder. “Ik heb vrij veel gesolliciteerd en werd bijna overal uitgenodigd. In die gesprekken heb ik mijn behoefte aan kinderopvang, op dat moment naschoolse opvang, steeds aan de orde gesteld. Ik weet niet of het daarmee te maken had, maar ik werd niet aangenomen. Ik heb het idee dat kleine bedrijven het riskant vinden om een vrouw aan te nemen. Achteraf gezien trouwens niet zo erg: van de vijf werkgevers waar ik solliciteerde, zijn er nu drie failliet.” Uiteindelijk kwam ze bij het IHS. “Toen ik begon hadden ze nog geen regeling voor kinderopvang, maar ze gaven wel aan er mee bezig te zijn, dus dat was hoopgevend. Uiteindelijk was het voor de naschoolse opvang van mijn dochter niet meer de moeite. Maar inmiddels is er een goede regeling.” In de tussentijd kreeg Van Santen een nieuwe relatie, en een baby. Haar zoontje is nu vijf maanden. Voor hem kwam de kinderopvang dus mooi op tijd. Van Santens werkgever besteedt kinderopvang in zijn geheel uit. “Het IHS doet zaken met een extern bureau dat alles regelt: het krijgen van een plaats op een kinderdagverblijf, maar ook benaderen ze de werkgever van je partner voor een bijdrage in de kosten. Het IHS is geen grote organisatie, en daarom is uitbesteden handig.” Kinderopvang is inmiddels alweer een vrij gewone arbeidsvoorwaarde, maar op het gebied van het ouderschapsverlof was Van Santen de pionier binnen haar organisatie. “Dit is een onafhankelijk instituut, dus in tegenstelling tot wat je misschien verwacht hebben we hier niet de hoger onderwijs CAO. Er was ook geen regeling voor ouderschapsverlof, maar aangezien er nu een wettelijk recht bestaat kon ik het toch doorzetten. Ik ben binnen dit bedrijf de eerste die er gebruik van maakt. Mijn chef zei ‘ik kan wel tegensputteren, maar dat heeft toch geen zin’. Maar het viel overigens wel mee, de weerstand. Er zijn hier grote problemen geweest met de IT-afdeling, voordat de huidige medewerkers, waaronder ikzelf, aantraden. Dus wat dat betreft kunnen we wel een potje breken”, lacht Van Santen. In de invulling van haar ouderschapsverlof houdt ze ook terdege rekening met de omstandigheden bij haar werkgever. Ze spreidt het uit over een jaar, zodat ze maar één dag in de week afwezig is. Zo redden ze het zonder vervanger. Van Santen is er aan gewend geraakt ongebaande paden te betreden: “Ik werk nu twaalf jaar in de ICT en ik heb me eigenlijk altijd een nieuwe werknemer gevoeld. Eerst was ik altijd de enige vrouw in mijn werk en ook op cursussen kwam ik nooit een andere vrouw tegen. Hier was ik ook weer de eerste vrouwelijke IT’er en de eerste die ouderschapsverlof opnam.” De meeste vrouwen in Nederland gaan parttime werken als ze eenmaal kinderen hebben, dat is de trend nog steeds, alle stimuleringsmaatregelen ten spijt. Van Santen heeft echter als moeder altijd fulltime gewerkt. “Ik heb er nooit moeite mee gehad werk en kinderen te combineren. Ik ben heel lang een alleenstaande ouder geweest en het liep gewoon goed.” Toch kijkt ze, denkt ze, nog altijd anders naar een baan dan een man. “Bij het zoeken naar een baan kijk ik eerst hoe het zit met reistijden: ik moet wel zorgen dat ik op tijd bij school of het kinderdagverblijf sta. Dat zijn dingen die ik automatisch meeneem in het denken over een baan. Ik wilde daarom absoluut in Rotterdam werken. Ik denk dat de meeste mannen nog steeds in eerste instantie kijken naar het salaris, die denken niet zo snel ‘hoe ver is dit bij school vandaan?’”