Uitspraken EC bedreigen ontwikkeling dataroaming

Op verschillende fronten proberen bedrijven en onderzoeksinstituten een oplossing te zoeken voor deze ongemakken. Zij stellen zich als doel een ‘virtual home environment’ (VHE) te creëren, ofwel een situatie waarin het toestel op een buitenlands GSM-netwerk hetzelfde reageert als in eigen land. Gastheer Gewoon bellen met een GSM-toestel in het buitenland lukt tegenwoordig bijna overal. De telefoon moet dan wel overweg kunnen met het netwerk van een van de aanbieders in dat land. Ook moet de gastheer een ‘roamingcontract’ hebben met de GSM-aanbieder die de bezoeker thuis gebruikt. Deze relatief simpele internationale koppelingen, vormen een lucratieve bron van inkomsten voor de telecombedrijven. Roaming-klanten betalen per belminuut gemiddeld tien maal zo veel als in eigen land. Het leeuwendeel van deze omzet gaat naar de ontvangende partij. In Oostenrijk startte halverwege 2000 zelfs een GSM-aanbieder met de naam Tele.Ring, die zijn marketingbudget primair besteedt aan het werven van buitenlandse bezoekers. “Elk inkomend gesprek levert gemiddeld twee uitgaande gesprekken op”, legt Hans Ebner, marketingdirecteur van Tele.Ring de lucratieve handel uit. Vorig jaar haalde het bedrijf 40 procent van zijn omzet uit roaming. Ontwikkeling Maar een ‘virtual home environment’ bestaat nog nergens. Op een congres over dit onderwerp spraken de technologieleveranciers en telecomaanbieders onlangs de verwachting uit dat het beoogde ‘thuisgevoel’ pas over een enkele jaren kan worden gecreëerd. Tot die tijd komen stap voor stap meer diensten beschikbaar. Het initiatief voor de roaming-faciliteiten ligt bij de GSM-aanbieder, die als gastheer optreedt. Die heeft immers de controle over zijn netwerk en profiteert het meest van de gegenereerde inkomsten. In de loop der jaren hebben verschillende GSM-aanbieders bedrijfseigen oplossingen voor het roamingprobleem laten maken. Zo’n vier jaar geleden ontstond Customized Applications for Mobile network Enhanced Logic (Camel) in een poging standaarden te formuleren voor deze toepassingen. Inmiddels werkt ook een groep wetenschappelijke onderzoeksinstellingen met Europese subsidies onder de naam Vesper (Virtual home Environment for Service PErsonalization and Roaming users) aan een architectuur die het mogelijk maakt diensten te porteren naar andere netwerken. Verder bouwden bedrijven als Star*home en Occam Solutions een eigen internationaal IP-netwerk waarmee zij de roaming-faciliteiten voor telecombedrijven verzorgen. De ‘gateways’ van deze infrastructuur herkennen aan de Calling Line Identification (CLI)-code, die met elk gesprek wordt meegestuurd, uit welk land het toestel komt dat het gesprek initiëerde. In het geval de abonnee een verkort nummer koos, zoekt de computer in de gateway de ontbrekende getallen van het telefoonnummer op en vult ze aan. Vervolgens wordt het aangevulde nummer opnieuw aan de centrale van de gastheer aangeboden die de verbinding dan tot stand kan brengen. Het netwerk kan ook gebruikt worden om een welkomsboodschap in de eigen taal naar de GSM van de bezoeker te sturen of straks specifieke GPRS-diensten in het buitenland mogelijk te maken. Zo ver is het echter nog lang niet. Volgens het Britse adviesbureau Analysys stelt dataroaming veel hogere eisen aan de kwaliteit, beveiliging en heeft een grotere variëteit aan factureringsmodellen dan het roamen van spraak. De complexiteit van de roamingsystemen neemt daarom sterk toe. Prijsafspraken De vraag is of telecombedrijven wel willen investeren in uitgebreide dataroaming-technologie. De riante inkomsten uit roaming behoren wellicht binnenkort tot het verleden. Eurocommissaris Mario Monti kondigde in september aan dat hij ongeoorloofde prijsafspraken vermoedt tussen telecomaanbieders om de roamingtarieven kunstmatig hoog te houden. Hij zint op maatregelen die de GSM-aanbieders dwingt kostengeoriënteerde tarieven te hanteren. Hans Ebner van Tele.Ring verwacht echter geen sterke daling van de tarieven als gevolg van de maatregelen van de Europese Commissie. “Door het grote aantal partijen dat bij roaming betrokken is, wordt het erg lastig te bepalen wat de kostprijs van de dienst is.” Anderen vrezen wel dat de Europese Commissie roet in het eten gooit. Een van hen is bijvoorbeeld Erling Tjaerandsen, marketingdirecteur van Selex Communications, ook een aanbieder van roaming-technologie. Ondanks zijn scepsis over de stappen vanuit Brussel verwacht Tjaerandsen niet dat die maatregelen een bedreiging voor de ontwikkeling van dataroaming betekenen. “De verplichte korting op de roamingtarieven hebben alleen betrekking op de spraakverbindingen. Telecomaanbieders moeten juist hun winst halen uit het creëren van interessante datadiensten waarvoor de bezoeker op het netwerk graag wil betalen.” Katrina Bond van het Britse adviesbureau Analysys heeft nog niet kunnen waarnemen dat data- roaming-initiatieven veel omzet hebben opgeleverd. Toch raadt zij de telecomaanbieders aan wel haast te maken met het investeren in de technologie. Roaming vormt volgens haar een kritische factor bij het interesseren van de ‘early adopters’ van GPRS, het snelle ‘always on’-mobiele datakanaal dat de meeste Europese GSM-aanbieders rond deze tijd introduceren. “Die early adopters bestaan voornamelijk uit zakenmensen die een permanente toegang tot e-mail en zakelijke toepassingen als belangrijkste voordeel van GPRS zien. Zij verwachten die functies ook als zij in het buitenland vertoeven.” Analysys verwacht zes miljoen gebruikers van GPRS, mits in de komende zes maanden de essentiële datadiensten ook in het buitenland kunnen worden benaderd.