Microsoft heeft nog volop groeimogelijkheden

In totaal gaat Microsoft in vier jaar tijd 75 miljard dollar aan zijn aandeelhouders uitkeren. Dat bedrag wordt als volgt verdeeld: stijging van dividend (14 miljard), terugkopen van eigen aandelen (30 miljard), een eenmalige uitbetaling aan de aandeelhouders van 3 dollar per aandeel (32 miljard). Microsofts 60 miljard dollar kasgeld groeit elk jaar aan met 12 miljard. In menig commentaar wordt geconcludeerd dat de uitkering aan de aandeelhouder erop wijst dat Microsoft geen groeimogelijkheden meer ziet. Anders had het bedrijf zijn geld wel geïnvesteerd in meer productontwikkeling of in overnames van andere softwarebedrijven. Het afketsen van de overname van SAP dit voorjaar moet deze redenatie schragen. Toch is het twijfelachtig of die analyse juist is. Het zou ook wel eens zo kunnen zijn dat Microsoft ervan overtuigd is, zijn groeiambities uit zijn formidabele kasstroom te kunnen bekostigen. Het bedrijf beschikt immers al jaren over een ongehoord grote kasreserve. In 1995, toen het bedrijf nog moest beginnen met het ontwikkelen van internettoepassingen, had het al 40 miljard dollar in kas. In de afgelopen tien jaar heeft het miljarden geïnvesteerd in productontwikkeling en marketing, maar de kasreserves zijn er niet door geslonken. De core business van Microsoft, het verkopen van besturingssystemen en kantoorsoftware voor pc’s, groeit nog met zo’n tien procent per jaar, analoog aan de groei in de verkoop van pc’s. Ook voor de pc en de bijbehorende software is door analisten al diverse keren marktverzadiging voorspeld, maar steeds opnieuw bleek dit niet het geval. Radicale innovaties De gedachte dat Microsoft niet meer kan groeien, lijkt vooral ingegeven door de veronderstelling dat er voor Microsoft geen nieuwe markten meer zijn om te ontginnen. De geschiedenis van het bedrijf tot nu toe laat echter zien dat dat niet het geval hoeft te zijn. Zo maakte de onderneming van Gates en de zijnen midden jaren negentig een complete ommezwaai van de pc naar internet als brandpunt voor alle producten. De softwarereus breidde zijn productengamma in enkele jaren sterk uit met serversoftware, een internetbrowser, software voor pda’s en ‘gaming’ op internet. Door zijn beheersing van de desktop en zijn marktaandeel bij allerlei soorten internetsoftware is Microsoft nog steeds bij uitstek goed gepositioneerd om van volgende innovaties in de ICT te profiteren. Weliswaar ontbreekt het momenteel aan radicale productinnovaties, zoals die van medio jaren negentig, maar de oorzaak ligt hoofdzakelijk in de innovatieluwte die de hele ICT-sector momenteel kenmerkt. De belangrijkste innovaties die nu plaatsvinden hebben nog altijd te maken met de internetrevolutie, maar dan met het staartje daarvan. Dat bestaat onder meer uit de aandacht voor zaken als beveiliging en beheersing. Microsoft speelt daarop in via het aangekondigde besturingssysteem Longhorn, waarmee het een deel van de markt voor beveiligingstoepassingen naar zich toe zal trekken, zoals gebruikelijk door die in het besturingssysteem te integreren. Het gaat hier nog niet om radicale innovaties, zoals het internet dat was in de jaren negentig. Maar tot dusver werd elk decennium gekenmerkt door de doorbraak van een informatietechnologie die vaak al jaren op de plank lag, om als de tijd rijp is zeer snel een massamarkt te bereiken. Internet was dat in de jaren negentig, de pc in de jaren tachtig, de midrange computer in de jaren zeventig. Ook in het lopende decennium groeit de ICT-markt in een hoger tempo dan de rest van de economie, en dat is inherent aan het technologische karakter van de sector. Een verder herstel van de investeringen in ICT en een verder herstel van de aandelenkoersen kunnen de weg vrijmaken voor de doorbraak van een nieuwe technologie die net als internet een massamarkt bereikt. Enkele kandidaten zijn "intelligent internet" (XML), grid computing, robotica en open source technologie. Uitschakelen Microsoft zelf zal waarschijnlijk niet als pionier optreden bij het vermarkten van deze technologieën. Microsoft heeft weinig authentieke drang tot innovatie en zal net als in de jaren negentig slechts potentiële bedreigingen proberen uit te schakelen via het "embrace, extend, enhance"-principe. Het bedrijf zal eigen versies uitbrengen van een nieuwe technologie en zal hier en daar mogelijke concurrenten overnemen. Kortom, de buitenwereld zal Microsoft dwingen tot innovatie, en daarmee tot verdere groei. Ook al zullen de groeipercentages van weleer waarschijnlijk nooit meer geevenaard worden. Dit alles heeft met het uitkeren van geld aan de aandeelhouders weinig te maken. Voor het inspelen op nieuwe markten hoeft Microsoft weinig meer te doen dan wat eigen versies van nieuwe technologie ontwikkelen of wat kleine innoverende bedrijven overnemen. Deze activiteiten vereisen geen tientallen miljarden dollars, hooguit enkele miljarden. Microsoft heeft zijn 70 miljard dollar kasreserve dus niet nodig om te expanderen. Het kan geld uitkeren en groeien tegelijk.