IT-auditors ambiëren rol bij elektronisch stemmen
Vertrouwen is het sleutelwoord, aldus Donkers.
“Zoals ook bij de acceptatie van andere apparatuur en software gaat het bij stemcomputers voornamelijk om vertrouwen. Daarbij gaat het zowel om feiten als om de perceptie. Ook al werkt het totale systeem feitelijk wel goed, als de perceptie anders is dan is het vertrouwen in het functioneren weg. Het bagatelliseren van technische onvolkomenheden past daar slecht bij.”NOREA reageert op de discussie over vermeende onveiligheid van stemcomputers die is aangezwegeld door de actiegroep Wijvertrouwenstemcomputersniet.nl.
Waarborgen
Volgens Donkers gaat de discussie te veel over techniek. “We moeten het rapport van die actiegroep niet bagatelliseren, maar in breder perspectief plaatsen. Wat er in de stemcomputer gebeurt valt niet goed transparant te maken, maar de processen eromheen wel. Er moeten waarborgen in het proces gebouwd worden en er moet onafhankelijk toezicht zijn op de stemcomputer maar vooral ook op de processen. Mogelijke tekortkomingen in de beveiliging van de computers of de applicaties kunnen worden gecompenseerd door aanvullende maatregelen. Bovendien kan een betrouwbare stemcomputer toch tekortkomingen vertonen door een onjuist gebruik of verkeerde procedures rondom het verkiezingsproces.”
Terug naar het rode potlood is geen optie. “De verdere verwerking van papieren stemmen gebeurt namelijk wel geautomatiseerd. De actiegroep stelt voor om een telstrook mee te laten lopen zodat er van elke stem een papieren doorslag beschikbaar is. Dat is een zware maatregel die alleen genomen moet worden als de mensen er werkelijk geen vertrouwen meer in hebben.”
Donkers meent dat de Belgen het goede voorbeeld geven. Bij de verkiezingen van de nieuwe gemeente- en provincieraden, afgelopen zondag, werd een onafhankelijke controle op de stemmachines en het verkiezingsproces uitgevoerd door de IT-auditors van PricewaterhouseCoopers. In België wordt ruwweg de helft van de stemmen via de computer uitgebracht.
Onafhankelijk
Ook in Nederland voorziet de Kieswet in controle door onafhankelijke deskundigen. De eisen die worden gesteld aan betrouwbaarheid en integriteit van stemcomputers zijn in diezelfde wet en in het Kiesbesluit vastgelegd.