MetaOverheid prioriteert

Eens kijken naar de prioriteiten van een bepaalde overheidsinstantie. Eerst was het innovatiedrang, dan consolidatie en efficiency, toen werd continuïteit topprioriteit en nu is het de burger. Maar een systeem laat zich niet zomaar ombuigen. Als we over tien jaar nu eens terug kijken hoe dat dat heeft uitgepakt?

Mogelijkheid 1: Doen wat ‘iedereen’ in die tijd deed. Het begon met een kwartaalplanning. Vervolgens ontstond een nieuwe bureaucratie om die planning te kunnen maken. Doelsystemen werden ingevuld met gedetailleerde planningsinformatie. Mandaten werden trapsgewijs steeds hoger in de hiërarchie gelegd om te kunnen prioriteren. Het maken van keuzes werd een wat schimmig gebied, waarin iedereen zijn best deed diens project en onderhoudswerk door te laten gaan. De beslisser deed zijn best om de materie te begrijpen en het juiste te kiezen. Tien jaar later zien we een ingewikkeld en arbeidsintensief plannings- en prioriteringsproces, wat ondanks de efficiencyslagen nog veel menselijke capaciteit vergt. De Technical debt is onverminderd, omdat door de inzet van large language modellen voor programmeurs er wel een toename is in ontwikkelcapaciteit, maar deze niet voor vernieuwing kon zorgen.

Mogelijkheid 2: Kiezen voor innovatie! Als pilot werd AI ingezet voor prioritering. Met een behoorlijke inspanning is het gelukt om ongestructureerde data van projecten en onderhoud uit de afgelopen 10 jaar te annoteren. AI heeft vervolgens modellen ontwikkeld waarin verschillende belangenafwegingen konden plaatsvinden. Waarden zoals: Hoeveel burgers profiteren daarvan? Hoe efficiënt is dit? Hoe betrouwbaar is de uitkomst van het proces? Wat is de kans van slagen en het risico op falen? Levert het op termijn de gewenste flexibiliteit? Zijn het handjes, automatisering of beide?

Na uitgebreide tests en natuurlijk voldoende ethische beraadslagingen kon de pilot worden vervolgd. AI kreeg de opdracht om prioriteiten te stellen in volgorde van het meest waardevol voor de cliënt en een toekomstbestendige overheid. Tien jaar later constateren we dat er een perfecte balans is ontstaan in afweging van alle belangen. Er een competent beslismodel is ontwikkeld en een goede verhouding is tussen planning en uitvoering. Het model is uitgebreid naar data van de hele overheid, zodat prioriteren over overheidsinstanties heen plaats kan vinden. Eén Overheid.