Lessen van: Adobe, GitHub en Trump

Meer dan storing

Natuurlijk, er zijn voorbeelden van cloudstoringen die sites en services van derden onderuit hebben gehaald. Meestal blijkt er dan sprake te zijn van misconfiguratie van de failoverzones die cloudleveranciers aanbieden. Niet elke cloudgebruiker weet beschikbare mogelijkheden goed in te stellen en dus te benutten.

Maar zelfs dan is het tóch mogelijk dat de cloud uitgaat. En dan hebben we het niet over een tijdelijke storing of een aanbieder die verdwijnt. Een cloud kan up and running zijn en toch niet beschikbaar zijn, ondanks prima werkende internetverbindingen.

Adobes Creative Cloud (plus Document Cloud) en Microsofts GitHub zijn hier actuele voorbeelden van, voor gebruikers in bepaalde landen; door beleid van de Amerikaanse overheid en een executive order van president Donald Trump.

De twee voorbeelden van Adobe en GitHub hebben gebruikers in respectievelijk Venezuela en Iran geraakt. Landen die op ‘de zwarte lijst’ van de Verenigde Staten staan voor leveringen door Amerikaanse bedrijven. Net zoals het Chinese telecombedrijf Huawei, maar dan dus landsbreed. Het gaat om leveringen van producten én diensten, inclusief cloud.

Alle accounts afgesloten

Adobe heeft begin oktober gehoor gegeven aan een executive order (13884), die president Trump eerder dit jaar heeft uitgevaardigd. Daarin treft hij extra maatregelen vanwege de nationale noodtoestand die president Barack Obama vier jaar terug heeft uitgeroepen voor Venezuela. Trumps presidentiële bevel blokkeert bezit van de Venezolaanse overheid, in brede zin. Adobe heeft dit nog wat breder ingevuld: het heeft alle accounts gedeactiveerd.

Alle gebruikers van een heel land kregen de boodschap dat hun toegang tot een clouddienst afgesloten ging worden. Mensen, bedrijven en instanties. Daarmee was overigens niet het reguliere gebruik van lokaal draaiende Adobesoftware geraakt, maar wel de toekomstige aanschaf daarvan.

Uitstel van executie?

Deze landsbrede afsluiting zou eind oktober ingaan, maar is op de valreep afgewend. Adobe heeft namelijk van de Amerikaanse overheid speciale permissie gekregen om toch leveringen aan Venezuela te mogen blijven doen. De dienstverlening wordt zonder onderbreking gecontinueerd, stelt de cloudaanbieder gerust.

Als goedmaker geeft Adobe drie maanden gratis toegang tot de clouddiensten die Venezolaanse klanten al afnemen. Het is overigens niet bekend of de speciale leveringspermissie voor Adobe een ‘houdbaarheidsdatum’ heeft. Het presidentiële decreet voor het handelsverbod is hoe dan ook geldig tot het wordt teruggedraaid.

Cloudafhankelijkheid

Iran is eerder al geraakt door een soortgelijke situatie. Zonder lastminuteredding. Dat land in het Midden-Oosten is al jaren onderhevig aan sancties, maar is eind juli pas door Microsoft afgesneden. Concreet: door het overgenomen onlineontwikkelplatform GitHub. Daarbij gaat het dus om een volledig onlineaanbod, dat door het afsnijden volledig wegvalt.

In het geval van Venezuela en Adobe zou de lokaal draaiende software nog wel te gebruiken blijven, ook na een ban. Het toenemende gebruik van clouddiensten en webapplicaties verandert de workflow en daarmee de afhankelijkheid, zoals developers in Iran plots hebben ontdekt.

GitHub-CEO Nat Friedman betreurt de impact die dit onaangekondigde blokkeren heeft op mensen, en benadrukt dat publieke repositories beschikbaar blijven.

Tegelijk met Iran is Cuba, Noord-Korea, Syrië en de Krim (voorheen onderdeel van Oekraïne) hetzelfde lot overkomen. Tot op heden zijn deze getroffen landen voor Westerse ogen nogal een ver-van-mijn-bedshow. Hoewel het met de Krim al wat dichterbij komt; dat is immers al Oost-Europa. Het risico van clouds die ‘uitgaan’ is echter dichterbij dan je zou denken. Dichterbij dan bovengenoemde, omstreden landen.

Frankrijk, Italië, EU?

Denk maar eens aan Frankrijk, en aan Italië. Die twee EU-lidstaten zijn dit jaar in aanvaring gekomen met de Verenigde Staten, waar het gros van de Westers gebruikte ICT en ook clouds vandaan komt. Aanleiding voor de aanvaring – en de wrevel van president Trump – is het voornemen voor de taxatie van techbedrijven (inclusief cloudaanbieders).

In de ogen van de Amerikaanse president is dat een oneerlijke taxatie van techtitanen uit zijn land. En dus wordt er geschermd met tegenmaatregelen. Vooralsnog is het bij dreigementen voor heffingen op wijn gebleven.

Terwijl Frankrijk en Italië nog in gesprek zijn met de VS, zijn hun belastingplannen het uitvloeisel van mislukte EU-plannen om tot een brede techtaxatie te komen. Dat voornemen om techbedrijven en hun belastingontwijking aan te pakken, leeft nog op EU-niveau. In theorie loopt de hele Europese Unie risico om Amerikaanse sancties te krijgen. Gerichte importheffingen zijn één ding, een compleet handelsverbod ligt veel verder. Maar dat is niet ondenkbaar; clouds kunnen dus uitgaan.