Instroom ICT-studies op hbo's en universiteiten stokt

In totaal stroomden in studiejaar 2022-2023 5.303 nieuwe ICT-studenten in op de bachelorstudies op het hbo, aldus de Vereniging Hogescholen. Dat is iets meer dan vorig jaar, toen het nog om 5.148 nieuwe studenten ging. Dit jaar telt echter voor het eerst de instroom van de bachelor applied data science & artificial intelligence mee, waarvoor 124 studenten zich aanmeldden.

De grootste groep nieuwe hbo-studenten koos voor de opleiding hbo-ICT. De instroom komt daar uit op 3.871 nieuwe studenten, zo'n 40 meer dan een studiejaar eerder. En ook bij de opleidingen informatica (+21) en technische informatica (+11) nam de instroom mondjesmaat toe. Bij bio-informatica nam het aantal nieuwe eerstejaarsstudenten juist af, van 114 naar 70.

En ook bij de associate degrees is een vergelijkbare trend zichtbaar als bij de bachelors: het aantal eerstejaarsstudenten aan techstudies nam daar iets toe, van 567 in 2021-2022 naar 592 in 2022-2023. 

De Universiteiten van Nederland deelt alleen de instroomcijfers per sector en niet per opleiding. Daaruit blijkt dat de instroom in de sector techniek - waar veel ICT-opleidingen ook onder vallen - voor het tweede jaar op rij afneemt. In totaal stroomden 7.245 nieuwe eerstejaarsstudenten in bij opleidingen in deze sector, 4,1% minder dan in 2021-2022. Het gaat om 5.280 mannen (-5,3%) en 1.961 vrouwen (-0,7%). 

Gestokte instroom niet onverwacht

Dat het aantal eerstejaarsstudenten dit jaar vrijwel gelijk of zelfs lager uitvalt dan vorig jaar, is niet onverwacht. De Vereniging Hogescholen waarschuwde vorig jaar al dat scholieren mogelijk hun studie zouden uitstellen in afwachting van een aantrekkelijkere vorm van studiefinanciering.

Het lijkt erop dat dit dus ook is gebeurd: bij vrijwel alle hbo-studies is het aantal nieuwe studenten afgenomen en bij veel universitaire studies bleef het aantal ongeveer gelijk. Maar dat heeft naar verwachting niet alleen te maken met de herinvoering van de basisbeurs volgend studiejaar. "Hiernaast zou de huidige krappe arbeidsmarkt mbo-afgestudeerden gemotiveerd kunnen hebben om direct te starten met een carrière in plaats van verder te gaan studeren in het hbo", aldus de Vereniging Hogescholen. " Ook kan van invloed zijn geweest dat het nemen van een tussenjaar weer aantrekkelijker is geworden nu de reisrestricties wegens de COVID-19 pandemie ook in het buitenland grotendeels zijn opgeheven."

Ook de Universiteiten van Nederland noemt de herinvoering van de basisbeurs en het nemen van een tussenjaar na de pandemie als mogelijke oorzaken van de lagere instroom. Daar valt namelijk vooral op dat er minder vwo'ers direct doorstromen naar de universiteit. 67% van de vorig jaar gediplomeerde vwo'ers is dit jaar een studie gestart aan een universiteit, terwijl dat eerder tussen de 72% en 75% lag.