Overvol stroomnet Nederland kan zelfs de oplossing niet meer aan

Het blijkt dat zeker 60% van de in totaal 888 projecten op de TenneT-wachtlijst bestaat uit geplande mega-accu's. Die batterijen voor opslag van opgewekte elektriciteit kunnen vooralsnog niet aangesloten worden op het net. De oorzaak daarvoor is dat de elektriciteitskabels de afname en levering van die mega-accu's niet aankunnen. TenneT zoekt naar oplossingen, om grote accu's alsnog voor energieopslag te kunnen benutten.

Timing en tijd nodig

De problemen op het overbelaste stroomnet zijn langdurig en nijpend, dus stroomopslag blijft interessant. De netbeheerder wil daarom met de bouwers van mega-accu's afspraken maken, zodat mogelijk sneller ruimte voor ze ontstaat. "Dan moeten ze wel op de juiste momenten stroom opslaan en leveren. Zo niet, dan kunnen ze de problemen juist verergeren", aldus de verklaring aan Trouw.

Zowel de oplostijd als ook de aanlooptijd voor de nu prangende problemen is lang. Zo is er begin 2021 al sprake geweest van lokale 'stroomstoppen' in bepaalde regio's in Nederland. Eind 2021 heeft AG Connect de grenzen aan groei voor ICT en energie in beeld gebracht. Vervolgens is begin 2022 gesignaleerd dat bedrijven meer last gaan krijgen van knelpunten op het stroomnet. De oplossing van mega-accu's is in de zomer van 2022 al eens in beeld gekomen.

Datacenters en Europabreed probleem

De overbelasting van het stroomnet raakt naast 'gewone grootverbruikers' en nieuwe panden ook kleinere bedrijven én indirect de vele klanten van grootgebruikers zoals datacenters. Begin deze maand heeft de Nederlandse datacentersector aangegeven dat de congestie op het stroomnet een voorname belemmering is. Ondertussen speelt het netprobleem niet alleen in Nederland, maar in heel Europa. Dit kan nieuwe digitalisering en huidig IT-gebruik flink raken: het fors duurder maken, waardoor businessmodellen kunnen verschuiven.

In een nagekomen reactie vertelt Stijn Grove, managing director van branchevereniging Dutch Datacenter Association (DDA), dat datacenters een relatief kleine rol spelen in deze kwestie. Het aandeel stroomvraag van datacenters schommelt in de aanvragen van de netbeheerder rond de 1%, zo laat hij weten. "Weliswaar gebruiken we veel stroom maar voor netbeheerders zijn bijvoorbeeld de opwek- en opslagparken het grootste gedeelte en dus het probleem."

Energieopslag en noodstroom

Grove geeft aan dat er in gesprekken met de netbeheerder ook juist wordt gekeken naar mogelijkheden voor energieopslag en noodstroom. Daarbij gaat het ook om "hoe datacenters juist op korte en lange termijn kunnen helpen in de distributievraagstukken [voor energie - red.] en flexibiliteit en slim gebruik van de schaarse netwerkverbindingen [voor electriciteit - red.]".