Nepnieuws as a service al voor enkele dollars

Nepnieuws staat de afgelopen maanden vooral in de belangstelling vanwege de inmenging in politieke en ideologische discussies. Maar ondertussen wordt verzonnen nieuws door criminelen succesvol ingezet voor financieel gewin en het in diskrediet brengen van bedrijven.

Digital Shadows stelt in een rapport vast dat in vier jaar tijd er een verviervoudiging plaatsvond in advertenties van de nepnieuwsverspreiders op criminele fora tot 1381. En dat is maar het begin, verwacht het IT-beveiligingsbedrijf. De aangeboden bots claimen onder meer technologie in te zetten om anti-spam-toepassingen zoals Captcha's te omzeilen. Digital Shadows heeft meer dan tien van dergelijke dienstverleners ontdekt.

Manipulatie van de beurskoers

Toepassingen van de automatische nepnieuwsdienstverlening zijn bijvoorbeeld het verspreiden van positief of negatief nieuws om vervolgens rondom de publicatie daarvan te speculeren met aandelen van dat bedrijf op de beurs.

Maar ook winkeliers vormen een doelgroep. Het plaatsen van reviews en rankings en het verbeteren van de positie van de winkel lijstjes bij Amazon worden bijvoorbeeld aangeboden voor prijzen tussen de 5 dollar voor het plaatsen van een ongeverifiëerde review tot 500 dollar voor berichten die een maand worden gepromoot.

De diensten worden ook ingezet om te frauderen met cryptocurrencies. Er wordt langzaamaan een kapitaal opgebouwd in een van de alternatieve cryptocurrencies (altcurrencies, ofwel niet-Bitcoin digitale valuta). vervolgens wordt er tussen verschillende accounts heen- en weer geschoven met flinke bedragen zodat de waarde van de cryptomunt omhoog gaat. Tegelijk worden de sociale media en andere nieuwsbronnen ingezet om aandacht te creëren rond de munt. Dan als de waarde voldoende is gestegen, trekken de speculanten in een keer al hun kapitaal terug uit de munt.

Snelle verspreiding is nieuw probleem

"De ruime beschikbaarheid van deze tools betekent dat de barrières om er mee te beginnen, lager zijn dan ooit. Dat betekent dat dit nu uitstijgt boven geopolitieke en financiële belangen", zegt  Rick Holland, vice-president Strategy bij Digital Shadows tegen The Register. "Geruchten, misinformatie en nepnieuws zijn altijd onderdeel van het maatschappelijk leven geweest, maar wat veranderd is in de digitale wereld, is de snelheid waarmee deze technieken zich over de wereld verspreiden."