Nobelprijs voor onderzoek naar kwantummechanica

Een belangrijk punt van kwantummechanica is dat het twee of meer deeltjes in een zogeheten verstrengelde staat laat bestaan. Wie metingen aan het ene deeltje verricht, leert ook wat over het andere. En wat er met één van de deeltjes gebeurt, bepaalt wat er met het andere deeltje gebeurt, zelfs als ze kilometers van elkaar verwijderd zijn.

Het was lange tijd de vraag of dit te maken had met verborgen variabelen. Wetenschapper John Stewart Bell bedacht daar in 1964 een test voor die dat uitsluit en aantoont dat de 'spookachtige invloed op afstand' - zoals Albert Einstein het noemde - echt bestaat. Het werk van de Nobelprijs-winnaars van 2022 borduurt voort op dat werk.

John Clauser maakte een praktisch experiment van de ideeën van John Bell, schrijft de organisatie achter de Nobelprijs in een aankondiging. Alain Aspect ontwikkelde de setup en Anton Zeilinger begon kwantumverstrengeling te gebruiken. Zijn team demonstreerde onder meer kwantumteleportatie, waarmee het mogelijk is om over een afstand de kwantumstaat van één deeltje naar de ander te verplaatsen.

Uitreiking in december 

De Nobelprijzen worden op 10 december officieel overhandigd. De winnaars krijgen een geldprijs ter waarde van 10 miljoen Zweedse kronen - die ze met zijn drieën delen - en een unieke medaille ontworpen door Erik Lindberg.