Domino-effect van landelijke ICT-storing begon met tijdfout in software bij Defensie

De softwarefout in één van de IT-netwerken bij Defensie wordt in niet-technische termen uitgelegd door Defensie-minister Ruben Brekelmans in een brief aan de Tweede Kamer. Die brief over de storing die dinsdagavond is begonnen, is woensdagavond aan de Kamer gestuurd. In de brief schrijft Brekelmans, ook namens de staatssecretaris van Defensie, dat hij ingaat op de oorzaak van de storing en zegt hij de impact en effecten, plus de verdere stappen te belichten.

'Vervelend'

"Allereerst realiseren wij ons hoe vervelend de storing voor veel mensen is geweest. Reizigers op Eindhoven Airport zagen hun reis of vakantie verstoord en zaten soms urenlang in onzekerheid te wachten. Wij begrijpen dat dit tot frustratie en boosheid heeft geleid. Daarnaast konden vele medewerkers niet inloggen op werk en waren overheidsdiensten minder bereikbaar. Dit alles laat eens te meer zien hoe belangrijk het is dat onze IT-systemen weerbaar en robuust zijn."

De erkenning van de ontstane overlast staat in contrast met uitlatingen van Justitie-minister David van Weel en premier Dick Schoof. Eerstgenoemde ligt nu onder politiek vuur voor zijn reactie dat mensen maar moeten wennen aan dit soort (ver)storingen. Laatstgenoemde heeft de grote storing "op zijn minst gezegd ontzettend vervelend" genoemd, maar dat gerelativeerd met de opmerking dat telefoons het ook weleens niet doen. "Zo is het ook met systemen."

Netwerken, tijd en toegang

Defensie-minister Brekelmans meldt in zijn brief aan de Tweede Kamer dat de initiële fout in het Defensie-netwerk uitwerking heeft gehad op meerdere locaties binnen het netwerk dat Haagse ministeries met elkaar verbindt (de zogenaamde Haagse ring), plus op andere locaties van onder meer Defensie. De luchthaven van Eindhoven is mede getroffen omdat daar ook een militaire vliegbasis zit.

"De oorzaak van het probleem lag in de toegangsverlening tot het zogeheten Netherlands Armed Forces Integrated Network (NAFIN). Door een fout in de softwarecode is een probleem ontstaan in de tijdsynchronisatie op het netwerk. Hierdoor was het niet mogelijk om verbinding te maken met dit netwerk." Die uitval van verbindingsmogelijkheid heeft vervolgens andere netwerken en systemen geraakt.

De minister van Defensie somt op: "De storing had effecten op de vaste verbinding, mail en telefonie. De luchtverkeersleiding op Eindhoven Airport ondervond hinder, waardoor de afhandeling van vluchten vertraagd raakte. Verschillende overheidssystemen waren minder bereikbaar. Aan grenspolitietaken moest op een andere manier uitvoering worden gegeven. De storing had ook gevolgen voor de interne bedrijfsvoering van Defensie en andere delen van de overheid."

Geen gevaar, geen aanval

Volgens de bewindsman konden veel processen binnen en buiten Defensie "ondanks al dit ongemak" wel gewoon doorgang vinden. Hij verzekert dat de veiligheid niet in het gedrang is geweest. Ook sust de minister dat er vooralsnog geen indicatie is dat de storing is veroorzaakt door een kwaadwillende partij.