Dag browserkeuze, hallo monocultuur

Wie het verleden niet browsed, is gedoemd om browserfouten te herhalen. Parafraseer ik even een klassiek citaat van een Spaans-Amerikaanse filosoof. Want de geschiedenis herhaalt zich, ook in de IT-industrie. Herhaaldelijk. Zoals nu met de nabije toekomst van de browsermarkt en daarmee van gebruikers, developers en bedrijven wereldwijd.

Dag IE-remming

Op het eerste gezicht lijkt er misschien geen reden voor doemdenken. Immers, de remmende werking van het Windows-gebonden en technisch achterlopende Internet Explorer is niet meer. Eerst heeft Firefox en vervolgens Chrome de leiding genomen om webstandaarden te bevorderen en om de gebruikerservaring te verbeteren.

Daarnaast zorgt de opkomst van smartphones als voornaam (of voornaamste of zelfs enige!) internetdevice voor flinke focus op vlottere webpagina’s en functioneel rijkere webapps. Apple heeft met zijn Safari-browser het voortouw genomen, waarna Google de basale, oorspronkelijke browser in Android heeft vervangen door zijn betere Chrome-browser.

Hallo internet

Goede ontwikkelingen alom dus? Nou, er speelt weer een combinatie van dominante platformleverancier die óók browserbouwer is en die daarmee voor veel gebruik voor zichzelf zorgt. In de jaren negentig was dat Windows-leverancier Microsoft met zijn Internet Explorer. Anno nu ligt het wat subtieler: de definitie van platform is wat anders, en de dominantie is tweeledig.

Enerzijds is er de relatief kleine, maar goed verdienende smartphonemaker Apple met zijn Safari. En anderzijds is er het op internetgebied gigantische Google met zijn Chrome; voor het veelgebruikte Android, en nagenoeg alle andere device-platformen. Door het nog altijd toenemende belang van internet en Google’s dominante positie daar is de definitie van platform verschoven om naast besturingssystemen ook dat internationale netwerk te omvatten.

Dag concurrentie

Geen wonder dus dat Microsofts veelbelovende verse browserreboot met Edge het ook niet heeft gered. En de altijd al kleine Opera-browser van het gelijknamige Noorse bedrijf beleeft ook al geruime tijd moeilijke tijden. Net als Microsoft nu heeft Opera de strategische keuze gemaakt om niet langer een eigen browserengine te ontwikkelen.

In plaats daarvan koos de Calimero der browsers zo’n zes jaar terug ervoor om voortaan de Chromium-ondergrond te gebruiken. Die open source basis voor de browser van Google wordt de komende maanden ook onder het uiterlijk van Edge geschoven. Wat op Android overigens allang het geval is.

De Mozilla Foundation volhardt als enige browserbouwer van formaat nog in zijn eigen engine-ontwikkelwerk voor Firefox. Maar de open source stichting worstelt al jaren met zijn inkomstenmodel: het is goeddeels afhankelijk van het grote Google.

Hallo uniformiteit

De Amerikaanse internetreus, die dominant is met search en online-ads, is weliswaar nu net op de vingers getikt door de antitrusttak van de Europese Commissie. Het gratis weggegeven en daardoor dominant geworden Android mag niet meer standaard de Chrome-browser opdringen.

Google moet een browserkeuzescherm gaan bieden. Net als Microsoft ooit. Alleen door het toenemende gebruik van de Chromium-engine door andere browsermakers is de straks geboden keuze vooral een cosmetische.

Het reële risico bestaat dus dat webstandaarden ondergeschikt worden aan strategische keuzes voor Chrome en Chromium. Of dat webstandaarden vanzelf volgen uit zulke keuzes en businessbelangen, van een marktdominante partij als Google. Net als vroeger, toen met Microsoft.

Dag/hallo toekomst?

Het ooit aan de Windows-maker opgelegde browserkeuzescherm presenteerde een twaalftal browsers, waarvan sommige kleinere de IE-engine gebruikten. Alleen was er toen nog sprake van drie grote browser-engines. Dit ondanks de situatie van IE-dominantie waardoor websites zich wel tooiden met banners ‘Werkt het beste met Internet Explorer’.

Nu stevenen we weer af op een browsermonocultuur, eentje die nog wat monotoner is. Misschien makkelijker voor websitemakers en webapp-developers. Net zo makkelijk als het ooit was om blind voor IE te bouwen? Totdat het niet meer makkelijk is. Of totdat een webapp een bepaalde browserkeuze afdwingt. Uniformiteit kan leiden tot afhankelijkheid en afhankelijkheid is een keuze. De hamvraag is of het de goede keuze is.