Google geeft conservatieve kijk op internet
Welke positie websites met een gelijke relevantie in de lijst met uitkomsten krijgen, wordt bepaald in een complex en ondoorzichtig proces waarbij de ‘PageRanking’ (PR), op een schaal van 1 tot 10, door Google een sleutelrol speelt. De PR wordt onder andere bepaald door het aantal verwijzingen op het web. Henk van Ess van zoeksite www.voelspriet.nl stelde een lijst samen van de 3000 ‘meest invloedrijke websites in Nederland’, de Google Top 3000, die in september gepubliceerd wordt. Voelspriet. nl is een site ‘over zoeken’ die maandelijks 200.000 bezoekers trekt uit de academische en de onderwijswereld, de journalistiek en bijvoorbeeld vanuit de overheid. Om de PR te kunnen ‘kraken’ kauwde een speciaal script drie dagen lang op bijna 100 gigabyte aan data die van Google naar Voelspriet werd gehaald. De uiteindelijke lijst toont alle.nl-domeinen, hun PR en het aantal links en ‘citaten’ waarop de PR gebaseerd is, zegt Van Ess. "Google werkt als een sociaal netwerk: hoe vaker mensen over je praten op internet, hoe belangrijker je bent. Google drukt dat uit in PR. Er zijn nog andere factoren die een rol spelen, zoals hoe lang een website al actief is. Bovendien scoren sites die zich ‘elitair’ opstellen hoger: een site die vele genoemd wordt, maar zelf weinig doorlinkt komt hoger op de lijsten dan een pagina met een zelfde aantal externe verwijzingen maar met veel links op de eigen site." Een link op een site met een hoge PR telt zwaarder dan een link op een site met een lagere PR. De lijst van 3000 wordt aangevoerd door google.nl, de enige website in het.nl-domein met een PR van 9, gebaseerd op 9640 links en 60200 citaten. Kelkoo, Kwap (Kluwer), Headliner en Elsevier komen op de plaatsen 2 tot en met 5. De NS, Xs4all, NWO, Apple en Adobe maken de top-tien compleet. Internetgids De Top3000 moet uiteindelijk een soort internetgids worden. En Van Ess maakte de lijst natuurlijk ook voor webmasters die willen weten hoe hun sites scoren. "Maar ook om de Voelspriet-bezoekers te laten zien hoe Google werkt. Google is niet objectief: Google bevoordeelt ‘opinieleiders’. Bovendien wordt Google gebombardeerd door allerlei sites die de zoekmachine proberen te manipuleren. Zo is de Scientology Church erin geslaagd om de site met kritiek op die club van Karin Spaink uit de ranking weg te drukken. Wie nu alleen ‘scientology’ intikt, krijgt geen Spaink meer op het scherm. Daartoe hebben ze complete ‘link-boerderijen’ op het web geplaatst die de eigen sites meer gewicht geven. Zelf tikte ik een keer ‘postcodeloterij opzeggen’ in, en ik kreeg een lijst met uitkomsten die allen verwezen naar een online casino." Ook in de top3000 wordt heel wat afgemanipuleerd. Zo scoort ‘marktplaats’ Kelkoo een tweede plaats met een PR van 8 met 79.000 verwijzingen. Die links staan echter grotendeels op Kelkoo’s eigen pagina’s. De site heeft namelijk een vernuftig systeem van interne links bij de producten die door Google allemaal apart worden geteld. Van Ess maakt zelf niet alleen gebruik van Google. "Google is eigenlijk zeer conservatief. Hij bevoordeelt de bestaande orde op het net. Het wordt voor nieuwe sites steeds moeilijker om bovenaan de lijsten op te duiken. Niet alleen worden langer bestaande sites hoger gewaardeerd, maar sites met een hoge PR worden ook vaker door de zoekbots geïndexeerd. Een site met een PR van 7 krijgt wel twee keer bezoek van de Google-bot. Nieuwe pagina’s van de de invloedrijke sites komen dan ook eerder in beeld. Google zoekt ook niet in onderliggende databases, zoals op een aanbodsite als Funda, als daar eerst een trefwoord moet worden ingevoerd. Daardoor beperkt het bereik van Google zich tot ongeveer 12 procent, of 4 miljard pagina’s, van de beschikbare content op internet." De Yahoo-zoekmachine bijvoorbeeld indexeert veelvuldiger waardoor die meer actuele informatie beschikbaar heeft, aldus Van Ess. "Een zoekmachine als teoma.com probeert het belang van sites te wegen, en mooter.com bestudeert het klikgedrag van bezoekers. Ik heb een bèta mogen zien van de nieuwe zoekmachine van Microsoft op MSN. Die bepaalt zelf wat goed is voor de zoeker en geeft maar 1 uitkomst met een percentage van waarschijnlijkheid. Als je daar ‘wintertijd’ intikt, krijg je één site met daarop de tekst ‘31 oktober 2004’ als uitkomst."