Googelen
Bij mijn weten debuteerde dit woord op 18 januari 2003 in Trouw, althans voor wat betreft de dagbladen. In een bespreking van een boek van een zekere Geert Lovink schreef dit dagblad: ‘Enig ouderwets doityourself is echter wel geboden, want af en toe is Lovink al te nonacademisch en ontbreken heldere verwijzingen naar boeken, discussies en organisaties. Maar even googelen brengt meestal wel uitkomst.’ Krap drie weken later signaleerde NRC Handelsblad het woord, in een bericht over het weergaloze succes van de zoekmachine Google. Half februari werd Google uitgeroepen tot ‘merk van het jaar 2002’ door Interbrand, het belangrijkste merkenbureau van GrootBrittannië. ‘In het Engels’, meldde het bericht, ‘is to google inmiddels synoniem geworden voor ‘zoeken op internet’. En ook in het Nederlands begint het werkwoord googelen op z’n Engels uitgesproken ingeburgerd te raken.’ Toen ik dit las dacht ik met een reclamestunt van Google te maken te hebben. Behalve die ene keer in Trouw was ik het woord nog nergens tegengekomen en ik had het ook nog niemand in het wild horen gebruiken. Die indruk werd nog versterkt toen half maart op de openingspagina van de Nederlandstalige versie van Google een hyperlink verscheen naar een stukje getiteld ‘Wordt googlen [sic] een werkwoord?’ Ik ben blij dat ik dat stuk toen onmiddellijk heb gekopieerd en opgeslagen, want inmiddels is het van de site gehaald. Het stuk begon met twee citaten, van Sladjana Labovic en van Francisco van Jole. Het eerste citaat luidde: ‘Googlen betekent niets meer dan iets opzoeken op internet met de zoekmachine Google. In de Verenigde Staten ligt de nadruk op het opsnorren van informatie over een potentiële partner. Het is een discrete manier om achter misschien wel erg belangrijke informatie te komen.’ En het tweede citaat luidde: ‘Als googlen echt een werkwoord wordt, synoniem voor zoeken, kan het bedrijf wel inpakken. Dan kan Altavista bijvoorbeeld straffeloos zeggen ‘Het beste googlen doe je bij ons’.’ Kennelijk was men bij Google aanvankelijk blij met de opmars van dit nieuwe werkwoord. Men zal gedacht hebben dat het de enorme naamsbekendheid van Google nog verder zou vergroten. Maar inmiddels is ze het lachen kennelijk vergaan, want de Britse krant The Guardian meldde twee weken geleden dat Google advocaten in de arm heeft genomen om op te treden tegen degenen die googelen ‘ten onrechte’ op internet gebruiken. Vooralsnog staat het bedrijf toe dat googelen wordt gebruikt voor ‘zoeken op internet’, maar ze maken bezwaar tegen de (vooral in de VS gebruikte) betekenis ‘(via internet) zoeken van informatie over een potentiële partner’. Volgens mij zijn ze hartstikke gek bij Google, maar daarover de volgende keer. Reacties en aanvullingen naar e.sanders@wkths.nl