Feedforward? Feedback!

Stelt u zich eens voor dat we op die manier onze verwarming organiseren. Dat we voor elke dag een berekening uitvoeren, gebaseerd op de weersverwachting en alle gegevens van uw huis. ’s Morgens gaat dat programma dan in werking. De praktijk is helaas dat elke dag een beetje anders loopt. Een raam blijft een tijdje open staan, de afzuigkap wordt een aangezet, de kinderen nemen tien zwetende pubervriendjes mee naar huis, de open haard wordt aangestoken. Het wordt veel te warm – of te koud! Ons programma moet aangepast worden, er moet meer detail in! Elke ochtend wordt bepaald hoeveel vriendjes er mee mogen komen, of de afzuigkap en open haard aan gaan en of de ramen vandaag open moeten staan. Dat vergt een paar uur rekenen en afspraken maken, maar dan heb je tenminste een comfortabel huis.

Dat kan natuurlijk heel veel makkelijker. Daar hebben we een thermostaat voor bedacht! Een simpel apparaat dat op basis van de temperatuur feedback geeft naar de cv. De kinderen mogen weer zelf bepalen of ze vriendjes meenemen, ramen en deuren mogen zonder afspraken open en dicht gezet worden. Wat een beetje feedback al kan regelen. Wat een vrijheid, wat een flexibiliteit!

Het plan wordt een dwangbuis

U vindt dit vast een belachelijk voorbeeld, maar volgens mij is het minder belachelijk dan wat wij al jaren met onze projecten doen. Die zijn vele malen complexer en moeilijker te voorspellen dan onze verwarming. We proberen vooraf – feedforward – precies af te spreken en door te rekenen hoe onze projecten moeten gaan lopen. Als die projecten veranderlijk of complex blijken te zijn – en dat zijn ze altijd – dan gaan we méér energie in die afspraken en berekeningen stoppen. Het plan wordt steeds meer een dwangbuis. Dit terwijl er een simpele oplossing voorhanden is: feedback.

Feedback begint steeds meer begrepen te worden. Het BIT adviseert om al die reusachtige overheidsprojecten in kleine, omkeerbare stapjes uit te voeren en na elke stap te kijken of volgende stappen bijgesteld moeten worden: feedback! Agile werken draait volledig op feedback. Voor alles wat je doet zoek je feedback. Het probleem is alleen dat we onze aanpak van feedforward niet los durven te laten. Feedforward en feedback combineren heeft geen zin. Als je dan toch al die gedetailleerde plannen gemaakt hebt, dan ga je helemaal niet reageren op feedback. Vergeet feedforward, organiseer feedback!