11% overheidswebsites nog niet bereikbaar via IPv6

IPv6 is de zesde versie van het internetprotocol voor het gebruik van IP-adressen en de opvolger van versie 4 (IPv4). De overstap naar het nieuwe IPv6 is nodig omdat de IPv4-adressen op beginnen te raken, wat voor problemen zorgt die op de korte termijn niet opgelost kunnen worden. Daarom werd in 2020 besloten dat alle overheidswebsites en e-maildomeinen aan het einde van 2021 bereikbaar moeten zijn via IPv6.

Maar dat is dus niet gelukt, schrijft de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) op zijn website. IPv6TeamOverheidNL - dat in april 2021 de opdracht kreeg om alle overheden in ons land te adviseren en ondersteunen bij de implementatie van IPv6 - zegt in een eindverslag dat niet 100%, maar krap 9 op de 10 overheidswebsites via IPv6 bereikbaar is. Dat is echter wel flink meer dan in maart 2019, toen nog slechts 48% van de websites aan de eis voldoet. Van de e-mailservers ging het toen nog om slechts 17%. VNG is dus ook positief over het traject: "In vergelijking met andere landen in Europa neemt de Nederlandse overheid inmiddels een vooraanstaande positie in."

Meer daadkracht nodig

Dat nog niet alle overheidswebsites en e-mailservers via IPv6 bereikbaar zijn, heeft volgens IPv6TeamOverheidNL vier oorzaken. Allereerst ontbreekt het vooral bij bestuurders en verantwoordelijke managers aan voldoende 'sense of urgency'. "Daardoor ligt er ook geen goed uitgewerkte en overheidsbrede visie en beleid ten aanzien van de ICT- infrastructuur van de overheid als geheel, waarvan IPv6 een onderdeel is."

Een ander probleem is dat er geen sancties zijn als partijen zich niet aan de implementatie van verplichte standaarden houden. "Het door de overheid gehanteerde pas-toe-of-leg-uit beleid is bijvoorbeeld alleen werkbaar wanneer alle uitvoerders zich aan de afspraken houden en eventuele verantwoording ook getoetst wordt", aldus VNG. "Het team heeft de indruk dat op dat punt meer daadkracht noodzakelijk is."

Ook is er geen verplichte centrale registratie van web- en e-maildomeinen van de overheid. Tot slot speelt gedrag van externe leveranciers en serviceproviders - die hun eigen prioriteiten stellen en planningen hanteren die niet altijd synchroon lopen met die van hun overheidsklanten - een rol.

Forum Standaardisatie roept achterblijvers nu op om in beweging te komen. Zij kunnen echter geen hulp meer krijgen van IPv6teamOverheidNL, aangezien hun opdracht per 31 maart 2022 is afgelopen. Wel kunnen gemeenten terugvallen op handreikingen en informatie van IPv6TeamOverheidNL, die beschikbaar blijven via de website van Forum Standaardisatie. 

Alleen IPv6

In het eindverslag wordt verder geconstateerd dat veel organisaties met beperkte capaciteit en kennis om IPv6 op een verantwoorde manier te implementeren en te beheren kampen. Daarom adviseert IPv6TeamOverheidNL om de dual stack-aanpak te heroverwegen. Die aanpak houdt in dat IPv4 en IPv6 langere tijd naast elkaar blijven bestaan. Maar volgens de organisatie is het beheer veel eenvoudiger als overheidswebsites alleen met IPv6 werken en IPv5 uitfaseren. IPv6TeamOverheidNL adviseert dan ook om ernaar te streven om binnen drie tot vier jaar over te gaan naar single stack, dus alleen IPv6.