Levensloopbestendige afspraken in CAO onder druk

In 85 procent van de CAO’s staan afspraken die het combineren van werk en zorg makkelijker maken, zoals ouderschapsverlof, zorgverlof of kinderopvang. Ook in veel CAO’s van ICT­bedrijven werden regelmatig dergelijke afspraken aangetroffen. Verlofsparen is de populairste ‘levensloopbestendige afspraak’ in de ICT. Alle onderzochte ICT­bedrijven hebben hierover afspraken gemaakt in hun CAO. Op de minimum­CAO van de ICK na, bevatten ook alle onderzochte CAO’s in de ICT­sector afspraken over kinderopvang. Afspraken over ouderschapsverlof zijn minder gangbaar in de ICT; alleen KPN en Atos Origin hebben hier zwart op wit iets over vastgelegd in hun CAO. Verder worden er regelmatig afspraken in ICT­CAO’s gemaakt over zorgverlof, het kopen van dagen, loopbaanonderbreking en verlofsparen. Een terugkeerregeling die slechts in 9 van de 122 CAO’s werd aangetroffen, komt helemaal niet voor in de ICT. Prijskaartje Nu bedrijven zich niet meer in allerlei bochten hoeven te wringen om aan personeel te komen en nauwlettend de kosten in de gaten moeten houden, zijn zij volgens vakbondsbestuurder Babet Hendriks van de Unie een stuk terughoudender geworden wat betreft levensloopbestendige afspraken. "Zolang het gaat om keuzes tussen à la carte­maatregelen, zoals bijvoorbeeld het ‘kopen’ van vrije dagen, levert dit werkgevers vaak geen of nauwelijks extra kosten op. Dus daar zul je ze niet over horen. Maar zodra er een prijskaartje aan komt te hangen, zijn werkgevers momenteel een stuk terughoudender. Zo willen wij bij een aantal ICT­bedrijven afspraken maken over kinderopvang voor vier­ tot twaalfjarigen, maar krijgen wij keer op keer nul op het rekest. Veel ICT­werkgevers willen er niet eens over praten, laat staan er afspraken over maken", zegt Hendriks. Zij benadrukt dat de bedrijfscultuur een belangrijk aspect is als het gaat om levensloopbestendige afspraken. "Er kunnen nog zulke mooie afspraken gemaakt worden, zoals bijvoorbeeld arbeidsduurverkorting in de vorm van vier werkdagen van negen uur, maar als er een cultuur heerst waar managers hun wenkbrauwen fronsen als jij daadwerkelijk gebruik wilt maken van die mogelijkheid, dan houdt het op. In de ICT­sector wordt er bijvoorbeeld nog vaak raar gereageerd als mannen ouderschapsverlof willen opnemen. Van dat sfeertje moeten we af", aldus Hendriks. Verontrustend Ook vakcentrale FNV merkte vorige week in een tussenbalans van het CAO­seizoen op dat bedrijven amper willen praten over andere arbeidsvoorwaarden dan beloning. De CAO’s die tot dusver in 2003 zijn afgesloten, bieden werknemers gemiddeld circa 2,4 procent meer loon. "De afspraken omvatten echter weinig andere arbeidsvoorwaarden, zoals scholing en verlof", zegt FNV­CAO­coördinator A. Jongerius. "Als werkgevers aan de CAO­tafel niets willen afspreken over levensloopbeleid, waarbij het gaat om scholing, het combineren van arbeid en zorg, kinderopvang en flexibele arbeidstijden, dan moeten we dat voortaan ondervangen met bredere afspraken in sociale akkoorden."