Gratis software zet markt op zijn kop
De zet is niet alleen een reactie op een oproep daartoe van Sun Microsystems, dat IBM verweet te roepen om het vrijgeven van Java terwijl het zelf weinig aan het open-sourcedomein bijdraagt. Het wordt ook steeds duidelijker dat het moeilijker wordt met softwarelicenties veel geld te verdienen. De kwartaalcijfers van IBM tonen dat ook aan. Terwijl de dienstenomzet van de IT-gigant met 7 procent groeide en de hardwareomzet zelfs met 12 procent, bleef de softwareomzet gelijk. In de eerste weken van juli kwam een hele reeks van softwareleveranciers met lager dan verwachte omzetten of waarschuwingen daarvoor. BMC Software, Computer Associates, Filenet, PeopleSoft, Veritas, WebMethods, Ascential, Blue Martini, Kana, Informatica en Manugistics konden de verwachtingen niet waarmaken. SAP is de grote uitzondering. Gartner ziet in totaal een omzetgat van een kwart miljard dollar - grotendeels niet-gerealiseerde licentie-inkomsten. Prijzen staan onder druk en klanten bedingen grote kortingen. Dat laatste bleek ook tijdens de rechtszaak over de overname van PeopleSoft door Oracle. Kortingen van 80 procent in de ERP-markt bleken geen uitzondering. Analist Bruce Richardson van AMR Research legt een duidelijk verband tussen de beperkte bereidheid van gebruikers veel te betalen voor softwarelicenties en het verder oprukken van open-sourcesoftware. "Een CEO van een CRM-leverancier vertelde mij dat hij bereid was zijn software weg te geven aan Siebel-klanten als ze maar de jaarlijkse onderhoudsvergoeding betaalden", schrijft hij in een notitie. "Dan krijg je een raar bedrijfsmodel." IBM maakt naar verwachting van zijn geïntegreerde ontwikkelomgeving (WebSphere IDE) open-sourcesoftware. En Richardson denkt dat het voor IBM een serieuze optie is nog meer software onder de open-sourcevlag uit te brengen. Een van de scenario’s die hij kansrijk acht, is dat IBM een kleinere in de MKB-markt gespecialiseerde ERP-leverancier (bijvoorbeeld Syspro) overneemt en diens software als een open-sourceproduct aanbiedt. Een andere mogelijkheid is dat PeopleSoft zijn YOUcentric CRM-software, afkomstig van JD Edwards, gratis weggeeft en er alleen onderhoudscontracten voor afsluit. Siebel en Salesforce.com zouden het nakijken hebben. Richardson verwacht dat in ieder geval één grote softwareleverancier binnen een jaar belangrijke software gratis gaat aanbieden.