Geen paniek!

Het klinkt wellicht vreemd uit mijn mond, maar nee, dat vind ik niet. Onder ICT’ers wordt mijns inziens onnodig veel Engels gebruikt, maar daar heb ik eerder over geschreven. In het algemeen vind ik echter dat je talen niet hoeft te beschermen tegen andere talen. Veel zin heeft dat namelijk niet. En van mij hoef je talen die hun langste tijd hebben gehad, ook niet al te lang kunstmatig in leven te houden. Zo af en toe lees je dat een taal op het punt van uitsterven staat of dat de laatste spreker zojuist is overleden. Net zoals je af en toe leest dat een diersoort is uitgestorven. Is dat erg? Ach, het lijkt me erg saai als er wereldwijd nog maar tien talen zouden worden gesproken, maar het uitsterven van talen (en van dieren) is een volkomen natuurlijk proces. Je moet je voorstellen dat mensen vroeger in kleine, geïsoleerde gemeenschappen leefden. Daardoor ontstonden er duizenden talen. Maar die mensen stierven uit of ze vestigden zich bij anderen die economisch succesvoller waren, en om mee te kunnen komen namen ze de taal van die dominante groep over. Het is natuurlijk een ander verhaal als je een taal gaat onderdrukken. Dan zegt de dominante groep: jullie mogen je eigen cultuur en je eigen taal niet houden, doe zoals wij. Ik vind het ook jammer als een taal uitsterft zonder dat hij goed is beschreven. Maar ja, ga maar eens alle talen beschrijven die nu op het punt van uitsterven staan. Anderhalf jaar geleden kondigde een onderzoeker van het World Watch Institute in Washington aan dat van de 6800 talen die nu in de wereld worden gesproken, de helft tot 90 procent binnen honderd jaar zal zijn uitgestorven. Dat klinkt dramatisch, maar het is goed om te bedenken dat de helft van alle talen in de wereld door minder dan 2500 mensen wordt gebruikt. Zo zijn de bewoners van het eiland Nieuw­Guinea ­ waar slechts 0,1 procent van de wereldbevolking woont ­ samen goed voor 1100 talen. Zijn die talen te redden? In theorie wel. Met heel veel geld zou je kunnen zorgen dat onderwijs, bestuur en cultuur in al die 1100 talen blijvend worden aangeboden. Maar met welk doel? Wij hebben met z’n allen besloten om de gulden in te ruilen voor de euro. Daar gaat cultuurgoed mee verloren, maar er komt ook wat voor terug. Ik zie het niet gebeuren en ik zou er niet blij mee zijn, maar in theorie is het mogelijk dat we het Nederlands ooit inruilen voor het Engels. Is dat een ramp? Niet als we dat tegen die tijd met z’n allen willen, lijkt me. Ewoud Sanders Reacties en aanvullingen naar e.sanders@wkths.nl