Software slijt wél!

Vroeger was de gedachte dat hardware slijt, maar software niet. Strikt gezien klopte dat ook wel; gekeken naar alleen de 'materialen'. Een harde schijf heeft na een x aantal draai-uren (letterlijk dus) nogal wat fysieke slijtage, maar een stuk software kent dat niet. Mits het niet staat opgeslagen op een versleten schijf, want dan kun je datadegradatie en dus errors krijgen. Bitrot, hoewel die vorm van softwareverval dus eigenlijk een hardware-oorzaak heeft.

Houdbaarheidsbeperkingen

Tegenwoordig zouden we eigenlijk wel moeten weten dat software toch echt onderhevig is aan slijtage. Nee, niet van de code zelf maar van de houdbaarheid ervan in de dagelijkse praktijk. Oude programmatuur kan moderne gemakken missen, of kan tegen grenzen voor gebruik aanlopen. Het eerste is wel zichtbaar voor vele eindgebruikers, die soms nog jarenlang met antieke DOS-interfaces hun werk moesten doen. Terwijl ze in handtas, broekzak of binnenzak een modern touch-toestel hebben.

De tweede houdbaarheidsbeperking voor software betreft groei: in gebruik en gebruikers. Genoeg oudere systemen die ooit zijn ontworpen met een vooraf bepaald idee van het gebruik of een ooit goed onderbouwde aanname daarvan. Daar komen gebruikersaantallen om de hoek kijken maar ook bijvoorbeeld opslagruimte en uit te voeren transacties. In de praktijk valt er veel op te schalen met betere hardware; krachtigere CPU's, snellere netwerkconnecties, bredere datapaden naar opslag, enzovoorts. Dan nog zijn er grenzen aan het opschalen van software met hardware.

Support, expertise

Maar zoals ik bovenaan in dit blog al schreef: er speelt nog andere slijtage voor software. In meerdere vormen. Denk aan support door leveranciers. Als die wordt afgebouwd, erodeert dat de houdbaarheid van de software. En als ondersteuning wegvalt, valt de software in wezen ook af te schrijven. Denk ook aan de beschikbaarheid van IT-experts, voor beheren, onderhouden, doorontwikkelen en aanpassen van software. De wereld kampt al jaren met tekorten aan IT'ers, waarbij voor oudere talen en pakketten dan nog extra schaarste kan gelden.

Denk bij softwareplatformen ook aan het ecosysteem van apps, toepassingen en tools die daarop draaien. Een ouder besturingssysteem of applicatieserver waar niemand meer apps voor bijwerkt, toepassingen voor ontwikkelt en tools voor gebruikt. Dat werkt nog wel, maar er valt niet goed meer mee te werken. Dus versleten, concludeer ik. De daarop staande data kan echter nog wel nodig zijn, dus migratie nodig hebben. Naar een nieuwer systeem, dat vroeg of laat ook slijt. Waar je dus ook vervanging voor moet plannen, budgetteren én uiteindelijk moet uitvoeren.