'Automatisering schadelijk voor vliegvaardigheid piloten'

De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft geconstateerd dat bij dat incident de automatische piloot verkeerd reageerde op het instrumentlandingssysteem (ILS). Die verkeerde reactie kan optreden als het vliegtuig hoger komt aanvliegen dan verenigbaar is met het ideale glijpad van 3 graden, dat in de zachtste landing resulteert. Wanneer men dan alsnog op dat glijpad van 3 graden terecht probeert te komen, kan er en probleem ontstaan wanneer men één van de zogeheten valse glijpaden kruist. Dat zijn de niet-voorgeschreven glijpaden van 6 en 9 graden.

Automatische piloot krijgt soms verkeerd signaal

De automatische piloot kan in zo'n geval vanuit het ILS een omgekeerd signaal ontvangen. In plaats van de verwachte daling, richt de neus van het vliegtuig zich dan onverwacht omhoog waarna het vliegtuig gaat klimmen. Dit kan leiden tot een te grote afname van de snelheid en een mogelijke overtreksituatie, waarbij de draagkracht van de vleugels zo ver afneemt dat het vliegtuig uit de lucht dreigt te vallen, aldus de Onderzoeksraad.

Het vraagt van de piloten nogal wat tegenwoordigheid van geest om de reactie van de automatische piloot op de omgekeerde signalen te voorkomen, als ze onvoorzien op een vals glijpad terecht komen, stelt de Onderzoeksraad. En het steeds meer inzetten van de automatische piloot helpt daarbij niet. Niet alleen worden de vliegvaardigheden van piloten daardoor minder goed onderhouden, ook bestaat het risico dat piloten te veel op de geautomatiseerde hulpmiddelen vertrouwen, ter vervanging van hun eigen waakzaamheid en het actief vergaren en verwerken van informatie. Door de beschikbaarheid en het gebruik van automatische systemen, hebben mensen namelijk vaak de neiging om te kiezen voor de variant die de minste cognitieve inspanningen vergt, aldus de Onderzoeksraad.