Zorgdomein belooft efficiënte behandeling

Bij de nieuwe verwijsmethode maken huisartsen via internet combinatieafspraken in het ziekenhuis. Voorheen moest een patiënt met hartproblemen apart langskomen voor thoraxfoto, inspannings-ECG of gesprek met de cardioloog. Dat gaat nu in één bezoek. Bij veel klachten wordt zelfs de behandeling zoals een kleine chirurgische ingreep direct uitgevoerd. Een groot voordeel voor de gemiddelde patiënt die al zoveel tijd moet besteden aan heen en weer reizen en kwijnen in wachtkamers. Efficiënter Volgens Heleen Diallo, hoofd paramedische dienst bij het Diaconessenhuis in Leiden, levert de aanpak van Zorgdomein het ziekenhuis voordeel bij de interne logistiek en roostering van therapie en diagnostiek. “De spreekuurplanning van de polikliniek wordt veel efficiënter.” Ook worden er volgens haar minder foute afspraken gemaakt. “U moest eens weten hoe vaak urologie met neurologie wordt verward.” In de Leidse regio wordt samengewerkt met alle veertien specialismen in drie ziekenhuizen. Zorgdomein geeft de ingelogde huisarts een uniek afspraaknummer, gekoppeld aan diverse afspraken. De patiënt geeft dat nummer telefonisch door en bevestigt zo de verwijzing, vaak op meer afdelingen. Niet eerder heeft ICT zoveel voordeel voor de patiënt opgeleverd. De verwijsmethodiek is ontwikkeld door Plexus Medical Consult, aanvankelijk met informatie op papier. Die aanpak draait met succes in drie steden, maar huisartsen moeten pagina’s in de verwijsklapper maandelijks vervangen. “Te vaak en dus nauwelijks te onderhouden”, zegt Van Adrichem. Bij de online verwijsmethode wordt de informatie door ziekenhuizen minimaal wekelijks bijgewerkt. Online spoedafspraken zijn altijd mogelijk, als de huisarts meent dat uitstel medisch niet verantwoord is. “Zorg is per definitie chaotisch”, zegt Van Adrichem. “Maar ook chaos kun je met ICT organiseren.” HIS-koppeling Inmiddels is Zorgdomein geïntegreerd met diverse Huisarts Informatiesystemen, zoals Medicom, MicroHis en Promedico. Met één muisklik is Zorgdomein bereikbaar. De systemen MacHis en CitoHis en volgen binnenkort. Het onder Mumps draaiende Elias wil men eind 2002 koppelen, zodra het draait met een modernere Cachedatabase. Alleen Arcos blijft achter. Bij Medicom waarbij groepen huisartsen samenwerken via centrale servers staat Zorgdomein met een internetgateway op de centrale server; bij overige HISsen wordt Zorgdomeinsoftware lokaal in de praktijk geïnstalleerd. Downloaden De toegangstijden en protocollen in de database van Zorgdomein wordt bijgehouden door deelnemende ziekenhuizen. Zo actualiseert men zelf het aanbod per verwijsreden (diagnose, klacht, symptoom). Vooraf zijn per verwijsreden tussen huisarts en ziekenhuis maximale toegangstijden afgesproken, en met welke voorbereiding de patiënt op afspraken moet komen: nuchter, volle blaas, urine meenemen, eerst bloedonderzoek, staken medicatie, etcetera. Daardoor kan de patiënt direct de verschillende onderzoeken door. De huisarts kan instructies en informatiemateriaal downloaden, printen en direct aan de patiënt meegeven, met layout en logo van het ziekenhuis. “Voor 80 procent van de patiënten heb je het traject klaar”, zegt Van Adrichem. “Alle onderzoek plus ingrepen vinden achter elkaar plaats. Dus ‘komt u over 12 weken maar terug’, hoort een patiënt niet meer.” Huisdokters krijgen via Zorgdomein een actueel overzicht van beschikbaar onderzoek en behandeling, met toegangstijden. “Zorgdomein kost je iets meer tijd”, zegt de Leidse huisarts Ruud Gebel, “maar dat win je ruimschoots terug omdat je minder naar het ziekenhuis belt. Je hebt nooit meer misverstanden wie de hechtingen verwijdert. De patiënt wordt beter voorgelicht, zodat je minder vragen krijgt van je patiënt.” De aanpak lijkt zeer effectief om wachtlijsten te bestrijden. Bij chronisch lange wachttijden zal een ziekenhuis veel klandizie verliezen, een ingebouwde sanctie. De met veel overheidsgeld op internet gepubliceerde wachtlijsten bij ziekenhuizen blijken na anderhalf jaar nog steeds erg onvolledig. Verbluffend Het resultaat van de aanpak van Zorgdomein is verbluffend, blijkt uit onderzoek van Plexus en het Diaconessenhuis: 45 procent minder herhaalconsulten bij de specialist, 57 procent minder spoedverwijzingen, fors minder dubbelonderzoek en aantoonbaar snellere terugverwijzing. De patiënt blijkt zo’n 60 procent minder vaak opnieuw te moeten afreizen voor consult, diagnose of onderzoek. Artsen blijken zeer positief over Zorgdomein: bijna twee van de drie medisch specialisten melden dat hun werklast is verminderd; bij huisartsen is dat een kwart. Uitdaging Huisartsen moeten een redelijk moderne pc hebben met minimaal een ISDN-aansluiting. Het kost Zorgdomein veel werk om deze beroepsgroep te helpen bij modernisering van hun hardware. “Stokoude pc’s zijn niet zeldzaam”, zegt Van Adrichem. Een technicus is een half uur bezig om Zorgdomein per werkstation te installeren. “Onze moeilijkste uitdaging is om huisartsen snel op een moderne configuratie te krijgen”, zegt Van Adrichem. Ook is het tijdrovend om voor tientallen verwijsredenen afspraken te maken tussen regionale huisartsen en medisch specialisten. De dienst is voor huisartsen gratis. Ziekenhuizen betalen jaarlijks rond 80.000 euro exclusief btw. De prijs is afhankelijk van aantal locaties en het aantal medisch specialisten en huisartsen dat met het systeem werkt. Soms dragen zorgverzekeraars een deel in de kosten bij. In principe gaat men een driejaarlijks abonnement aan. Zou een landelijke uitrol dus met zo’n acht miljoen euro te realiseren zijn? “Bij een echt grootschalige uitrol kost het fors minder”, aldus de Zorgdomeindirecteur. Zorgdomein is inmiddels ook gestart in Amsterdam en Deventer. Een gemiddelde patiënt moet veel heen en weer reizen en kwijnen in wachtkamers. foto: fbf fotografie