Microsoft zet Exchange Server om naar abonnementsmodel, op de valreep voor vervallen van support

Eind 2020 is al bekend geworden dat Microsoft een eind maakt aan traditionele serverinstallaties die zijn te gebruiken met eenmalige aanschaf en betaling voor gebruikerslicenties (CAL’s). Overgang naar cloudabonnementen hing in de lucht. Het ging toen om de volgende versies van Office-serversoftware Exchange, SharePoint en Skype for Business die in de tweede hellft van 2021 op de markt moesten komen.

Staatshacks op Exchange

Die productplanning is op de schop gegaan, vanwege ernstige hackaanvallen door statelijke actoren die het gemunt hadden op lokaal draaiende (on-prem) installaties van Exchange. Microsoft heeft zijn roadmap in juni 2022 bijgesteld naar 2025 voor de volgende versie van Exchange Server. Tussendoor heeft de leverancier het uitbrengen van cumulatieve updates (CU's) voor de mail- en agendaserversoftware ingeperkt; van elk kwartaal naar elk half jaar.

Begin dit jaar is CU14 uitgekomen voor Exchange Server 2019 en later dit jaar moet een laatste CU verschijnen voor die huidige versie. Microsoft laat zijn halfjaarlijkse ritme dus definitief los, want begin komend jaar komt er geen cumulatieve update meer. Eind 2023 is er al geen tweede CU voor dat jaar uitgekomen.

Code gelijk houden

In plaats van een CU begin komend jaar komt er in de tweede helft van 2025 wel het nieuwe Exchange Server SE (Subscription Edition) uit. Die nieuwe software vereist dan betaling volgens een abonnement, in plaats van losse aanschaf plus licenties voor eindgebruikers. Een overgang die eind 2020 dus al in zicht was voor eind 2021. Exchange-gebruikers hadden toen nog zicht op een overgangsperiode van zo'n vier jaar.

Dat blijkt nu een stuk krappen te worden. Microsoft heeft vorige week aangekondigd dat de SE-opvolger voor Exchange Server 2019 aan het begin van het derde kwartaal (juli-sept) van 2025 uitkomt. Die initiële release is qua code exact gelijk aan Exchange Server 2019 met CU15, dat in de tweede helft van dit jaar beschikbaar komt. Die cumulatieve update voegt ook ondersteuning toe voor Windows Server 2025 dat later dit jaar uitkomt.

Van capex naar opex

Het gelijk houden van de code tussen CU15 van later dit jaar en Exchange SE van Q3 volgend jaar is volgens Microsoft om snelle omarming en uitrol te faciliteren. Dat is ook wel nodig, want Microsoft schrapt de ondersteuning voor Exchange 2019 per 14 oktober 2025. Opvolger SE moet dan net een paar maanden beschikbaar zijn. Naast de tijdsdruk voor beheerders om op technisch vlak te upgraden, speelt er voor de on-prem serversoftware dus ook druk om op financieel vlak over te gaan: van capex naar opex.