Zorgmanagers: huidige IT levert zorgfouten op

IT-systemen leiden tot fouten in de zorg, is één van de hoofdconclusies uit onderzoek naar efficiëntie, voorkeuren, kwaliteit en veiligheid van IT in de zorg. Daarvoor zijn ruim 1000 managers bij zorgorganisaties bevraagd door marktonderzoekers GfK, in opdracht van Liferay, leverancier van open source portal- en CMS-software. Het vandaag uitkomende onderzoeksrapport is vooraf ingezien door AG Connect.

Problemen, fouten en patiënten

Een ruime meerderheid (78 procent) van de zorgmanagers geeft aan dat zij in hun organisaties last hebben van slechte communicatie en/of vertraging in de zorg door nu in gebruik zijnde IT-systemen. Het gaat hier niet alleen om storingen, maar ook het normale functioneren en gebrek aan gebruiksvriendelijkheid van huidige zorg-IT.

Bijna tweederde (62 procent) van de zorgmanagers stelt dat de belemmering door IT in het afgelopen jaar heeft geleid tot fouten waar patiënten en cliënten last van hadden. Nipt meer dan een tiende (12 procent) heeft tot op heden een positieve andere ervaring: zij geven aan dat er nog geen fouten zijn gemaakt, maar ze verwachten dit wel in de toekomst.

Zorg kritischer dan IT

Opvallend is dat zorgmanagers kritischer zijn over de huidige IT-systemen bij zorginstellingen dan dat IT-verantwoordelijken dat zijn. Eerstgenoemden vinden voor een groot deel (44 procent) dat huidige IT-systemen niet efficiënt zijn. Slechts een klein deel (12 procent) vindt dat dit wel het geval is.

Onder IT-verantwoordelijken ligt dit anders. Nog niet een derde (30 procent) vindt dat de efficiëntie tekortschiet en zo’n twee vijfde (21 procent) oordeelt dat de werking wel efficiënt is. De discrepantie tussen zorgpersoneel en IT’ers in de zorg komt ook tot uiting in de ervaring van gebruiksvriendelijkheid en benodigde functionaliteit.

Bijna de helft (42 procent) van de respondenten in een zorgrol stelt dat de huidige IT-systemen niet gebruiksvriendelijk zijn. Een klein aandeel (16 procent) oordeelt dat de gebruiksvriendelijkheid in orde is. Onder de IT-respondenten vindt precies een derde (33 procent) dat het schort aan de gebruiksvriendelijkheid. Daarnaast meent zo’n twee vijfde (21 procent) dat de gebruiksvriendelijkheid voldoet.

Aanbod voldoet niet aan vraag

Wat de benodigde IT-functionaliteit voor zorgwerk betreft, zijn de verschillen tussen zorg- en IT-managers flink groter. Hierbij komen IT-managers naar voren als meer tevreden over het eigen IT-aanbod. Bijna twee derde (62 procent) is het niet eens met de stelling dat er binnen hun organisaties veel vraag is naar toepassingen die de huidige IT-systemen niet bieden.

Onder zorgmanagers is dit net iets meer dan een derde (35 procent). Daarentegen meent een forse meerderheid van bijna twee derde (65 procent) dat er wel degelijk vraag is waar de gebruikte IT-systemen niet aan voldoen. Onder IT-managers is dit flink minder (39 procent).

Veiligheid en regelzucht

De tekortkomingen van IT-systemen leveren volgens de respondenten fouten in de zorg op, die niet alleen medewerkers en de organisatie raken maar ook patiënten en cliënten. Daarbij speelt gegevenstoegang en privacy ook een rol. Daarvoor grijpen zorgorganisaties ook wel naar (strengere) regels en protocollen. Een actueel voorbeeld is het Haga-ziekenhuis in Den Haag.

De respondenten van het GfK-onderzoek zijn verdeeld over de effectiviteit van een regelgevende aanpak. Iets meer dan de helft van hen meent dat wettelijke regels en protocollen de veiligheid van de zorg verbeteren, maar de rest spreekt dat tegen. Bovendien is een meerderheid bezorgd dat medewerkers klakkeloos regels en protocollen volgen en niet meer zelf nadenken.