'Swipe'-beweging intrigeert hersenonderzoeker

In een volle trein met druk over hun smartphones `swipende' passagiers kreeg neurowetenschapper Sara Fabbri het idee om de neurale basis te onderzoeken van de veeg-, tik- en knijpbewegingen die mensen maken als ze met aanraakschermen werken. In het kader van het Radboud Excellence Initiative mag ze de komende twee jaar bij het Donders Institute proberen meer licht te werpen op de neurale mechanismes achter de bewegingen die mensen maken bij het gebruik van touchscreens.

Redactie AG ConnectMeer van deze auteur

Tech & Toekomst — Shutterstock

Shutterstock

De Italiaanse onderzoekster is gespecialiseerd in hersenactiviteiten voor het plannen en uitvoeren van bewegingen waarmee we in het dagelijks leven naar werkelijke objecten reiken en raakte geïntrigeerd door het gemak waarmee mensen die processen kennelijk ook aanwenden voor de omgang met virtuele zaken.

Mismatch tussen actie en doel

"Swipen heeft vaak geen duidelijk doel", legt Fabbri uit. "Bij het bekijken van een stadsplattegrond swipe je bijvoorbeeld richting een plek die op dat moment nog niet zichtbaar is op je scherm. Of je draait op je scherm een 3D-object zoals een wereldbol rond, terwijl je in het 2D-vlak veegt op je touchscreen. In de echte wereld is er een directe match tussen hoe je het doel ziet en de actie die je onderneemt om dat doel te bereiken. Op een touchscreen is er soms een mismatch tussen die informatie: wat je ziet op je scherm heeft niet direct wat te maken met de beweging die je maakt om iets te bereiken. Toch lost je brein die mismatch meestal automatisch op, het werken met een touchscreen is vaak erg intuïtief. In het Donders Institute wil ik uitzoeken hoe het brein omgaat met die mismatch tussen informatie."

In de MRI-scanner

Als eerste stap in haar verkenning van de speciale aard van swipe-bewegingen wil Fabri vergelijken hoe proefpersonen werken met stadsplattegronden van papier en op een touchscreen. De grootste uitdaging daarbij is op dit moment nog van technische aard: "Er bestaat nog geen touchscreen dat je ook in de fMRI-scanner kunt gebruiken, omdat touchscreens deels gemaakt worden van metaal. We moeten dus eerst op zoek naar manieren om proefpersonen toch met zo'n scherm te laten werken terwijl ze in de scanner liggen."

Gebruiksvriendelijker maken

Fabbri hoopt verschillende samenwerkingsverbanden op te zetten met andere onderzoekers. Zo wil ze op termijn computermodellen maken van de onderzochte neurale mechanismes en wil ze een scala aan proefpersonen onderzoeken, van baby's tot ouderen. "Je kunt je voorstellen dat het brein van een tiener die opgroeit met touchscreens anders met een swipebeweging omgaat dan het brein van iemand die pas op zijn vijftigste voor het eerst zo'n scherm gebruikt", legt ze uit. Met de kennis die ze opdoet, kunnen mogelijk gebruiksvriendelijkere touchscreens worden gemaakt.