Smartphonestrategie Huawei in de knel door handelsverbod

De Amerikaanse overheid plaatste Huawei en aanverwante bedrijven als dochtermerk Honor in mei op een sanctielijst. Amerikaanse bedrijven mogen daarom geen zaken doen met het Chinese Huawei, dat volgens de regering van president Trump een gevaar is voor de nationale veiligheid. Huawei zou te nauwe banden onderhouden met de Chinese overheid en mogelijk (kunnen) spioneren via zijn wereldwijd gebruikte telecomapparatuur, tablets, routers en smartphones. Concreet bewijs voor spionage ontbreekt, zeggen critici. Huawei ontkent alle beschuldigen met klem.

Ontheffing eindigt 19 november

Onder druk van Amerikaanse techbedrijven heeft Trump tweemaal een tijdelijke ontheffing verleend zodat het bedrijfsleven haar handelsactiviteiten met Huawei netjes kan afronden. Op 19 november eindigt de tweede ontheffing en met oog op de handelsoorlog tussen China en de VS houden kenners er serieus rekening mee dat er geen derde ontheffing komt.

Consumententak

Geen nieuwe ontheffing heeft gevolgen voor beide onderdelen van Huawei, die zich richten op consumentenapparatuur en zakelijke netwerkinfrastructuur. De netwerkdivisie is naar eigen zeggen minder afhankelijk van de VS en kan sinds oktober 5G-basisstations produceren zonder Amerikaanse onderdelen. Huawei zet groots in op de lucratieve wereldwijde uitrol van 5G. Voor de consumentenafdelingen ziet de toekomst zonder Amerikaanse partners er allesbehalve rooskleurig uit. Zo gebruiken Huawei’s Matebook-laptops chips van Intel en software van Microsoft. Een nieuwe laptop is al tot nader order uitgesteld.

Het belang van GMS op smartphones

Huawei-smartphones zitten ook vol Amerikaanse componenten, al zegt het bedrijf dat het vergelijkbare onderdelen uit andere landen kan halen. De software is een groter probleem. De telefoons van Huawei draaien al sinds het begin op Android, het besturingssysteem van Google. Ook alle andere smartphonefabrikanten met uitzondering van Apple gebruiken Android. Zij laten hun toestellen door Google certificeren zodat ze de GMS mogen installeren, het softwarepakket dat Google-apps als Gmail, Maps en YouTube bevat en onder de motorkap verantwoordelijk is voor de beveiliging en certificering van het apparaat. De Play Store-appwinkel is ook onderdeel van GMS.

Smartphones zonder Google-certificering

Het Amerikaanse handelsverbod raakt Huawei daar waar het pijn doet. Google mag als Amerikaans bedrijf geen nieuwe Android-smartphones en -tablets van Huawei certificeren. Huawei mag zijn toestellen daarom alleen voorzien van de open Android-versie zonder GMS. In september presenteerde Huawei zijn eerste smartphones zonder GMS, de Mate 30 en 30 Pro. Toestellen met uitstekende specificaties en prijskaartjes van 799 en 1099 euro, maar zonder Google-apps en zonder de software die ervoor zorgt dat apps als Netflix, Buienrader en WhatsApp goed werken. Huawei wil de Mate 30 Pro later dit jaar in Nederland uitbrengen. Ik kon hem in september al een middag uitproberen en concludeerde dat een Huawei-smartphone zonder Google-certificering absoluut niet het kopen waard is.

Huawei’s trukendoos

Huawei weet dat ook wel en haalt daarom trucs uit om nieuwe toestellen toch met Google-certificering uit te brengen. Eén van die trucs werd afgelopen donderdag duidelijk, toen dochtermerk Honor in Amsterdam zijn nieuwste smartphone voor Nederland onthulde. De Honor 9X, nu te koop voor 299 euro, wordt aangeprezen als een compleet nieuw model maar is in feite een variant van Huawei-smartphones die eerder dit jaar al in andere landen zijn uitgebracht. Toen mocht Google de telefoons nog wel certificeren.

Huawei heeft zo'n toestel iets andere camera’s gegeven, verzint een nieuwe naam en plakt er een Honor-logo op en voilà: dezelfde telefoon in een nieuw jasje. Het grote voordeel van deze methode is dat de telefoon niet ingrijpend veranderd is, waardoor hij niet opnieuw gecertificeerd hoeft te worden door Google. Huawei kan de ‘nieuwe’ smartphone dus uitbrengen in nieuwe landen, gewoon met Google’s goedkeuring.

Minder hardware-innovatie

Deze truc is even handig, maar niet lang te gebruiken. Telefoons moeten namelijk heel veel lijken op hun voorgangers, anders is certificatie vereist – en dan krijg je een toestel zonder Google-software. Huawei wil die certificering niet kwijt en is dus verplicht bestaande hardware te gebruiken. Zo kan het minder innoveren dan concurrerende merken. Dat is zuur voor Huawei, want het bedrijf heeft betere onderdelen in huis dan het nu in de Honor 9X heeft gestopt. De processor is bijvoorbeeld ouder en langzamer dan de chips in vergelijkbaar geprijsde toestellen die nu uitkomen.  

Oude software

Bovendien verschijnt die 9X met oudere software, namelijk Android 9 (Pie) uit 2018. Concurrerende telefoons komen uit met het nieuwe Android 10. Voor Huawei was dat niet mogelijk. James Zhou, marketingdirecteur van dochtermerk Honor, vertelde me donderdag desgevraagd dat Honor werkt aan een Android 10-update voor toestellen als de 9X. Die update heeft wat voeten in de aarde en daarom weet Zhou nog niet wanneer de 9X geüpdatet wordt. Ga maar uit van maart of april, liet hij doorschemeren. Dat zou betekenen dat de 9X het komende half jaar achterloopt op smartphones van bijvoorbeeld Samsung, OnePlus en Nokia.  

Kortetermijnvisie is niet houdbaar

Huawei pronkte in oktober nog met de mijlpaal van 200 miljoen verkochte telefoons in 2019, 64 dagen eerder dan in 2018. Een hele prestatie, zeker gezien de beperkingen van het handelsverbod. Die beperkingen vallen dus wel mee, is de boodschap van de bedrijfstop. Daar denk ik anders over. Als de Amerikaanse regering het handelsverbod blijft handhaven, zal Huawei’s smartphonedivisie steeds verder in de knel komen te zitten. De strategie van oude toestellen iets aanpassen zodat ze met Google-certificatie komen, is creatief bedacht maar niet lang houdbaar. De concurrentie loopt over een paar maanden rondjes om Huawei-smartphones, die geen nieuwe hardware krijgen en op oude software draaien.

Langetermijnstrategie is nog niet af

De afgelopen maanden heb ik aardig wat mensen binnen de Europese tak van Huawei gesproken over de problemen. Zij vrezen ook voor de toenemende achterstand. Maar de echte bazen uit China ontwijken de olifant in de kamer zorgvuldig. Tijdens de anderhalf durende presentatie van de Mate 30 in München viel het woord Google niet één keer. 

Later bevestigde de ceo van Huawei dat de smartphones voorlopig blijven draaien op Google’s Android, ook als Google de toestellen niet mag certificeren. Huawei werkt sinds de invoering van het handelsverbod in mei hard aan de ontwikkeling van een eigen softwarepakket dat vergelijkbaar is met Google’s GMS. Dit pakket, genaamd HMS, moet ervoor zorgen dat bekende apps naar behoren werken.

Ook steekt Huawei veel moeite in zijn eigen appwinkel AppGallery, de tegenhanger van de Google Play Store. Die AppGallery mist nog veel bekende apps, geeft de fabrikant toe. De komende jaren steekt het bedrijf minimaal één miljard dollar in het verbeteren van zijn HMS-pakket en AppGallery. Ontwikkelaars krijgen bijvoorbeeld financiële steun om hun apps in die winkel te plaatsen. In de toekomst moeten Huawei-smartphones zonder Google-certificering qua apps en gebruiksvriendelijkheid even goed werken als toestellen die wél gecertificeerd zijn. Maar dat duurt nog even. Het is moeilijk te zeggen hoe lang, maar ik verwacht dat het bedrijf nog minimaal een half jaar nodig heeft om het gat met Google’s pakket te dichten. Een enorme zak geld lost de problemen niet zomaar op.

“Het handelsverbod is zonder twijfel de grootste uitdaging waar we ooit mee te maken hebben gehad”, vertelde Honor-marketingdirecteur Zhou me donderdag. “Wij spreken niet van een probleem en juist van een uitdaging. Dit is het moment om Huawei- en Honor-toestellen te verbeteren en onafhankelijk te maken van de Verenigde Staten.” Dat klopt als een bus, maar die weg naar onafhankelijkheid is lang en zit vol grote hobbels. De komende maanden zal blijken hoe Huawei's langetermijnstrategie zich verder ontvouwt.