Vier zwaar overdreven problemen met Windows 10

Wi-Fi Sense deelt al je wachtwoorden

Wi-Fi Sense is bedoeld om gasten bij je thuis makkelijk toegang te geven tot internet. Het gereedschap voorkomt dat het netwerkwachtwoord met hen moet worden gedeeld. Het wachtwoord staat in plaats daarvan in versleutelde vorm op servers van Microsoft, zonder dat iemand dat kan inzien. Het mechanisme is niet door Microsoft bedacht maar door een organisatie die privacy hoog in het vaandel heeft staan, de Electronic Frontier Foundation. Een vergelijkbaar concept, gesteund door de EEF, is de Open Wireless Movement. WiFi Sense staat standaard aan in Windows 10, maar zelfs in die toestand geeft het gasten niet automatisch toegang tot het eigen wifi-netwerk. De eigenaar moet zelf aangeven met welke contactgroepen de internetverbinding wordt gedeeld. Die krijgen ook alleen toegang tot internet, het lokale netwerk blijft privé. Geen enkel wachtwoord is in te zien, alle communicatie om de internettoegang te verlenen, vindt versleuteld plaats.

Windows 10 updates krijg je door de strot gedrukt

Het is waar dat een van de privileges die je inlevert met de goedkoopste versie van Windows 10 - Windows 10 Home - de mogelijkheid is het installeren van updates tegen te houden. Maar er is een work-around. Wanneer bij de instellingen wordt aangegeven dat de pc een internet-verbinding heeft die op basis van verkeersvolume wordt betaald (metered connection), kan de update toch worden uitgesteld. Daarvoor moet de pc via wifi verbonden zijn. Met een ethernetkabel werkt deze work-around niet. Verder is er altijd de mogelijkheid een update die problemen geeft, weer te deïnstalleren.

In Windows 10 Pro - de iets duurdere versie - bestaat de mogelijkheid updates te weigeren wel. Tenminste de mogelijkheid de updates enkele maanden tegen te houden, zodat eventuele kinderziekten er wel uitgehaald zijn. Een uitzondering daarop zijn de beveiligingsupdates, die te allen tijde onmiddellijk worden geïnstalleerd.

De Windows 10 Enterprise-versie kent helemaal geen auto-updatemechanisme.

P2P-updatemechanisme Windows 10 vertraagt je internetverbinding

Microsoft maakt gebruik van een trucje dat is geleend van peer-to-peer-netwerken als BitTorrent voor het efficiënt distribueren van de updates. Dat betekent dat de update (gedeeltelijk) naar de eigen computer komt vanaf de pc van een andere gebruiker in plaats van direct vanaf een Microsoft-server. Omgekeerd kan de update weer doorgestuurd worden naar derden. Het is belangrijk te realiseren dat alleen de upload-capaciteit van de verbinding - doorgaans de minst gebruikte - door dit mechanisme enigszins kan worden belast. Het is een mechanisme dat inmiddels door veel bedrijven wordt ingezet zoals Spotify, Netflix en de door veel mensen gebruikte peer-to-peer-netwerken.

Microsoft heeft ook de mogelijkheid de default instelling te wijzigen, zodat de upstream-verbinding niet meer wordt ingezet voor de verdere verspreiding van updates. Er is ook een instelling waarbij het downloaden van updates via de pc's van anderen kan worden verhinderd. Op die manier komen de updates dan alleen direct van de Microsoft-servers.

Windows 10 is een nachtmerrie voor je privacy

De instellingen die aanleiding geven tot de berichten over ernstige privacyschendingen, staan alleen default ingeschakeld wanneer een gebruiker er voor kiest de snelste vorm van installatie toe te passen. In andere gevallen komen tijdens de installatie vragen langs of de gebruiker toestaat dat Microsoft de specifieke informatie mag delen. De instellingen zijn ook later weer te deactiveren.

Microsoft is niet het enige bedrijf dat nieuwe toepassingen bedenkt waarbij het nodig is, potentieel privacygevoelige informatie als locatiebepaling, of de registratie van toetsaanslagen, terug te sturen naar de servers. Bij mobiele besturingssystemen, apps, Google search en vele andere diensten is dit standaard. Bijvoorbeeld Apples Siri maakt net als Microsofts Cortana gebruik van locatie en voorkeuren om gepersonaliseerde diensten te leveren zoals de weersverwachting op de plek waar je op dat moment bent.

Het is dus waar dat Microsoft met de komst van Windows 10 meer informatie van de gebruiker van het besturingssysteem vraagt dan in eerdere versies, zeker wanneer de default instellingen klakkeloos worden geaccepteerd. Microsoft zou zich meer kunnen inspannen die veranderingen uit te leggen. Maar veel van de bezwaren die in rel-achtige sfeer over internet gaan alsof er een boeman is opgestaan, zijn overdreven, zeker omdat er vrijwel altijd goede mogelijkheden zijn de ongewenste situatie ongedaan te maken.

Dit is een verkorte interpretatie van het uitgebreide artikel dat Computerworld hierover bracht. Daarin staan ook aanwijzingen hoe de diverse instellingen kunnen worden aangepast