Rekening houden met gehandicapten niet vanzelfsprekend

Technische kennis is volgens Bijlo voor blinden meer dan voor zienden vereist bij het zoeken van informatie op internet. "Een blinde kan niet zomaar even wat bladeren, zoals zienden dat kunnen", zegt Bijlo. Hij heeft speciale apparatuur en software nodig en iedere gevonden hit in bijvoorbeeld Google moet letter voor letter worden gelezen. Braille Op verzoek van Automatisering Gids ‘bekijkt’ Bijlo met een speciaal randapparaat een aantal willekeurig gekozen websites. Het apparaat zet met opstekende pennetjes schermregels in de blindentaal braille om. Bijlo’s vingers strelen het plankje. De kersverse website van zijn eigen gemeente Bunnik blijkt goed toegankelijk, mede omdat er een tekstversie van bestaat. Datzelfde geldt voor de alom geprezen website van de gemeente Dordrecht ("Geweldig, netjes gedaan."). Ook de website van Automatisering Gids zelf wordt (gelukkig) in orde bevonden en ook die van parlement.nl kan door de beugel. Een slechte overheidswebsite dient zich deze ochtend niet aan. Bijlo, een enthousiast gebruiker van internet, kan wel een paar voorbeelden geven van slechte websites, maar die zijn in een andere hoek te vinden. De sites van omroep.nl en de Tros zijn bijvoorbeeld een ramp volgens de cabaretier. "Ik bezoek veel omroepsites. Die hebben voor blinden te veel toeters en bellen. Bewegende nieuwsregeltjes zijn bijvoorbeeld uit den boze. Ook met Flash (een bestandsformaat voor animaties) doet een sitebouwer blinden geen plezier. Uitermate handig voor blinden is, zoals gezegd, de aanwezigheid van een tekstversie van een website. Bijlo vindt dat sitebouwers in dat verband de website van de Engelse omroep BBC als lichtend voorbeeld kunnen nemen. Campagne Drempels Weg is een maand durende campagne in Zuid­Holland gestart, om websites beter toegankelijk te maken voor gehandicapten. De organisatie is een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Eerder deze maand installeerde burgemeester Opstelten van Rotterdam namens Drempels Weg drie ‘regionale ambassadeurs’, gehandicapten die de komende maand bedrijven en instellingen bezoeken en daar zullen uitleggen hoe internet beter toegankelijk kan worden gemaakt voor mindervaliden. Vincent Bijlo verwijt de organisatie te veel te generaliseren. "Het is zonde en dom om gehandicapten op één hoop te gooien. Voor een geestelijk gehandicapte is het minder belangrijk of de website van de Koninklijke Bibliotheek voor hem toegankelijk is." Bijlo vindt de actie van Drempels Weg aan één kant goed omdat het in onze maatschappij niet vanzelfsprekend is om rekening te houden met gehandicapten. Zo zijn splinternieuwe overheidsgebouwen voor hen vaak niet toegankelijk. In ICT­sferen is er bijvoorbeeld nog geen mobiele telefoon waar blinden gemakkelijk mee overweg kunnen en is het gebruik van een minidiscspeler een kwestie van ‘goed het aantal keer knoppen indrukken voor een bepaalde functie tellen’. "Een kleine vergissing en je wist je schijfje", weet Bijlo uit ervaring. Lobbyen De actie van Drempels Weg is volgens Bijlo naast nuttig ook stigmatiserend. "Laten we internet ook toegankelijk maken voor ‘die mensen’. Dat is alsof we er niet bijhoren. De aanpak van Drempels Weg moet algemener worden. De organisatie heeft te veel een charitatief sausje. Ze kan beter gaan lobbyen bij softwarebedrijven." Een algemenere aanpak van obstakels in de virtuele en openbare ruimte is volgens Bijlo ook voor niet­gehandicapten handig. "Een lage instap in de bus komt ook goed uit als je met een kinderwagen op pad bent. Een goede tekstversie van een website kan bij gebrek aan geavanceerde apparatuur ook uitkomst bieden." Overigens hoeven de inspanningen voor blinden van Bijlo ook niet overdreven te worden. "Niet alles op internet hoeft speciaal aan blinden te worden aangepast. Als je als blinde op straat langs een billboard loopt, krijg je ook geen seintje ‘hier staat een blote vrouw op’." Vincent Bijlo verwacht niet dat er op korte termijn aangepaste elektronica voor blinden op de markt komt. "Dat is immers commercieel niet interessant", legt hij uit. Bij de overheid is er wel een prikkel om websites toegankelijk te maken voor gehandicapten. Als die niet op korte termijn voldoen aan bepaalde technische eisen, kan een subsidie van 12.500 euro voor het opzetten van de website worden teruggevorderd.