SURFnet scholen alleen in glasregio

Sinds begin dit jaar echter werkt SURFnet samen met Stichting Kennisnet aan een programma waarbinnen een ‘Platform Content en Diensten’ voor VO en PO wordt ontwikkeld. Het succes van deze ‘innovatieve, educatieve diensten’ als onderwijs-tv via internet, online-simulaties en internetvideo hangt ook af van de capaciteit van de aansluiting van de scholen. Het programma richt zich dan ook op de hele keten van het platform tot en met de ‘last mile’ naar de scholen. Daarom stelt SURFnet nu haar netwerk open voor de VO- en PO-scholen. SURFnet is echter niet in staat om op deze schaal als ‘serviceprovider’ op te treden en biedt deze diensten aan via de ‘tussenhandel’. Deze ‘onderwijs service providers’ (OSP’s) in SURFnet-jargon, kunnen een 1-Gigabit/s-poort afnemen op het SURFnet-netwerk waar het het verzamelde verkeer van de scholen in de regio kan worden uitgekoppeld. De verbinding tussen de SURFnet-poort en de scholen en het beheer zijn voor de OSP, aldus Boudewijn Nederkoorn van SURFnet. "Wij vragen een vast bedrag per poort. De OSP is verantwoordelijk. Dat kan een kabelbedrijf zijn, of KPN of een nieuwe partij die zich speciaal op deze markt richt. We laten dat aan de vrije markt over en hopen op meer levendigheid aan de bovenkant van de markt. Die is nu platgeslagen door gratis of bijna gratis kabel- en DSL-verbindingen." Pilot Het plan borduurt voort op een pilot met vijf scholen in Tilburg en Nijmegen waarbij InterNLnet als OSP opereerde en zorgde voor de routering, de DNS- en maildiensten en bijvoorbeeld antivirus- en firewalltoepassingen. In beide steden ging het om scholen die zijn aangesloten op een plaatselijke glasvezelring. InterNLnet wil de dienstverlening voortzetten als de pilot later dit jaar afloopt, aldus Han Brouwers die bij de provider verantwoordelijk is voor ‘business development’. "De contracten daartoe liggen klaar. Voor ons is de onderwijssector een strategische markt. De toegevoegde waarde van de OSP in dit model is misschien nog niet zo groot, maar de accesmarkt verandert. Steeds meer gemeenten en bijvoorbeeld woningbouwverenigingen starten dergelijke lokale glasvezelprojecten waarbij scholen eventueel aansluiting kunnen vinden. We gaan kijken of we de dienst kunnen uitbreiden naar andere steden waar glasvezelringen gerealiseerd zijn, zoals Eindhoven, Groningen en Almere. Bovendien willen we aanvullende diensten als Voice-over-IP aanbieden. Door vraagbundeling is het mogelijk om ook kleinere scholen mee te laten liften met de grote VO-scholen die een breedbandige behoefte hebben. In regio’s waar nog geen glasvezelprojecten zijn gerealiseerd, is dat voorlopig niet aan de orde." In de pilot heeft elk schoolgebouw een 1 Gigabit-glasvezelverbinding, aldus Brouwers. "Dat is een enorme capaciteit waarvan ze slechts een klein deel gebruiken. Tijdens zo een pilot kun je het gebruik van de capaciteit in kaart brengen. Voor een goed functionerende video-verbinding kom je uit tussen 512 en 1024 kilobit per werkplek, niet overboekt. De beschikbare bandbreedte wordt gemonitord. Als die bijvoorbeeld voor 50 procent wordt gebruikt, kunnen we in de toekomst een tweede Gigabit-poort aankoppelen." Betaalbaar Nederkoorn van SURFnet gaat ervan uit dat scholen moeten samenwerken om dit model betaalbaar te maken. "De kosten voor de laatste kilometers maken het leeuwendeel uit van de kosten van dit plan. Als scholen niet aan vraagbundeling doen, is dat onbetaalbaar. Natuurlijk zijn de bestaande connecties via KPN en nl.tree aanmerkelijk goedkoper, maar de scholen moeten zich realiseren dat de komende jaren de stap naar een nieuwe infrastructuur gemaakt moet worden. Met een voor de thuismarkt bedoelde kabel- of ADSL-verbinding kun je geen videodiensten gebruiken op honderd werkplekken. We willen de scholen prikkelen om niet meer af te gaan op de laagste verbinding voor de laagste prijs." Het ambitieniveau moet omhoog, meent Nederkoorn. "De scholen krijgen nu zelf geld voor hun internetvoorziening. Ze moeten het geld dat ze nu besparen dankzij die gratis verbindingen inzetten voor deze vernieuwing. Ze moeten de koppen bij elkaar steken en zien hoe dat effectief ingezet kan worden. Ik hoop dat een dergelijke migratie in drie jaar totstandkomt." De Stichting ICT op School, die het onderwijsveld adviseert, is benaderd door SURFnet én InterNLnet om mee te denken over het concept van vraagbundeling. Directeur Mees van Krimpen noemt het plan ‘interessant’. "We moeten nog met SURFnet om tafel om precies in kaart te bengen wat het inhoudt. Het is geen aanbod richting de scholen, maar aan internetproviders om een opstappunt op SURFnet te exploiteren. Die providers moeten dan de vraag van de scholen genereren zodat het mogelijk wordt om een glasvezelverbinding naar de scholen te leggen." "We weten wat de vaste kosten zijn voor de provider, maar er is nog geen zicht op de kosten voor de scholen. We willen na overleg met SURFnet en de bestaande samenwerkingsverbanden van scholen kijken of we een business case in kaart kunnen brengen. Het is maar de vraag of de stap naar dergelijke bandbreedtes de komende paar jaar werkelijk nodig is. Welke toepassingen en diensten maken een dergelijke connectie noodzakelijk? Gebruik en toepassing van de ICT en internet op de scholen loopt bovendien sterk uiteen. Maar vanuit het Platform Content en Diensten gezien is het een goede zaak dat ze zowel de kip als het ei in de markt zetten. Dan is die discussie ten minste niet meer nodig."