Gemeenten vragen tijd en geld voor verkiezingssoftware

De wet legt de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden vast van de software die Nederland gebruikt bij verkiezingen om de uitslagen te berekenen. Het voorstel is om de software te centraliseren, gebruik te verplichten en de Kiesraad verantwoordelijk te maken voor het beheer. In het voorstel worden ook de terugvalopties bepaald en de VNG wil dat er wordt gelet op de tijd die het gemeente zal kosten en de financiële consequenties.

De nieuwe software voor Nederlandse verkiezingen moet in 2023 worden opgeleverd en de kosten voor de ontwikkeling, beheer en hosting bedragen voor de komende twintig jaar zo’n 45 miljoen euro. De opdracht is gegund aan Paragon Customer Communications.

"Er is geen aandacht voor de financiële consequenties voor gemeenten van de inzet van de terugvalopties", schrijft VNG. Terugvalopties zijn decentrale voorzieningen en het volledig handmatig optellen en vaststellen van de uitslagen. "Te verwachten valt dat gemeenten meerkosten zullen moeten maken, indien zij de centrale programmatuur niet kunnen gebruiken en vervolgens een van de terugvalopties moeten inzetten."

VNG wil ook dat er financiële dekking komt voor gemeenten voor het uitvoeren van de wetswijziging.

Handmatig tellen

Het is verder volgens de VNG van belang dat gemeente voldoende tijd krijgen voor het inrichten van de decentrale programmatuur, aangezien de gevolgen groot zijn. Ook blijft het onduidelijk wat de gevolgen zijn van de inzet van deze programmatuur voor de wettelijke termijnen van uitslagvaststelling, en blijft de vereniging bezorgd over de uitvoerbaarheid van het handmatig optellen en vaststellen. "Om te voorkomen dat hierop moet worden teruggevallen, is in eerste instantie essentieel dat gemeenten adequaat worden ondersteund bij de eventuele inzet van decentrale programmatuur."

Een jaar geleden, tijdens de consultatie, uitte de VNG nog zorgen over de frictie tussen de verantwoordelijkheden van de Kiesraad als beheerder en de gemeentebesturen. De VNG bedankt nu de minister dat de opmerkingen zijn meegenomen.